TY - JOUR ID - 22363 TI - کنترل بیولوژیکی عوامل مهم پوسیدگی ریشه‌ باقلا توسط باکتری‌ها‌ی آنتاگونیست فرا ریشه JO - دانش گیاهپزشکی ایران JA - IJPPS LA - fa SN - 2008-4781 AU - گلپایگانی, سمانه AU - ظفری, دوستمراد AU - خداکرمیان, غلام AD - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان AD - دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان Y1 - 2011 PY - 2011 VL - 41 IS - 2 SP - 283 EP - 292 DO - N2 - در سال‌های 1386 و 1387 از مزارع باقلا در استان لرستان از گیاهان مشکوک به‌ پوسیدگی ریشه و طوقه باقلا، نمونه‌برداری شد و در مجموع 121 جدایه قارچ و کرومیستا جدا شد. در این بررسی مشخص شد که فراوانی قارچ Fusarium solani که موجب پوسیدگی ریشه باقلا می‌شود، از سایر جدایه‌ها بیشتر و خسارت ناشی از آن در مزارع استان زیاد است و بعد از آن بیشترین فراوانی به ترتیب متعلق به گونه‌های F. oxysporum، Rhizoctonia solani، Macrophomina phaseolina و Pythium sp. بود. در بین این عوامل Macrophomina phaseolina و Pythium به عنوان عوامل پوسیدگی طوقه و ریشه باقلا برای اولین بار از ایران گزارش شدند. علاوه بر عوامل بیماری‌زای اشاره شده، 57 استرین باکتریایی نیز از فرا ریشه گیاه باقلا در مزارع یاد شده، جدا شدند و برای اثبات خاصیت آنتی بیوزی آزمایش شدند و استرین‌های بازدارنده با تشکیل هاله بازدارندگی در حضور بیمارگرها، انتخاب شدند. استرین‌های غربال شده با کمک صفات بیوشیمیایی، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی شناسایی شدند. استرین‌های R10 و R14 به عنوان جنس Rhizobium و استرین‌های P42، P38، P34 و P8 به عنوان جنس Pseudomonas تشخیص داده شدند. این استرین‌ها به دو صورت خاک کاربردی و آغشته‌سازی بذور باقلا علیه عوامل بیماری‌زا به کار رفتند. نتایج نشان داد که در حالت اضافه کردن سوسپانسیون باکتری به خاک در حضور Fusarium solani، Macrophomina phaseolina و Rhizoctonia solani وزن خشک گیاه به ترتیب 1، 36/0 و 37/0 گرم بود. در حالت آغشته‌سازی بذور، گیاهانی که آلوده به Fusarium solani، Macrophomina phaseolina و Rhizoctonia solani بودند به ترتیب وزن خشکی برابر با 41/0، 43/0 و 34/0 گرم داشتند، که این نتایج حاکی از آن است که فاکتورهای رشدی در گیاه در اثر بیوکنترل روی دو جدایه Fusarium solani و Rhizoctonia solani در حالت آلوده‌سازی خاک افزایش یافت اما در مورد جدایه Macrophomina phaseolina این فاکتورها فقط در حالت آغشته‌سازی بذور بیشتر شده بود. در مجموع نتایج حاصل از این بررسی مشخص نمود که استرین‌های P42، P34، P38 و P8 باعث افزایش معنی دار وزن خشک گیاه می‌شوند. UR - https://ijpps.ut.ac.ir/article_22363.html L1 - https://ijpps.ut.ac.ir/article_22363_8b2635533e702e87e877192b13cf8167.pdf ER -