TY - JOUR ID - 62956 TI - پاسخ الکتروفیزیولوژیکی حشرات کامل مینوز گوجه‌فرنگی Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidea) به برخی ترکیب‌های دورکنندۀ گیاهی JO - دانش گیاهپزشکی ایران JA - IJPPS LA - fa SN - 2008-4781 AU - ممدوح, زیبا AU - سراج, علی اصغر AU - موحدی فاضل, مرتضی AU - آنفورا, جیانفرانکو AD - دانشجوی سابق دکتری، گروه گیاه‌پزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران AD - دانشیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران AD - دانشیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران AD - دانشیار، گروه اکولوژی شیمیایی، مرکز تحقیقات و فناوری فوندازیون ادموند ماخ، سان میکل آل آدیجه، ترنتینو، ایتالیا Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 48 IS - 1 SP - 79 EP - 96 KW - الکتروآنتنوگرام KW - گیرنده‌های شاخکی KW - (-)-Carvone KW - Salicylic Acid KW - Methyl jasmonate DO - 10.22059/ijpps.2017.227667.1006765 N2 - مینوز گوجه­فرنگی Tuta absoluta Myrick. از مهم‌ترین آفت‌های گیاه گوجه­فرنگی Solanum lycopersicum در ایران و جهان به شمار می‌آید که به دلیل قابلیت تولیدمثل بالا و طول نسل کوتاه آسیب اقتصادی بالایی وارد می­سازد. امروزه کنترل رفتاری آفات بر پایۀ مواد شیمیایی رابط (سمیوکمیکال­ها) جایگاه ویژه­ای را به خود اختصاص داده است. در این بررسی با تکیه ‌بر غربال و شناسایی گروهی از ترکیب‌ها، قابلیت پانزده ترکیب از ترکیب‌های دورکنندۀ­ شناخته‌شدۀ گیاهی در تحریک گیرنده­های شاخکی حشرات باکره و جفت­‌شده هر دو جنس، به کمک دستگاه الکتروآنتنوگرام (EAG) ارزیابی شد. در این آزمون بیشترین غلظت ممکنه ( µg/µl100( از هر ترکیب روی شاخک سمت راست نرها و ماده­های باکره و جفت‌شده 2-4 روزه و در ده تکرار بررسی شد. نتایج به‌دست‌آمده از پاسخ الکتروفیزیولوژیکی نشان داد، همۀ ترکیب‌های مورد آزمایش توانایی اتصال به گیرنده­های شاخکی حشرات کامل مینوز گوجه­فرنگی را دارند. اما سه ترکیب (-)-Carvone، Salicylic acid و Methyl jasmonate بیشترین میزان پاسخ پس از منظور داشتن میزان تأثیر شاهد (هگزان) را نشان دادند. ازآنجاکه ترکیب‌های مورد آزمایش بالاترین تأثیر را بر مادۀ جفت‌شده دارند، لذا می­توانند به‌عنوان نامزدی مناسب در جهت مهار رفتاری حشرات مادۀ این آفت همچون ترکیب‌های فرمونی در حشرات نر در راهبرد­های مهاری و مدیریت تلفیقی آفات (Integrated Pest Management; IPM) مطرح باشند. UR - https://ijpps.ut.ac.ir/article_62956.html L1 - https://ijpps.ut.ac.ir/article_62956_26b8f555d268468dc7791d7a5c4ecd98.pdf ER -