پرستو مطلبی؛ محمد جوان نیکخواه؛ سید محمود اخوت؛ خلیل بردی فتوحی فر
چکیده
به منظور تعیین تنوع ژنتیکی Pyricularia grisea، 35 جدایه تک اسپور بر اساس انگشت‌نگاری DNA به روش rep-PCR و شناسایی گروه‌های سازگاری رویشی در این تحقیق استفاده شدند. جدایه‌ها در سالهای 1376-1378 از خوشه‌های آلوده به بیماری بلاست مزارع برنج استان گیلان جمعآوری گردید. برای تعیین تنوع ژنتیکی و شناسایی دودمان‌های کلونی پراکنده در جمعیت قارچ، از دو آغازگر ...
بیشتر
به منظور تعیین تنوع ژنتیکی Pyricularia grisea، 35 جدایه تک اسپور بر اساس انگشت‌نگاری DNA به روش rep-PCR و شناسایی گروه‌های سازگاری رویشی در این تحقیق استفاده شدند. جدایه‌ها در سالهای 1376-1378 از خوشه‌های آلوده به بیماری بلاست مزارع برنج استان گیلان جمعآوری گردید. برای تعیین تنوع ژنتیکی و شناسایی دودمان‌های کلونی پراکنده در جمعیت قارچ، از دو آغازگر طراحی شده بر اساس توالی نوکلئوتیدهای قطعه ERIC و BOX، استفاده گردید. قطعات DNA با طولی بین 400 تا 2500 جفت باز تکثیر شدند. چهار دودمان کلونی در بین جدایه‌ها شناسایی و با حروف A، B، C و D مشخص شدند. دودمان کلونی A با فراوانی حدود 28/74% دودمان کلونی غالب را تشکیل داد. برای شناسایی گروه‌های سازگاری رویشی، جهش یافتگان nit در محیط حداقل حاوی 5% کلرات جداسازی و آزمونهای مکمل سازی جهش یافته‌های nit در تمام حالات ممکن روی محیط حداقل انجام شد. چهار گروه سازگاری رویشی VCG1، VCG2، VCG3 و VCG4 در بین جدایه‌ها تشخیص داده شد. گروه VCG3 با 14 جدایه، گروه غالب بود. در این تحقیق نشان داده شد که نتایج جدایه‌های به دست آمده از برنج که چهار گروه سازگاری رویشی تشکیل دادند، در تعیین تنوع ژنتیکی به روش مولکولی از یکدیگر با بیش از 80 % شباهت تفکیک شدند و بیشترین تعداد جدایه‌های VCG3 در دودمان کلونی A قرار داشتند. هر دو روش نشان داد که تنوع ژنتیکی کمی در درون جمعیت قارچ بر روی برنج وجود دارد.
محمدرضا عتیقی؛ ابراهیم پورجم؛ سید محمود اخوت
چکیده
به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهان باغی استان خراسان شمالی، طی سالهای 1388 و 1389، تعداد 170 نمونه خاک و ریشه طی فصول مختلف جمعآوری و نماتدها با استفاده از روش الک و سانتریفوژ استخراج گردید. نماتدهای استخراج شده با استفاده از روش دگریسه به گلیسیرین خالص منتقل و پس از آن اسلایدهای دائمی تهیه و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد ...
بیشتر
به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهان باغی استان خراسان شمالی، طی سالهای 1388 و 1389، تعداد 170 نمونه خاک و ریشه طی فصول مختلف جمعآوری و نماتدها با استفاده از روش الک و سانتریفوژ استخراج گردید. نماتدهای استخراج شده با استفاده از روش دگریسه به گلیسیرین خالص منتقل و پس از آن اسلایدهای دائمی تهیه و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد شناسایی قرار گرفت. در این تحقیق 12 گونه از جنسFilenchus ، شامل گونه‌های F. afghanicus (Khan & Khan, 1978) Siddiqi, 1986، F. andrassyi (Szczygiel, 1969) Andr?ssy, 1979، F. baloghi (Andr?ssy, 1958) Siddiqi, 1986، F. cylindricaudus (Wu, 1969) Siddiqi, 1986 ،F. facultativus (Szczygiel, 1970) Raski & Geraert, 1987، F. misellus (Andr?ssy, 1958) Raski & Geraert, 1987، F. paravesiculosus Karegar & Geraert, 1998، F. polyhypnus (Steiner & Albin, 1946) Meyl, 1961،F. sandneri (Wasilewska, 1965) Raski & Geraert, 1987، F. vulgaris (Brzeski, 1963) Lownsbery & Lownsbery, 1985، F. elegantulus Raski & Geraert, 1986،F. longicaudatulus Zell, 1988 مورد شناسایی قرار گرفت که دو گونه آخر برای فون نماتدهای ایران جدید هستند.
خشنود نوراللهی؛ محمد جوان نیکخواه؛ محمدرضا نقوی؛ سید محمود اخوت
دوره 41، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 187-193
چکیده
تنوع بیماریزایی قارچ Didymella rabiei در استانهای ایلام و کرمانشاه با هدف شناسایی پاتوتیپها در این قارچ مورد ارزیابی قرار گرفت. یکصد جدایه از این قارچ در مناطق مختلف کشت نخود طی سال 1386جداسازی گردید. جدایه‌ها بر اساس محل نمونه‌برداری در 10 گروه قرار داده شدند. سپس از هر کدام از ده گروه یک جدایه به عنوان نماینده گروه انتخاب و بیماریزایی آنها ...
بیشتر
تنوع بیماریزایی قارچ Didymella rabiei در استانهای ایلام و کرمانشاه با هدف شناسایی پاتوتیپها در این قارچ مورد ارزیابی قرار گرفت. یکصد جدایه از این قارچ در مناطق مختلف کشت نخود طی سال 1386جداسازی گردید. جدایه‌ها بر اساس محل نمونه‌برداری در 10 گروه قرار داده شدند. سپس از هر کدام از ده گروه یک جدایه به عنوان نماینده گروه انتخاب و بیماریزایی آنها بر روی 7 رقم افتراقی در شرایط گلخانه مورد آزمایش قرار گرفت. نوع عکس‌العمل ارقام افتراقی یک ماه بعد از مایهزنی بر اساس شاخص نه درجهای برای بیماری برقزدگی نخود مورد مطالعه قرار گرفت و مطابق الگوی واکنش بیماریزایی در ایکاردا (ICARDA)، سه پاتوتیپ شامل پاتوتیپ یک از مناطق مهران، ایوان در استان ایلام، گیلانغرب، قصر شیرین، سرارود و صحنه در استان کرمانشاه، پاتوتیپ سه فقط از درهشهر در استان ایلام و پاتوتیپ شش از آبدانان، شیروان چرداول در ایلام و سرپل ذهاب در استان کرمانشاه تشخیص داده شد.
الهام محمدیان؛ محمد جوان نیکخواه؛ سید محمود اخوت؛ کیوان غضنفری
دوره 41، شماره 1 ، شهریور 1389
چکیده
به منظور بررسی وضعیت باروری جنسی و تیپ آمیزشی گونه‌های Gibberella moniliformis و G. intermedia، عوامل پوسیدگی طوقه یا باکانه برنج و پوسیدگی خوشه و ساقه ذرت از گونه مرکب G. fujikuroi به کمک واکنش زنجیره‌ای پلیمراز، از 128 جدایه تک اسپور بدست آمده از مزارع برنج استانهای گیلان و مازندران و مزارع ذرت استانهای مختلف ایران شامل 16 جدایه G. moniliformis از برنج و 54 جدایه ...
بیشتر
به منظور بررسی وضعیت باروری جنسی و تیپ آمیزشی گونه‌های Gibberella moniliformis و G. intermedia، عوامل پوسیدگی طوقه یا باکانه برنج و پوسیدگی خوشه و ساقه ذرت از گونه مرکب G. fujikuroi به کمک واکنش زنجیره‌ای پلیمراز، از 128 جدایه تک اسپور بدست آمده از مزارع برنج استانهای گیلان و مازندران و مزارع ذرت استانهای مختلف ایران شامل 16 جدایه G. moniliformis از برنج و 54 جدایه از ذرت، 28 جدایه G. intermedia از برنج و 30 جدایه از ذرت استفاده شد. از بین این جدایه‌ها 30 جدایه G. intermedia از ذرت، 12 جدایه از برنج و پنج جدایه G. moniliformis از برنج در مطالعه وضعیت باروری جنسی به کمک جدایه‌های آزمایشگر استاندارد روی محیط غذایی هویج آگار استفاده گردید. جهت تعیین تیپ آمیزشی و وضعیت باروری جدایه‌ها از روش multiplex PCR و دو جفت آغازگر اختصاصی به نام‌های GFmat1a،GFmat1b و Gfmat2c، Gfmat2d استفاده شد و وجود و فراوانی هریک از ایدیومورف‌های تیپ آمیزشی در تمام جدایه‌ها ردیابی و تعیین گردید. از مجموع 68 جدایه G. moniliformis از برنج و ذرت، 47 جدایه (69 درصد) متعلق به MAT-1 و 21 جدایه (31 درصد) متعلق به MAT-2 بودند. از مجموع 53 جدایه G. intermedia از برنج و ذرت، 33 جدایه (62 درصد) متعلق به تیپ آمیزشی MAT-1 و 20 جدایه (38 درصد) متعلق به تیپ آمیزشی MAT-2 بودند. از 42 جدایه G. intermedia حاصل از برنج و ذرت که در تلاقی با جدایه های استاندارد استفاده گردیدند، 26 جدایه (62 درصد) دارای تیپ آمیزشی MAT-1 و 16 جدایه (38 درصد) دارای تیپ آمیزشی MAT-2 بودند. نتایج حاصل از تلاقی جدایه‌های مورد مطالعه با جدایه‌های استاندارد با نتایج حاصل از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز مشابه بود. همچنین جدایه‌های مزرعه‌ای دارای تیپ آمیزشی مخالف (سازگار) با یکدیگر تلاقی داده شدند و پریتسیومی مشاهده نشد که نشان‌دهنده نربارور بودن جدایه‌ها می‌باشد. برای بروز نوترکیبی جنسی و تنوع ژنتیکی درون یک جمعیت وجود هر دو آلل از تیپ‌های آمیزشی مختلف با فراوانی مناسب و اینکه حداقل یکی از دو والد ماده بارور یا هرمافرودیت باشد، ضروری می باشد. در این تحقیق، هر دو تیپ آمیزشی در جمعیت هر دو گونه قارچ شناسایی شدند که البته فراوانی تیپ آمیزشی MAT-1 نسبتا بیشتر بود ولی با توجه به کم بودن افراد ماده بارور در جمعیت، بروز تنوع ژنتیکی در جمعیت قارچ‌های G. moniliformis و G. intermedia بدست آمده از برنج و ذرت می‌تواند از طریق مکانیسم‌های دیگر تغییرپذیری باشد.
شهرام نعیمی؛ سید محمود اخوت؛ محمد جوان نیکخواه؛ لاسلو کردیچ؛ وحید خسروی
دوره 40، شماره 2 ، بهمن 1388
چکیده
نمونه‌برداری از مزارع برنج در مناطق مختلف استان مازندران انجام شد. نمونه‌های خاک و اندامهای هوایی برنج به آزمایشگاه منتقل گردید و جدایه‌های Trichodermaبا استفاده از محیط کشت انتخابی RBSF از آنها جداسازی شدند. 202 جدایه به روش تک اسپور خالص‌سازی و DNA ژنومی آنها با استفاده از کیت استخراج شد. برای شناسایی جدایه‌های مذکور،
صفات مورفولوژیکی ...
بیشتر
نمونه‌برداری از مزارع برنج در مناطق مختلف استان مازندران انجام شد. نمونه‌های خاک و اندامهای هوایی برنج به آزمایشگاه منتقل گردید و جدایه‌های Trichodermaبا استفاده از محیط کشت انتخابی RBSF از آنها جداسازی شدند. 202 جدایه به روش تک اسپور خالص‌سازی و DNA ژنومی آنها با استفاده از کیت استخراج شد. برای شناسایی جدایه‌های مذکور،
صفات مورفولوژیکی و نیز صفات ملکولی آنها مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورفولوژیکی جدایه‌های Trichoderma با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر مطابقت داده شدند و
به منظور شناسایی بر پایه مشخصه‌های ملکولی، منطقه ITSاز rDNA شامل ITS1، ژن 5.8Sو ITS2 با استفاده از آغازگرهای ITS1 و ITS4 تکثیر شد. با داشتن توالی ITS، جدایه‌ها
با استفاده از برنامه TrichOKEY 2 شناسایی شدند. جدایه‌های شناسایی شده به شش گونة Trichoderma harzianum، T. virens،T. atroviride ، T. hamatum، T. brevicompactum و T. asperellum تعلق دارند. بیش از 90 درصد جدایه‌های Trichoderma به گونه‌های T. harzianum و T. virens تعلق دارند. بنابراین این دو گونه که از نظر کنترل بیولوژیک بیماری‌های گیاهی حائز اهمیت هستند، فراوان‌ترین گونه‌های Trichoderma در مزارع برنج می‌باشند. T. harzianum گونه غالب خاک و اندامهای هوایی گیاه برنج بوده و گونه T. virens بیشتر در خاک شالیزار به سر می‌برد. هیچکدام از جدایه-های مربوط به بقیه گونه‌ها از اندامهای هوایی جدا نشدند. همچنین جدایه‌های T. atroviride، به جز یک جدایه، همگی از مزارع شرق مازندران جدا شدند.
فریدون پاداشت دهکایی؛ سید محمود اخوت؛ محمد جوان نیکخواه؛ سید باقر محمودی
دوره 40، شماره 2 ، بهمن 1388
چکیده
بیماری سوختگی غلاف برنج که در اثر گروه آناستوموزی AG1-IA از قارچRhizoctonia solani به وجود می‌آید، یکی از مهمترین بیماری‌های قارچی برنج در دنیا می‌باشد. مقاومت گیاه برنج نسبی است و عکس‌العمل آن در مقابل این بیماری به دلیل پیچیدگی توارثی و ناپایداری محیطی ثابت نیست به‌طوریکه تخمین صحیح بیماری مشکل است. برای تشخیص واکنش واقعی برنج در سطح ...
بیشتر
بیماری سوختگی غلاف برنج که در اثر گروه آناستوموزی AG1-IA از قارچRhizoctonia solani به وجود می‌آید، یکی از مهمترین بیماری‌های قارچی برنج در دنیا می‌باشد. مقاومت گیاه برنج نسبی است و عکس‌العمل آن در مقابل این بیماری به دلیل پیچیدگی توارثی و ناپایداری محیطی ثابت نیست به‌طوریکه تخمین صحیح بیماری مشکل است. برای تشخیص واکنش واقعی برنج در سطح بالایی از توسعه بیماری، یک روش آلوده‌سازی جدید، با تولید توده میسلیومی در محیط کشت مایع سیب‌زمینی دکستروز (PDBroth) و یک سیستم افشانه آب، طراحی گردید. نشاهای برنج از سه رقم بومی (عنبربو ایلام، قصرالدشتی و اهلمی طارم) و دو رقم اصلاح شده (خزر و بهار) در مزرعه نشاکاری گردیدند. پس از 45 روز پنجه‌های هر بوته به کمک یک باند پلاستیکی بسته شدند، سپس با یک جدایه پرآزار بیمارگر و به سه روش شامل، توده میسلیومی (MM)، مخلوط بذر و پوسته برنج کلنیزه شده(RG) و قطعات ساقه تازه آلوده شده برنج(FI) آلوده‌سازی شدند. بوته‌های آلوده‌سازی شده با راه‌اندازی یک سیستم افشانه آب در بالای بوته‌ها و در ارتفاع 160 سانتی‌متری از سطح خاک تا آخرین مرحله ارزیابی، مرطوب نگه داشته شدند. میزان توسعه بیماری 15 و 25 روز پس از آلوده‌سازی و انتهای مرحله خمیری شدن دانه به روش RLH (Relative Lesion Height) اندازه‌گیری گردید. سنجش داده‌های بیماری نشان داد که در روش آلوده‌سازی FI بیماری با توسعه کم و با نتایج بسیار متغیر ظاهر شد. اما نتایج در روش‌های آلوده‌سازی MM و RG دارای تغییرات کمتری در بین ارقام در مراحل مختلف ارزیابی بودند. بیشترین توسعه عمودی بیماری در همه ارقام مورد آزمایش در دومین مرحله ارزیابی و انتهای مرحله خمیری شدن دانه (حساس‌ترین مرحله رشدی برنج) در روش MM مشاهده شد. به‌طوریکه آنها به‌ترتیب در سه و دو گروه قرار گرفتند که متفاوت از گروه بندی در روش‌های RG و FI بودند (DMRT 5%). بنابراین در شرایط استفاده از سیستم افشانه آب، آلوده‌سازی به روش توده میسلیومی را می‌توان برای سنجش عکس‌العمل واقعی ارقام برنج در مقابل بیماری سوختگی غلاف در مزرعه به کار گرفت. ارقام عنبربو، قصرالدشتی، اهلمی طارم و بهار در آزمایش غربال‌گیری اولیه به‌عنوان ارقام نیمه مقاوم در یک گروه آماری مشابه تشخیص داده شدند، اما در این مطالعه آنها در گروه‌های متفاوتی قرار گرفتند و تحمل واقعی آنها بعد از بهینه‌سازی شرایط آزمایش و با توسعه بیماری ظاهر شد به‌طوریکه اهلمی طارم به‌شدت حساسیت نشان داد.
پرستو مطلبی؛ محمد جوان نیکخواه؛ سید محمود اخوت؛ خلیل بردی فتوحی فر؛ کیوان غضنفری
دوره 40، شماره 1 ، شهریور 1388
چکیده
چهل جدایه تک اسپور Magnaporthe grisea، به منظور شناسایی گروه‌های سازگاری رویشی و تعیین تنوع ژنتیکی بر اساس انگشت نگاری DNA به روش rep-PCR در این تحقیق استفاده شدند. جدایه‌ها در سالهای 1382-1384 از تعدادی علف هرز تیره گرامینه شامل علف انگشتی (Digitaria sanguinalis)، ارزن دم روباهی (Setaria italica)، سوروف (Echinochloa crus-galli) و علف هرز نامعلوم جمعآوری گردیدند و در کلکسیون ...
بیشتر
چهل جدایه تک اسپور Magnaporthe grisea، به منظور شناسایی گروه‌های سازگاری رویشی و تعیین تنوع ژنتیکی بر اساس انگشت نگاری DNA به روش rep-PCR در این تحقیق استفاده شدند. جدایه‌ها در سالهای 1382-1384 از تعدادی علف هرز تیره گرامینه شامل علف انگشتی (Digitaria sanguinalis)، ارزن دم روباهی (Setaria italica)، سوروف (Echinochloa crus-galli) و علف هرز نامعلوم جمعآوری گردیدند و در کلکسیون قارچ‌شناسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران نگهداری شدند. برای شناسایی گروه‌های سازگاری رویشی، جهش یافتگان nit در محیط حداقل حاوی 6%- 5% کلرات جداسازی و آزمونهای مکمل سازی جهش یافته‌های nit در تمام حالات ممکن روی محیط حداقل انجام شد. سه گروه سازگاری رویشی VCG1، VCG2 و VCG3 در بین جدایه‌ها تشخیص داده شدند. گروه VCG1 با 29 جدایه، گروه غالب بود. برای تعیین تنوع ژنتیکی و شناسایی دودمان‌های کلونی پراکنده در جمعیت قارچ، از دو آغازگر بر اساس توالی نوکلئوتیدهای قطعه ERIC و BOX طراحی شده، استفاده گردید. قطعات DNA با طولی بین 420 تا 3000 جفت باز تکثیر شدند. شش دودمان کلونی در بین جدایه‌ها شناسایی و با حروف A، B، C، D، E و F مشخص شدند. دودمان کلونی A با فراوانی حدود 5/62 % دودمان کلونی غالب را تشکیل داد. این تحقیق نشان داد بر خلاف نتایج گروه‌های سازگاری رویشی که جدایه‌های حاصل از ارزن دم روباهی و علف انگشتی با هم تشکیل هتروکاریون دادند، در تعیین تنوع ژنتیکی به روش مولکولی از یکدیگر با 40 % شباهت تفکیک شدند. هر دو روش نشان داد که تنوع ژنتیکی کمی در درون جمعیت قارچ در روی علف‌های هرز وجود دارد.
