الناز آبی؛ علیرضا بندانی؛ احسان ترابی
چکیده
سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) از آفات اصلی حبوبات به‌خصوص لوبیا چشم‌بلبلی است و به یک آفت جدی در انبارها تبدیل شده است. درنتیجه، کنترل این آفت توسط آفت‌کش‌های طبیعی مانند اسانس‌های گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای نخستین بار اثر جفت‌گیری حشره برکارایی اسانس رزماری علیه سوسک چهار ...
بیشتر
سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) از آفات اصلی حبوبات به‌خصوص لوبیا چشم‌بلبلی است و به یک آفت جدی در انبارها تبدیل شده است. درنتیجه، کنترل این آفت توسط آفت‌کش‌های طبیعی مانند اسانس‌های گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای نخستین بار اثر جفت‌گیری حشره برکارایی اسانس رزماری علیه سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات درشرایط آزمایشگاهی بررسی‌شد. آزمایش‌های زیست‌سنجی در محدوده غلظت‌های، ۰۷/۳۵ تا ۶۳/۷۸میکرولیتربرلیتر هوا برای حشرات نر باکره و ۱۷/۳۹ تا ۲۲ /۱۰۲ میکرولیتربرلیتر هوا برای حشرات ماده باکره و ۰۴/۵۵ تا ۴۹/۸۶ میکرولیتربرلیتر هوا و ۹۰/۶۲ تا ۳۶/۹۴ میکرولیتربر لیتر هوا به ترتیب برای حشرات نر و ماده یک‌بار جفت‌گیری کرده و به ترتیب در محدوده غلظت‌های ۵۱/۶۲ تا ۸۱/۱۲۵، ۳۶/۹۴ و ۲۶/۱۵۷ میکرولیتر بر لیتر هوا برای حشرات نر و ماده چندین بار جفت‌گیری کرده، انجام شد. نتایج نشان داد، حشراتی که چندین بار جفت‌گیری کرده بودند، بیشترین مقاومت را نسبت به اسانس رزماری داشته و مقدار LC50 به ترتیب برای حشرات نر و ماده ۰۳۲/ ۹۰و ۰۱۵/۱۱۸ میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه شد. حشرات باکره نسبت به اسانس رزماری حساس‌تر بودند و مقدار LC50 به‌دست آمده برای نر ۱۷۳/۴۸ میکرولیتر بر لیتر هوا و برای ماده ۲۹۸/۵۸ میکرولیتر بر لیتر هوا است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد جفت‌گیری باعث کاهش اثر اسانس رزماری روی حشرات بالغ سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات می‌شود. این نتایج می‌توانند در طراحی راهبردهای مبارزه با آفت سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات توسط اسانس‌های گیاهی و همچنین زمان دقیق به‌کارگیری این ترکیبات جهت دست یافتن به بیشترین اثربخشی مؤثر باشند.
