مینا رحیمی؛ اکبر قاسمی کهریزه؛ محمود محمود پوریوسف میاندواب
چکیده
سن گندم، Eurygaster integriceps Put. مهم‌ترین آفت گندم در ایران و کشورهای همسایه است که می‌تواند موجب کاهش شایان توجه عملکرد محصول شود. یکی از روش‌های کنترل آن استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور مقایسۀ میزان مقاومت آنتی‌زنوزی و آنتی‌بیوزی 9 رقم زراعی گندم نسبت به این آفت، آزمایش‌هایی در شرایط مزرعه‌ای انجام گرفت. در یک سری «آزمون انتخاب ...
بیشتر
سن گندم، Eurygaster integriceps Put. مهم‌ترین آفت گندم در ایران و کشورهای همسایه است که می‌تواند موجب کاهش شایان توجه عملکرد محصول شود. یکی از روش‌های کنترل آن استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور مقایسۀ میزان مقاومت آنتی‌زنوزی و آنتی‌بیوزی 9 رقم زراعی گندم نسبت به این آفت، آزمایش‌هایی در شرایط مزرعه‌ای انجام گرفت. در یک سری «آزمون انتخاب میزبان» در مزرعه تعداد سن‌های مادر جلب‌شده به هر یک از بوته‌ها به عنوان شاخص آنتی‌زنور تعیین گردید. همچنین تعداد تخم آفت در مترمربع روی ارقام و تعداد بوته‌ها، جوانه‌ها و خوشه‌های آسیب‌دیده برای بررسی مکانیسم آنتی‌زنور به‌کار گرفته شد. برای بررسی مکانیسم آنتی‌بیوز، پوره‌های سن دوم آفت در روی بوته‌های کاشته‌شده در گلدان تحت پرورش قرار گرفت. وزن پوره‌ها در روز چهاردهم بعد از رهاسازی، میزان تلفات و طول دورۀ پورگی به عنوان شاخص‌های آنتی‌بیوز تجزیه و تحلیل شد. بر اساس نتایج تجزیۀ واریانس داده‌ها دربارۀ همۀ صفات تحت بررسی، اختلاف میان ارقام آزمایش معنادار بود (05/0 P≤). با استفاده از تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA و بر اساس فاصلۀ اقلیدسی، 9 رقم تحت بررسی در پنج گروه مجزا قرار گرفتند و ارقام الوند، سرداری و آذر 2 با قرار گرفتن در یک گروه، بیشترین مقاومت را نسبت به سن گندم داشتند.
معصومه ثمره فکری؛ محمد امین سمیع؛ بیداله شاهوزهی؛ سهراب ایمانی؛ مهدی ضرابی
چکیده
در این پژوهش تأثیر عصارۀ گیاهان شاترهFumaria parviflora (Lam.) ، کلپورهTeucrium polium (L) و آفت‌کش پی‌متروزین روی کشندگی و فعالیت آنزیم استراز عمومی حشرات کامل سفیدبالک پنبه Bemisia tabaci (Genn.) (Hem.: Aleyrodidae) در دمای 2±27 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±50 درصد و دورۀ نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی ارزیابی شد. برای آزمایش‌های زیست‌سنجی، بوته‌های دو ...
بیشتر
در این پژوهش تأثیر عصارۀ گیاهان شاترهFumaria parviflora (Lam.) ، کلپورهTeucrium polium (L) و آفت‌کش پی‌متروزین روی کشندگی و فعالیت آنزیم استراز عمومی حشرات کامل سفیدبالک پنبه Bemisia tabaci (Genn.) (Hem.: Aleyrodidae) در دمای 2±27 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±50 درصد و دورۀ نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی ارزیابی شد. برای آزمایش‌های زیست‌سنجی، بوته‌های دو تا چهار برگی گوجه‌فرنگی رقم مقاوم کال‌جی‌ان‌تری و حساس ارگون در غلظت‌های مختلف عصاره‌ها غوطه‌ور گردید و 72 ساعت بعد از تیمار کردن، مرگ‌ومیر محاسبه شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار برای هر تیمار انجام گرفت و آب مقطر و متانول به عنوان شاهد استفاده شد. برای ارزیابی اثر تیمارها بر فعالیت آنزیم استراز، بوته‌های دو تا چهار برگی گوجه‌فرنگی ارقام ذکرشده آغشته به غلظت LC25 عصاره‌ها و حشره‌کش شد. نتایج نشان داد که میزان LC50 عصارۀ گیاهان شاتره و کلپوره و آفت‌کش پی‌متروزین برای حشرات کامل پرورش‌یافته روی رقم حساس به‌ترتیب 26/17، 88/93 و 026/0 و برای رقم مقاوم به‌ترتیب 26/13، 36/68 و 019/0 گرم بر لیتر بود. آثار زیرکشندگی عصاره‌ها و آفت‌کش روی میزان فعالیت آنزیم استراز نسبت به شاهد معنادار بود. میزان آنزیم استراز، برای شاهد و حشرات کامل تیمارشده با عصارۀ گیاهان شاتره و کلپوره، آفت‌کش پی‌متروزین روی رقم حساس به‌ترتیب 00161/0، 0086/0، 009/0 و 0038/0 و روی رقم مقاوم 027/0، 0068/0، 0097/0 و 0043/0 میکروگرم آلفانفتیل استات در دقیقه بر میلی‌گرم پروتئین بود؛ بنابراین میزان سمیت عصاره‌ها و آفت‌کش در حشرات پرورش‌یافته روی رقم مقاوم بیشتر از رقم حساس به‌دست آمد. آفت‌کش پی‌متروزین بیشترین سمیت را به خود اختصاص داد و از میان عصاره‌ها سمیت شاتره بیشتر از کلپوره تعیین گردید. میزان فعالیت آنزیم استراز در حشرات تیمارشده روی رقم مقاوم کمتر از رقم حساس به‌دست آمد. با توجه به این نتایج، کاربرد توأم رقم مقاوم گیاهی با عصاره‌های گیاهی یا آفت‌کش می‌تواند به عنوان راهکار مناسب علیه سفیدبالک پنبه در برنامه‌های IPM به‌کار رود.
