حمیدرضا صراف معیری؛ حسین پور عسگری؛ اورنگ کاوسی؛ مریم راشکی
چکیده
کنۀ میوۀ خشک (L) Carpoglyphus lactisعلاوه بر اینکه از آفات مهم و اقتصادی برخی محصولات انباری به‌ویژه خشکبار به‌شمار می‌رود، به عنوان یک طعمۀ جایگزین برای پرورش انبوه کنه‌های شکارگر به‌صورت تجاری نیز کاربرد دارد. در این مطالعه پارامترهای جدول زندگی کنۀ میوۀ خشک روی مخمر نان در شرایط آزمایشگاهی و در دو دمای 20 و 25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 ...
بیشتر
کنۀ میوۀ خشک (L) Carpoglyphus lactisعلاوه بر اینکه از آفات مهم و اقتصادی برخی محصولات انباری به‌ویژه خشکبار به‌شمار می‌رود، به عنوان یک طعمۀ جایگزین برای پرورش انبوه کنه‌های شکارگر به‌صورت تجاری نیز کاربرد دارد. در این مطالعه پارامترهای جدول زندگی کنۀ میوۀ خشک روی مخمر نان در شرایط آزمایشگاهی و در دو دمای 20 و 25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و تاریکی مطلق بر اساس تئوری جدول زندگی دوجنسی سن- مرحله بررسی شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) و متوسط زمان یک نسل (T) در دمای 20 درجۀ سلسیوس به‌ترتیب 287/0 روز1-، 333/1 روز1- و 7/16 روز و در دمای 25 درجۀ سلسیوس به‌ترتیب 383/0 روز1-، 467/1 روز1- و 87/11 روز محاسبه و اختلاف معناداری بین پارامترهای مذکور در دو دما مشاهده شد (01/0P<). بین مقادیر نرخ ناخالص تولید مثل (GRR) نیز اختلاف معناداری در دو دما وجود داشت (05/0P<) ولی نرخ خالص تولید مثل (R0) در دو دما اختلاف معناداری نداشت (05/0P>). اطلاعات حاصل از این پژوهش می‌تواند در زمینۀ بهینهسازی شرایط پرورش انبوه کنۀ C. lactis بهکار رود.
رحیم عبدالهی مصباح؛ جاماسب نوذری؛ بابک قرالی
چکیده
مگس‌های زنبورنما (bee flies) از گردهافشانهای مهم در طبیعت به‌شمار می‌روند و لاروهای آنها پارازیت یا شکارگر حشراتی از قبیل سوسکها و کپسول تخم ملخها هستند. این حشرات از لحاظ تنظیم طبیعی مهم محسوب میشوند. در این بررسی با استفاده از تور حشرهگیری و تله‌های تشتکی (pan traps)، حشرات بالغ مگس‌های Bombyliidae در استان البرز از تاریخ ...
بیشتر
مگس‌های زنبورنما (bee flies) از گردهافشانهای مهم در طبیعت به‌شمار می‌روند و لاروهای آنها پارازیت یا شکارگر حشراتی از قبیل سوسکها و کپسول تخم ملخها هستند. این حشرات از لحاظ تنظیم طبیعی مهم محسوب میشوند. در این بررسی با استفاده از تور حشرهگیری و تله‌های تشتکی (pan traps)، حشرات بالغ مگس‌های Bombyliidae در استان البرز از تاریخ فروردین تا شهریور 1391 جمع‌آوری شد. نمونه‌برداری بیشتر در ارتفاعات مختلف مناطق مرتعی گرم و خشک و نیمه‌خشک صورت گرفت. نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از تله‌های تشتکی در الکل اتانول 96% و نمونه‌های جمع‌آوری‌شده توسط تور عمدتاً با سوزن حشرات اتاله شدند. تشخیص نمونه‌ها در سطح جنس با استفاده از کلید Greathead & Evenhuis (2001) و در سطح گونه با استفاده از کلیدهایی همچون Paramonov (1940, 1929, 1928)، Engel (1937-1932)، Linder (1975) ، Zaitzev (1966) و Gharali (2010) انجام گرفت و نمونه‌ها توسط دکتر بابک قرالی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین تأیید شد. کلید شناسایی مناسب در سطح جنس و گونه برای استان فراهم شد. در این بررسی 18 گونه حشره از این خانواده که به 12 جنس تعلق داشتند شناسایی شد. تمامی گونهها برای استان گزارش جدید بوده و دو گونه (با علامت ستاره مشخص شده‌اند) برای ایران جدید است. گونه‌های شناسایی‌شده به‌شرح زیر است:
Exoprosopa pectoralis Loew, 1862, E. grandis (Weidemann, 1820), E. amseli Oldroyd, 1961*, Caecanthrax arabicus (Macquart, 1840), Thyridanthrax. elegans (Weidemann, 1820), T. griseolus (Klug, 1832), Lomatia belzebul (Fabricius, 1794), Usia bicolor Macquart, 1855, Conophorus pseudaduncus Paramonov, 1929, Heteralonia kirgizorum (Paramonov, 1928)*, H. megerlei (Meigen, 1820), H. suffusa (Klug, 1832), Callostoma soror Loew, 1873; Veribubo misellus (loew, 1869), Hemipenthes subvelutina Zaitzev, 1966, Phthiria pulicaria Mikan, 1796, P. vagans Loew, 1846, Micomitra stupida (Rossi, 1790).
قاسم فدوی خلاجلو؛ عصمت مهدیخانی مقدم؛ حمید روحانی
چکیده
به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهی مزارع گوجه‌فرنگی استان خراسان شمالی، طی سال‌های 1388و 1389 تعداد 120 نمونه خاک از فراریشۀ گوجه‌فرنگی جمع‌آوری شد. نماتدهای موجود در خاک با استفاده از روش الک و سانتریفیوژ استخراج گردید. سپس نماتدهای استخراج‌شده به گلیسیرین منتقل شد و پس از تهیۀ اسلایدهای دائمی با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی ...
بیشتر
به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهی مزارع گوجه‌فرنگی استان خراسان شمالی، طی سال‌های 1388و 1389 تعداد 120 نمونه خاک از فراریشۀ گوجه‌فرنگی جمع‌آوری شد. نماتدهای موجود در خاک با استفاده از روش الک و سانتریفیوژ استخراج گردید. سپس نماتدهای استخراج‌شده به گلیسیرین منتقل شد و پس از تهیۀ اسلایدهای دائمی با استفاده از میکروسکوپ نوری بررسی شد. نماتدهای انگل گیاهی بر اساس صفات ریختشناسی و ریختسنجی و با استفاده از منابع مختلف شناسایی گردیدند. در بین جنسهای شناسایی‌شده، تنوع زیادی در نماتدهای مربوط به جنس Ditylenchus مشاهده شد. در این تحقیق سه گونه از جنس Ditylenchus شامل گونه‌های D. acutatus، D. medicaginis و D. tenuidens شناسایی شد که دو گونۀ D.acutatusوD. tenuidens برای اولین بار از ایران گزارش میشوند.
آتوسا فرحپور حقانی؛ رضا حسینی؛ علی اکبر عبادی؛ علی اعلمی؛ فرزاد مجیدی شیل‌سر
چکیده
به‌منظور بررسی وجود تفاوت‌های ژنتیکی جمعیت‌های کرم ساقه‌خوار نواری برنج Chilo supperssalis در استان‌گیلان، 37 نمونه لارو (لارهای سن 4 تا 6) از 17 شهرستان انتخاب شدند. نمونه‌های جمع‌آوری شده در سه جمعیت شرق، مرکز و غرب دسته‌بندی شدند. DNA استخراج شده از نمونه‌ها با استفاده از 12 آغازگر تصادفی تکثیر شد. محصولات PCR روی ژل آگارز 5/1 درصد الکتروفورز ...
بیشتر
به‌منظور بررسی وجود تفاوت‌های ژنتیکی جمعیت‌های کرم ساقه‌خوار نواری برنج Chilo supperssalis در استان‌گیلان، 37 نمونه لارو (لارهای سن 4 تا 6) از 17 شهرستان انتخاب شدند. نمونه‌های جمع‌آوری شده در سه جمعیت شرق، مرکز و غرب دسته‌بندی شدند. DNA استخراج شده از نمونه‌ها با استفاده از 12 آغازگر تصادفی تکثیر شد. محصولات PCR روی ژل آگارز 5/1 درصد الکتروفورز شدند و از آنها عکس‌برداری گردید. پس از امتیاز‌دهی نوارها، تحلیل داده‌ها نشان داد که این 12 آغازگر در مجموع 112 نوار چند شکل تولید کرده‌اند. نتایج نشان داد که جمعیت فعال در غرب استان با دو جمعیت فعال در مرکز و شرق تفاوت دارد. دو جمعیت مستقر در شرق و مرکز گیلان دارای شباهت‌های بیشتری با یکدیگر هستند. می‌توان این‌طور پیشنهاد کرد که جریان‌های ژنی موجود بین این دو جمعیت می‌تواند عامل بروز این شباهت‌ها باشد. جمعیت مستقر در مرکز گیلان به دلیل منطقۀ وسیع‌تر فعالیت و تعداد بیشتر نمونه‌های بررسی شده، بیشترین تنوع ژنتیکی داخل جمعیتی را نشان داد. این نتایج مشخص کرد که جمعیت‌های فعال کرم ساقه‌خوار نواری برنج در استان از نظر ژنتیکی یکنواخت نیستند و احتمالاً از دو بیوتیپ متفاوت تشکیل شده‌اند. به این ترتیب، این نتایج می‌توانند به عنوان توضیحی دربارۀ تفاوت‌های مرفولوژیک و بیوشیمیایی یافت شده بین بیوتیپ‌های فعال آفت در مناطق بررسی شده، محسوب شوند.
سید رضا فانی؛ محمد مرادی قهدریجانی؛ مهدیه علیپور مقدم؛ عبدالحمید شرافتی؛ مهدی محمدی مقدم؛ ابراهیم صداقتی؛ پژمان خدایگان
چکیده
طی سال‌های 1387 تا 1390، 100 نمونه خاک از ریزوسفر گیاه، چاله کودی و سطح باغ‌های پستۀ استان‌های کرمان، یزد، خراسان رضوی و سمنان با هدف یافتن سویه‌های مناسب تریکودرما، به منظور کنترل بیماری گموز پسته، جمع‌آوری و بررسی شد. با استفاده از محیط‌های اختصاصی و عمومی، 32 سویه Trichoderma harzianum غالباً از ناحیۀ ریزوسفر به‌دست آمد. پس از تعیین میزان کارایی ...
بیشتر
طی سال‌های 1387 تا 1390، 100 نمونه خاک از ریزوسفر گیاه، چاله کودی و سطح باغ‌های پستۀ استان‌های کرمان، یزد، خراسان رضوی و سمنان با هدف یافتن سویه‌های مناسب تریکودرما، به منظور کنترل بیماری گموز پسته، جمع‌آوری و بررسی شد. با استفاده از محیط‌های اختصاصی و عمومی، 32 سویه Trichoderma harzianum غالباً از ناحیۀ ریزوسفر به‌دست آمد. پس از تعیین میزان کارایی سویه‌های تریکودرما در آزمایشگاه به روش کشت متقابل با Phytophthora melonis، 11 سویه انتخاب شدند و برهم‌کنش آنها با قارچ بیمارگر در آزمایشگاه با ارزیابی تداخل فیزیکی هیف، ترشحات فرار و غیرفرار و آزمایش‌های گلخانه‌ای با استفاده از سویه‌های منتخب با مایه‌زنی نهال‌های پسته در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت و صفاتی همچون ارتفاع نهال، طول و وزن خشک ریشه و اندام‌های هوایی و درصد مرگومیر بررسی شد. در برهم‌کنش با تریکودرما، رشد رویشی قارچ melonis .Pدر سطوح مختلف تحت تأثیر قرار گرفت و در سطح معناداری کاهش یافت. میزان بازدارندگی از رشد P. melonis در کشت متقابل هم‌زمان، از 1/38 تا 6/63 درصد، کشت متقابل غیرهم‌زمان از 4/25 تا 7/58 درصد، ترشحات خارج سلولی از 50 تا 6/89 درصد و ترکیبات فرار از 7/44 تا 7/71 درصد متغیر بود. در آزمایشات گلخانه‌ای، مایه‌زنی با سویه‌های تریکودرما سبب افزایش 5/1 تا 7/2 برابر در طول ریشه و 4/1 تا 1/2 برابر در ارتفاع نهالها در مقایسه با گیاهان مایه‌زنی شده با عامل بیماری‌زا به تنهایی و 1 تا 9/1 برابر طول ریشه و 1 تا 6/1 برابر در ارتفاع نهالها در مقایسه با نهال‌های شاهد بدون مایه‌زنی گردید. درصد مرگومیر نهالها در مایه‌زنی قبل سویه‌های تریکودرما، از صفر تا 31 درصد، مایه‌زنی هم‌زمان از صفر تا 56 درصد و مایه‌زنی پس از P. melonis از 5/12 تا 75 درصد متغیر بود. این اولین گزارش دربارۀ پراکندگی سویه‌های تریکودرما در باغ‌های پستۀ کشور و برهم‌کنش آن با بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه است.
منصوره رحیمی؛ سید کاظم صباغ؛ محمد جوان نیکخواه؛ حسن سلطانلو؛ محمد سالاری؛ ناصر پنجه که
چکیده
بیماری برق‌زدگی با عامل Ascochyta rabiei یکی از مخرب‌ترین بیماری‌های نخود است. در این تحقیق، با هدف مطالعۀ ساختار ژنتیکی قارچ عامل بیماری، نمونه‌برداری به‌صورت تصادفی از مزارع هشت منطقۀ مختلف استان لرستان (ازنا، الشتر، بروجرد، پلدختر، چگنی، خرم‌آباد، کوهدشت و نورآباد) صورت گرفت. پس از کشت نمونه‌ها روی محیط کشت اختصاصی آرد نخود، دکستروز ...
بیشتر
بیماری برق‌زدگی با عامل Ascochyta rabiei یکی از مخرب‌ترین بیماری‌های نخود است. در این تحقیق، با هدف مطالعۀ ساختار ژنتیکی قارچ عامل بیماری، نمونه‌برداری به‌صورت تصادفی از مزارع هشت منطقۀ مختلف استان لرستان (ازنا، الشتر، بروجرد، پلدختر، چگنی، خرم‌آباد، کوهدشت و نورآباد) صورت گرفت. پس از کشت نمونه‌ها روی محیط کشت اختصاصی آرد نخود، دکستروز و آگار، جدایه‌های قارچی با روش نوک هیف خالص‌سازی شد و تعداد 53 جدایۀ خالص به‌دست آمد. تنوع ژنتیکی جمعیت قارچ با نشانگر توالی تکراری ساده و با استفاده از پنج جفت آغازگر اختصاصی ارزیابی شد. تعیین تشابه جدایه با استفاده از ضریب شباهت دایس و روش الگوریتم UPGMA انجام گرفت. تجزیۀ خوشه‌ای داده‌ها نشان داد که جدایه‌ها در فاصلۀ ژنتیکی برابر با سطح تشابه 3/0 درصد در 9 گروه ژنوتیپی مشخص قرار می‌گیرند. آنالیز PCOA داده‌ها با استفاده از ماتریس تشابه جاکارد در نرم‌افزار NTSYS صورت گرفت و طبق نتایج، از بین 53 مؤلفۀ به‌دست‌آمده، 15 مؤلفه دارای مقادیر ویژۀ بزرگ‌تر از 1 بودند و 49/90 درصد تنوع موجود را توجیه کردند. آنالیز واریانس مولکولی (AMOVA) نشان داد که بیشترین مقدار تنوع ژنتیکی (96درصد) در داخل جمعیت توزیع شده بود و تنوع ژنتیکی بین جدایه‌های مختلف 4 درصد تعیین گردید. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بین جدایه‌های جمع‌آوری‌شده از مناطق مختلف استان تنوع ژنتیکی زیادی وجود دارد.
کیومرث میره کی؛ محمد عبدالهی؛ اشکبوس دهداری
چکیده
این مطالعه با هدف ارزیابی واکنش هفت رقم گلخانه‌ای اصلاح‌شدۀ گوجه‌فرنگی موجود در بازار شامل دو رقم از انگلستان (GH1 و GH12)، دو رقم از تایلند (Karina و Ajeet)، سه رقم از هندوستان (Manisha، Tolstoi و Cluster5) و رقم بومی مزرعه‌ای درتوم (که به میزان چشمگیری در استان کهگیلویه و بویراحمد کشت می‌گردد)، در برابر نماتد ریشه گرهی، M. javanica، در شرایط گلخانه صورت ...
بیشتر
این مطالعه با هدف ارزیابی واکنش هفت رقم گلخانه‌ای اصلاح‌شدۀ گوجه‌فرنگی موجود در بازار شامل دو رقم از انگلستان (GH1 و GH12)، دو رقم از تایلند (Karina و Ajeet)، سه رقم از هندوستان (Manisha، Tolstoi و Cluster5) و رقم بومی مزرعه‌ای درتوم (که به میزان چشمگیری در استان کهگیلویه و بویراحمد کشت می‌گردد)، در برابر نماتد ریشه گرهی، M. javanica، در شرایط گلخانه صورت گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور رقم گوجه‌فرنگی و تلقیح به نماتد در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام گرفت. به ازای هر کیلوگرم خاک، گیاهچه‌های 6 برگی گوجه‌فرنگی با 2000 لارو سن دوم نماتد M. javanica مایه‌زنی شدند. هشت هفته پس از مایه‌زنی، صفات رویشی رقم‌های تحت آزمایش گوجه‌فرنگی (طول ساقه و ریشه، وزن تر و خشک ساقه و ریشه) و صفات تولیدمثلی نماتد (تعداد گره، تعداد تخم و تعداد کیسۀ تخم در گرم و کل ریشه، تعداد لارو در گرم و کل خاک، جمعیت نهایی نماتد و ضریب تکثیر نماتد) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که رقم‌های تحت بررسی درجات مختلفی از حساسیت در برابر این نماتد دارند. در صفات رویشی، رقم‌های GH12، Ajeet، Manisha و Karina نسبت به بقیۀ رقم‌ها دارای تفاوت معناداری در سطح یک درصد بوده و کمترین تأثیرپذیری را از آلودگی به نماتد از خود نشان دادند. از طرف دیگر، رقم بومی و Tolstoi از نظر صفات رویشی به عنوان رقم‌های حساس شناخته شدند. از لحاظ صفات تکثیری نماتد، رقم‌های GH12 و Ajeet با شاخص گره 2 و فاکتور تولیدمثلی کمتر از یک به عنوان رقم‌های نیمه‌مقاوم، رقم‌های Manisha و GH1 به لحاظ شاخص گره 2 و فاکتور تولیدمثلی بیشتر از یک به عنوان رقم‌های متحمل و رقم‌های Cluster5، Tolstoi، Karina و رقم بومی به لحاظ شاخص گره 4 و فاکتور تولیدمثلی بیشتر از یک، به عنوان رقم‌های حساس مشخص گردیدند.
سلیمان قاسمی؛ مسعود احمد زاده؛ سیاوش ترابی
چکیده
میوه‌های گوجه‌فرنگی هم در مزرعه و هم در انبار در معرض پوسیدگی‌های میکروبی پس از برداشت قرار دارند. در این پژوهش پس از جداسازی عوامل پوسیدگیگوجه‌فرنگی، دو باکتری بیوکنترل Bacillus subtilis UTB96 و Pseudomonas fluorescens UTPf68 که تولید نیمه‌انبوه آنها در بیوراکتور صنعتی با موفقیت به انجام رسیده بود، در دو حالت کشت متقابل و بررسی روی میوه‌ها، بر این بیمارگرها ...
بیشتر
میوه‌های گوجه‌فرنگی هم در مزرعه و هم در انبار در معرض پوسیدگی‌های میکروبی پس از برداشت قرار دارند. در این پژوهش پس از جداسازی عوامل پوسیدگیگوجه‌فرنگی، دو باکتری بیوکنترل Bacillus subtilis UTB96 و Pseudomonas fluorescens UTPf68 که تولید نیمه‌انبوه آنها در بیوراکتور صنعتی با موفقیت به انجام رسیده بود، در دو حالت کشت متقابل و بررسی روی میوه‌ها، بر این بیمارگرها بررسی شدند.طبق نتایج به‌دست‌آمده از کشت متقابل، باکتری B. subtilis UTB96 توانست به‌ترتیب به میزان 7/68 و 7/81 درصد از رشد قارچهای Alternaria alternata و Penicillium sp. جلوگیری کند. همچنین باکتری P. fluorescens UTPf68 نیز به‌ترتیب به میزان 2/62 و 3/24 درصد از رشد میسلیوم قارچهای A. alternata و Penicillium sp.جلوگیری کرد. همچنین نتایج نشان داد که این باکتریها تأثیر خوبی در جلوگیری از رشد قارچ A. alternata روی گوجه‌فرنگی دارند. تا آنجا که باکتری B. subtilis UTB96 توانست 5/92 درصد از رشد قارچ A. alternataجلوگیری کند. باکتری P. fluorescens UTPF68 نیز به میزان 5/76 درصد از رشد میسلیوم قارچ A. alternata و ایجاد پوسیدگی روی گوجه‌فرنگی جلوگیری کرد. نتایج این پژوهش به همراه تحقیقات تکمیلی دربارۀ این باکتریهای مفید می‌تواند به توسعه و کاربردی شدن کنترل بیولوژیک بیماری‌های پس از برداشت کمک کند.
فریدون پاداشت دهکایی؛ لای تیتیا ویلکویت؛ علی اکبر عبادی؛ محسن قدسی؛ سمیه داریوش؛ ابراهیم دودابی نژاد؛ حسن پورفرهنگ
چکیده
بیماری سوختگی غلاف برنج ناشی از قارچRhizoctonia solani AG1- IA دومین بیماری مهم برنج از لحاظ اقتصادی در بیشتر مناطق کشت برنج دنیا از جمله ایران است. این بیماری اساساً به کمک قارچ‌کش‌ها کنترل می‌شود. تحقیق حاضر به منظور شناسایی رقم یا ارقام برنج به عنوان منبع مقاومت به این بیمارگر در شرایط مزرعه‌ای شمال ایران انجام گرفت. 37 رقم برنج محلی و ...
بیشتر
بیماری سوختگی غلاف برنج ناشی از قارچRhizoctonia solani AG1- IA دومین بیماری مهم برنج از لحاظ اقتصادی در بیشتر مناطق کشت برنج دنیا از جمله ایران است. این بیماری اساساً به کمک قارچ‌کش‌ها کنترل می‌شود. تحقیق حاضر به منظور شناسایی رقم یا ارقام برنج به عنوان منبع مقاومت به این بیمارگر در شرایط مزرعه‌ای شمال ایران انجام گرفت. 37 رقم برنج محلی و 23 رقم اصلاح‌شدۀ ایرانی به همراه 10 رقم خارجی در مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور کشت شدند. کلیۀ ارقام 45 روز پس از نشاکاری با استفاده از تودۀ میسلیومی یک جدایۀ پرآزار G309 بیمارگر مایه‌زنی شدند. برای تأمین رطوبت مناسب جهت توسعۀ بیماری همۀ بوته‌ها تا زمان ارزیابی به کمک یک سیستم افشانۀ آب روزانه 2 تا 5 بار آب‌پاشی گردیدند. برای ارزیابی، شاخص‌های شدت بیماری روی غلاف، تعداد لکه‌های روی غلاف، ارتفاع نسبی آلودگی، درصد پنجه‌های آلوده، تعداد برگ‌های سبز و مرده، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، زاویۀ پنجه و قطر ساقه اندازه‌گیری شدند. نتایج حاصل از تجزیۀ واریانس داده‌ها نشان داد که گروه ارقام خارجی با شدت بیماری و تعداد لکۀ کمتر روی غلاف، تعداد برگ مردۀ کمتر و تعداد برگ سبز بیشتر به‌طور معناداری از گروه‌های ارقام محلی و اصلاح‌شدۀ ایرانی متفاوت بود. همۀ ارقام تحت مطالعه در تجزیۀ خوشه‌ای به روش UPGMA و بر اساس ارتفاع نسبی آلودگی، شدت بیماری روی غلاف و تعداد برگ مرده به چهار گروه تفکیک شدند. گروه مقاوم شامل Jasmine 85، Teqing، Pecos و Tetep و گروه حساس شامل Swarna (حساس خارجی) و موسی‌طارم، حسن‌سرایی، جمشیدجو، خزر، شیرودی، D4 (ارقام محلی و اصلاح‌شدۀ ایرانی) و فوجی‌مینوری بودند. بررسی ارتباط بین شاخص‌های مورفولوژیکی با واکنش به بیماری نشان داد که در ارقام خارجی هیچ‌گونه هم‌بستگی معناداری بین ارتفاع نسبی آلودگی و شدت بیماری روی غلاف با صفات مورفولوژیکی اندازه‌گیری‌شده وجود نداشت. درحالی‌که در ارقام محلی یک هم‌بستگی مثبت و معنا‌دار بین شدت بیماری روی غلاف با زاویۀ پنجه (033/0= P. value،20/0 =r ) و یک هم‌بستگی منفی و معنا‌دار بین ارتفاع نسبی آلودگی با ارتفاع بوته (002/0 = P.value ، 29/0- = r) به‌دست آمد.
روژین احمدی؛ سید علی صفوی؛ علیرضا عیوضی
چکیده
شتۀ معمولی گندم، (Hem.: Aphididae) Schizaphis graminum (Rondani)، یکی از آفات مهم غلات به‌ویژه جو است که در سال‌های اخیر جمعیت رو به رشدی داشته است. یکی از مناسب‌ترین روش‌های کنترل این آفت با در نظر گرفتن آثار سوء ناشی از کاربرد آفت‌کش‌ها، استفاده از ژنوتیپ‌های مقاوم جو است. در این تحقیق، 47 لاین پیشرفته و 13 رقم جو در مرحلۀ گیاهچه غربالگری شد و دو مکانیسم ...
بیشتر
شتۀ معمولی گندم، (Hem.: Aphididae) Schizaphis graminum (Rondani)، یکی از آفات مهم غلات به‌ویژه جو است که در سال‌های اخیر جمعیت رو به رشدی داشته است. یکی از مناسب‌ترین روش‌های کنترل این آفت با در نظر گرفتن آثار سوء ناشی از کاربرد آفت‌کش‌ها، استفاده از ژنوتیپ‌های مقاوم جو است. در این تحقیق، 47 لاین پیشرفته و 13 رقم جو در مرحلۀ گیاهچه غربالگری شد و دو مکانیسم آنتی‌زنوز و تحمل در آنها بررسی شد. آزمایش در گلخانه‌ای با شرایط دمایی ºC 2±25، رطوبت نسبی 10±55% و دورۀ نوری 16:8 انجام گرفت. غربالگری بر اساس میانگین تعداد شته (بعد از 14 روز آلودگی با شته) انجام گرفت و ارقام ریحان، نصرت و لاین 20(Mall-4-3094- 2//Alpha/Cum/3/Victoria/…ICB01-1368-0AP) با کمترین و لاین 13 (Legia/CWB117-5-9-5)، لاین 44 (Sls/Bda//Sararood-1) و رقم زرجو با بیشترین میانگین تعداد شته برای اجرای آزمایش‌های آنتی‌زنوز و تحمل انتخاب شدند. در آزمایش آنتی‌زنوز، بر اساس تعداد شتۀ جلب شده (24، 48 و 72 ساعت پس از رهاسازی) نتایج نشان داد در مجموع هر سه زمان رقم زرجو و ریحان به‌ترتیب کمترین و بیشترین آنتی‌زنوز را داشتند. در آزمایش تحمل (که بر اساس تأثیر تغذیۀ شته روی ارتفاع گیاهان آلوده بررسی شد)، نتایج نشان داد رقم ریحان بیشترین افزایش ارتفاع ثانویه (در مقایسه با شاهد) و کمترین درصد کاهش ارتفاع (09/2%) را داشت. درحالی‌که، رقم زرجو با کمترین افزایش ارتفاع ثانویه (در مقایسه با شاهد) و بیشترین درصد کاهش ارتفاع (96/65%) کمترین سطح تحمل را داشت.
پگاه نظری؛ حسن رحمانی؛ اورنگ کاوسی؛ علی سلیمانی؛ زهرا زارعی
چکیده
زیتونPalpita unionalis Hübner یکی از آفات مهم نهالستان‌ها، باغ‌های جوان زیتون و همین‌طور پاجوش‌های درختان مسن زیتون است. این آفت به میزبان‌های دیگر از جمله زبان‌گنجشک، یاسمن و برگ‌نو هم خسارت وارد می‌کند. انجام هرگونه اقدام مدیریتی برای کنترل هرگونه آفت مستلزم شناخت ویژگی‌های زیستی و پارامترهای جدول زندگی است. ویژگی‌های زیستی، ...
بیشتر
زیتونPalpita unionalis Hübner یکی از آفات مهم نهالستان‌ها، باغ‌های جوان زیتون و همین‌طور پاجوش‌های درختان مسن زیتون است. این آفت به میزبان‌های دیگر از جمله زبان‌گنجشک، یاسمن و برگ‌نو هم خسارت وارد می‌کند. انجام هرگونه اقدام مدیریتی برای کنترل هرگونه آفت مستلزم شناخت ویژگی‌های زیستی و پارامترهای جدول زندگی است. ویژگی‌های زیستی، پارامترهای جدول زندگی و پیش‌بینی جمعیت شب‌پرۀ جوانه‌خوار زیتون روی سه رقم کرونایکی، روغنی و زرد در دمای 1 ± 25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دورۀ نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی در آزمایشگاه مطالعه شد. برای مطالعۀ جدول زندگی از نظریۀ جدول زندگی سن – مرحله، دوجنسی استفاده شد. مدت زمان نشو و نمای مراحل نابالغ (از تخم تا زمان ظهور حشرات بالغ) در رقم‌های کرونایکی، روغنی و زرد به‌ترتیب 05/35، 78/33 و 08/36 روز و طول عمر شب‌پره‌های بالغ ماده و نر به‌ترتیب ارقام ذکر شده (33/9، 00/7)، (64/10، 60/10) و (21/10، 10/8) روز به‌دست آمد. پارامترهای جدول زندگی روی سه رقم تحت استفاده اختلاف معناداری با هم نداشتند. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) به‌ترتیب 044/0، 049/0، 047/0 بر روز در کرونایکی، روغنی و زرد مشاهده شد. بیشترین مقدار نرخ خالص تولیدمثل (R0) (61/8 نتاج به ازای هر فرد) مربوط به رقم روغنی به‌دست آمد. طول مدت زمان یک نسل (T) در کرونایکی 56/43 روز، در روغنی 12/42 روز و در زرد 04/42 روز بود. به‌طور کلی رقم کرونایکی میزبان نامناسب‌‌تری برای رشد این شب‌پره ارزیابی شد و برای کاهش خسارت این آفت کاشت آن با مدنظر قراردادن ویژگی‌های دیگر و نیز شرایط آفات دیگر قابل توصیه است.
