حمیده حسن پور؛ سیده عاطفه حسینی؛ مهدی جهانی
چکیده
کلزا با نام علمی (Brassica napus) یکی از اعضای خانواده Brassicaceae(خردل یا خانواده کلم) با گل‌های زردرنگ می‌باشد، که عمدتاً به دلیل داشتن دانه‌های غنی از روغن کشت می‌شود. ویروس موزاییک شلغم (Turnip mosaic virus) از شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری‌های ویروسی کلزا در دنیا به‌شمار می‌آید. در فروردین و اردیبهشت‌ماه 1397، به‌منظور شناسایی مولکولی ویروس‌های ...
بیشتر
کلزا با نام علمی (Brassica napus) یکی از اعضای خانواده Brassicaceae(خردل یا خانواده کلم) با گل‌های زردرنگ می‌باشد، که عمدتاً به دلیل داشتن دانه‌های غنی از روغن کشت می‌شود. ویروس موزاییک شلغم (Turnip mosaic virus) از شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری‌های ویروسی کلزا در دنیا به‌شمار می‌آید. در فروردین و اردیبهشت‌ماه 1397، به‌منظور شناسایی مولکولی ویروس‌های جنس Potyvirus، تعداد 66 نمونه برگی از شهرستان‌های سرایان، فردوس، سه قلعه و آیسک در استان خراسان جنوبی جمع‌آوری شد. این نمونه‌ها دارای علائم مشکوک ویروسی نظیر زردی، کوتولگی، موزاییک، چروکیدگی برگی بودند. برای شناسایی ویروس، آر. ان. ای کل، با استفاده از کیت شرکت دنازیست استخراج و دی. ان. ای مکمل از روی آر. ان. ای ویروسی ساخته شد. سپس با استفاده از یک جفت آغازگر دژنره مربوط به جنس پتی ویروس به نام CIR/CIF که منطبق بر قسمتی از ناحیه ژن کدکننده پروتئین CI بود، قطعه‌ای به طول ۶۸۰ جفت باز در ۱۲ نمونه کلزا تکثیر و تعیین توالی شد که شباهت بالایی به ویروس موزاییک شلغم داشت. سپس این نمونه‌ها، با آغازگر اختصاصی ژن پروتئین پوششی ویروس موزاییک شلغم (TuMVF/TuMVR)، آزمایش شدند، که نهایتا منجر به تکثیر قطعه ای به طول ۹۸۰ جفت باز در هشت نمونه گردید. نتایج تعیین توالی نشان داد که هشت نمونه گیاهی کلزا به ویروس TuMV آلوده می‌باشند. در نهایت شش نمونه که خوانش آنها به صورت کامل انجام شده بود، در بررسی‌های تبارزایی بر مبنای توالی پروتئین پوششی مورد استفاده قرار گرفت. بررسی‌های نوترکیبی نشان از وجود دو نمونه نوترکیب داشت که از بررسی تبارزایی حذف شد. چهار جدایه ایرانی غیر نوترکیب در گروه Asian BRو در مجاورت سایر جدایه‌های آسیا قرار گرفتند. تشابه توالی نوکلئوتیدی در ناحیه پروتئین پوششی در بین گونه‌های این تحقیق ۹۵-۹۰ درصد تعیین گردید. بررسی‌های نوترکیبی نشان داد که در دو جدایه ویروس موزاییک شلغم مطالعه‌شده در این تحقیق به نام‌های CSe55 و CSe39 نوترکیبی محتمل است. همچنین بررسی‌های تنوع نوکلئوتیدی جدایه‌ها بانرم افزار DnaSPو منفی بودن آزمون آماری Tajima’s D به این معنی است که انتخاب در جهت متنوع شدن و بزرگ شدن جمعیت رخ داده است. تحقیق حاضر اولین گزارش از وقوع این ویروس در مزارع کلزا استان خراسان جنوبی و اولین بررسی مولکولی و تبارزایی جدایه‌های ویروس مذکور در مزارع کلزا می‌باشد.
سالار فرخوند؛ سیده عاطفه حسینی؛ خدیجه سالاری؛ محمد حسین امینی فرد
چکیده
ویروس عامل پژمردگی لکه‌ای گوجه‌فرنگی (Tomato spotted wilt virus) متعلق به جنس Tospovirus از خانوادۀ Bunyaviridae است. به‌منظور ردیابی این ویروس در پاییز 1395، شمار 161 نمونه زعفران و 44 نمونه گوجه‌فرنگی دارای نشانه‌های موزاییک، پیچیدگی برگ‌های انتهایی در زعفران و بافت‌مردگی در گوجه‌فرنگی، از کشتزارهای استان خراسان جنوبی (شهرستان‌های قاین، خوسف، درمیان ...
بیشتر
ویروس عامل پژمردگی لکه‌ای گوجه‌فرنگی (Tomato spotted wilt virus) متعلق به جنس Tospovirus از خانوادۀ Bunyaviridae است. به‌منظور ردیابی این ویروس در پاییز 1395، شمار 161 نمونه زعفران و 44 نمونه گوجه‌فرنگی دارای نشانه‌های موزاییک، پیچیدگی برگ‌های انتهایی در زعفران و بافت‌مردگی در گوجه‌فرنگی، از کشتزارهای استان خراسان جنوبی (شهرستان‌های قاین، خوسف، درمیان و فردوس) گردآوری شد. بررسی اولیۀ نمونه‌ها با آزمون الایزای ساندویچی و آنتی سرم TSWV بیانگر آلودگی 7/8 و 4/11 درصدی نمونه‌های زعفران و گوجه‌فرنگی به TSWV بود. مایه‌زنی مکانیکی نمونه‌های مثبت روی گیاهان Nicotiana tabacum cv. Samsun و Chenopodium quinoa سبب بروز نشانه‌های موزاییک، ابلقی، چین‌داری و لکۀ موضعی برگ در شرایط گلخانه شد. توالی کامل ناحیۀ کدکنندۀ نوکلئوپروتئین پنج جدایۀ زعفران و دو جدایۀ گوجه‌فرنگی این ویروس با استفاده از آغازگرهای اختصاصی تکثیر، همسانه سازی و تعیین توالی و درخت تبارزایی آن رسم شد. سه جدایۀ ایرانی مربوط به زعفران در گروه یک، نزدیک به جدایه‌ای از آمریکا، دو جدایۀ دیگر در گروه سه نزدیک به جدایه‌ای از ایتالیا و دو جدایۀ مربوط به گوجه‌فرنگی در گروه دو نزدیک به جدایه‌ای از چین قرار گرفتند. بنا بر دانش ما این تحقیق، نخستین ردیابی و مقایسۀ ترادف ناحیۀ ژنی نوکلئوپروتئین جدایه‌های منتخب این ویروس روی گیاه زعفران در ایران است.
