آیت الله سعیدی زاده؛ فهیمه نیاستی
دوره 42، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 125-135
چکیده
در این تحقیق نمونه‌برداری از قارچ Verticillium dahliae سویه غیر برگریز (SS-4) از باغ‌های آلوده زیتون در ناحیه توشن واقع در جنوب شهر گرگان انجام گرفت. نماتد ریشه گرهی، Meloidogyne javanica، از نهال‌های زیتون آلوده جداسازی شده و بعد از شناسایی گونه، نماتد روی نشاءهای گوجه‌فرنگی رقم روتگرز تکثیر گردید. در این آزمایش نهال‌های یکساله زیتون رقم زرد، روغنی، ...
بیشتر
در این تحقیق نمونه‌برداری از قارچ Verticillium dahliae سویه غیر برگریز (SS-4) از باغ‌های آلوده زیتون در ناحیه توشن واقع در جنوب شهر گرگان انجام گرفت. نماتد ریشه گرهی، Meloidogyne javanica، از نهال‌های زیتون آلوده جداسازی شده و بعد از شناسایی گونه، نماتد روی نشاءهای گوجه‌فرنگی رقم روتگرز تکثیر گردید. در این آزمایش نهال‌های یکساله زیتون رقم زرد، روغنی، کرونیکی (مقاوم به ورتیسیلیوز) و مانزانیلا (حساس به ورتیسیلیوز) در بستری از خاک لومی شنی سترون کشت شدند. آزمایش بر اساس طرح کاملاً تصادفی در 32 تیمار و پنج تکرار به صورت ذیل طراحی گردید: شاهد، نماتد به تنهایی، قارچ به تنهایی و قارچ + نماتد. میزان زادمایه نماتد با سه جمعیت (2000، 3000 و 4000) لارو سن دوم و در مورد قارچ 10 عدد میکرواسکلروت در هر گرم خاک بستر برای هر گلدان تعیین گردید. گلدان‌ها در شرایط گلخانه با نور طبیعی و دمای 25-27 درجه سلسیوس نگهداری شدند. پس از گذشت 10 ماه از مایه‌زنی نهال‌ها از خاک خارج و پارامترهایی مانند وزن تر ریشه و ساقه، تعداد گال و توده تخم ایجاد شده در ریشه و میزان درصد نشانه‌های بیماری در بخش هوایی نهال، قهوه‌ای شدن بافت آوندی، کاهش ارتفاع نهال و کلونیزاسیون بافت ریشه و ساقه توسط قارچ اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که حضور نماتد موجب کاهش کلونیزاسیون ریشه و ساقه توسط قارچ شده است و در مقابل وجود قارچ نیز سبب کاهش گالزایی و تولید توده تخم از سوی نماتد شده است. در حالی که بیشترین درصد نشانه‌های بیماری روی بخش هوایی نهال‌ها در تیمارهای قارچ + نماتد مشاهده گردید. پژمردگی ناشی از فعالیت قارچ در بخش هوایی در تیمارهای قارچ + نماتد، در رقم زرد از بیشترین مقدار برخوردار بود. کمترین شدت پژمردگی قارچی در رقم کرونیکی در تیمارهایی که قارچ را به تنهایی دریافت کرده‌اند مشاهده شد. گالزایی و تولید توده تخم نماتد در ریشه به ترتیب در ارقام مانزانیلا، زرد، روغنی و کرونیکی کاهش یافته بود (05/0? p).
