c3518cb17d976b8

زیست‌شناسی سرخرطومی ساقه‎خوار تاج‎خروس Hypolixus pica (Fabricius)، عامل بیوکنترل علف هرز تاج‎خروس ریشه قرمز، Amaranthus retroflexus L. در دزفول

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران، اهواز

2 دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران، اهواز

3 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات صفی آباد دزفول

چکیده

زیست‌شناسی سرخرطومی ساقه‎خوار تاج‌خروس Hypolixus pica (Fabricius) روی تاج‎خروس ریشه قرمز Amaranthus retroflexus L. در شرایط طبیعی در باغ‎های مرکبات در دزفول بررسی شد. بوته‎های تاج‎خروس ریشه قرمز در زمین اصلی به صورت تکی در داخل یک قفس چوبی به ابعاد 50×50×100 سانتی‎متر و پوشیده شده با توری ریز قرار گرفتند. در هر قفس سه تا چهار عدد سرخرطومی نر و ماده رهاسازی شد و بعد از سه تا چهار روز سرخرطومی‎ها از قفس خارج شده و رشد مراحل مختلف سرخرطومی تا خروج حشرات کامل بررسی شد. این حشره 3 نسل در سال تولید کرد و نسل سوم در حقیقت نسل زمستان‎گذران بود. در شرایط طبیعی طول دوره رشد تخم و شفیره نسل دوم سرخرطومی به ترتیب 3 و 84/0±86/8 روز و طول دوره رشد تخم و شفیره نسل سوم سرخرطومی به ترتیب 49/0±55/3 و 47/0±33/10 روز بود. طول دوره نسل دوم و سوم سرخرطومی H. pica از تخم تا حشره کامل به ترتیب برابر با 01/4±68/44 و 67/4±88/50 روز بود. زمستان‎گذرانی سرخرطومی به صورت لارو سن آخر (چهارم) یا حشره کامل بود. حشره ماده در ساقه تخم‎گذاری می‌کند و روی آن را با ماده سیاه رنگی می‎پوشاند. لاروها درون ساقه از بالا به پایین حرکت کرده و درون ساقه تونل ایجاد می کنند. در محل تشکیل لارو سن آخر در ساقه گال‎هایی ایجاد می‎شود. حشره کامل پس از تشکیل شدن از درون ساقه تغذیه کرده، سپس در بالای گال سوراخی ایجاد کرده و از ساقه خارج می‎شود. حشره کامل پس از خروج از گیاه از حاشیه برگ‎ها و بذور تاج‎خروس ریشه قرمز نیز تغذیه کرده و از این طریق نیز به گیاه خسارت وارد می‎کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Biology of Amaranth Stem-Boring Weevil, Hypolixus pica (Fabricius) on Red Root Pigweed, Amaranthus retroflexus L. in Dezful

نویسندگان [English]

  • Rajab Ali Pourtaherzarei 1
  • Parviz Shishebor 2
  • Rahim Eslamizadeh 3
چکیده [English]

Biology of amaranth stem-boring weevil, Hypolixus pica (Fabricius) on red root pigweed, Amaranthus retroflexus L. was investigated under natural conditions in a citrus orchard in Dezful. Each red root pigweed was covered by a wooden cage of 50×50×100cm dimentions screened by muslin. Three to four adult females and males were introduced into each cage. After 3-4 days past the weevils were removed and the biology of the insect in its immature stages investigated. The insect bore three generations. Under natural conditions the duration of egg and pupa of the second generation were 3 and 8.86±0.84 days and the duration of egg and pupa of the third generation 3.55±0.49 and 10.33±0.47 days, respectively. The developmental time of the second and third generations lasted 44.68±4.01 and 50.88±4.67 days, respectively. The weevil was found to overwinter as either its last larval instar (fourth) or as adults. Females laid eggs in stems covering them by a black secretion. The larvae moved downwards, tunneling the stem. The adult stage made a hole above the gall and left the stem. The adult stage insect damaged the leaves and the seeds of A. retroflexus as well.

کلیدواژه‌ها [English]

  • .
  • Amaranthus retroflexus
  • biological control
  • Hypolixus pica
  • Weeds