سمیرا حیدری؛ حسین اللهیاری؛ رویا فرهادی؛ سمیه فتاح الحسینی
دوره 42، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 95-102
چکیده
ترجیح غذایی دشمنان طبیعی یکی از پدیده‌هایی است که در بررسی کارایی دشمنان طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد. شکارگران زمانی‌که دارای حق انتخاب بین دو یا چند شکار باشند، اغلب نسبت به یکی از آنها ترجیح نشان می‌دهند. دما یکی از عوامل محیطی است که می‌تواند ویژگی‌های نموی، رشدی و رفتاری موجودات خونسرد و از جمله حشرات را تحت تأثیر قرار دهد. ...
بیشتر
ترجیح غذایی دشمنان طبیعی یکی از پدیده‌هایی است که در بررسی کارایی دشمنان طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد. شکارگران زمانی‌که دارای حق انتخاب بین دو یا چند شکار باشند، اغلب نسبت به یکی از آنها ترجیح نشان می‌دهند. دما یکی از عوامل محیطی است که می‌تواند ویژگی‌های نموی، رشدی و رفتاری موجودات خونسرد و از جمله حشرات را تحت تأثیر قرار دهد. دو گونه شته Aphis fabae و Acyrthosiphon pisum، از جمله مکندگانی هستند که دارای توانایی خسارت‌زایی روی گیاه باقلا می‌باشند. کفشدوزک Hippodamia variegata یکی از گونه‌های بومی ایران است که توانایی خوبی در تغذیه از هر دو گونه شته را دارد. ترجیح غذایی لارو سن چهارم، حشرات کامل نر و ماده این کفشدوزک به عنوان یکی از مهمترین شکارگران این شته‌ها، روی گیاه باقلا در دماهای مختلف روی دو گونه شته مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در دماهای C?1±15، C?1±19، C?1±23، C?1±25 و C?1±27، رطوبت نسبی10±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. نتایج آزمایش‌های ترجیح با استفاده از شاخص ? منلی (Manly, 1974) محاسبه و تجزیه شد. تجزیه آماری مقدارهای شاخص ترجیح نشان داد که در بیشتر دماها شته A. fabae نسبت به A. pisum برای لارو سن چهار و حشرات کامل کفشدوزک ترجیح داشته است. این آزمایش نشان داد که کفشدوزک مورد بررسی ترجیح خود را در اثر تغییر دما، ثابت نگه داشته و همچنین به نظر می‌رسد که در شرایط طبیعی رهاسازی نیز چنین روندی ادامه یافته و همچنان ترجیح خود را روی شته سیاه باقلا حفظ نماید.
سمیه فتاح الحسینی؛ حسین اللهیاری؛ پروانه آزمایش فرد؛ رویا فرهادی؛ سمیرا حیدری
دوره 41، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 233-242
چکیده
گندم نان، Triticum aestivum L.، در بین گیاهان انگشت‌شماری که به عنوان منابع غذایی در سطح گسترده‌ای کشت می‌شوند، در ایران بالاترین اهمیت را داراست. در بین آفات گندم، شته سبز گندم Schizaphis graminum (Rondani) قادر است در جمعیت زیاد خسارت جبران‌ناپذیری به گندم وارد کند. از آنجا که شایستگی شته روی رقم‌های مختلف، متفاوت می‌باشد، در این پژوهش اثر پنج رقم ...
بیشتر
گندم نان، Triticum aestivum L.، در بین گیاهان انگشت‌شماری که به عنوان منابع غذایی در سطح گسترده‌ای کشت می‌شوند، در ایران بالاترین اهمیت را داراست. در بین آفات گندم، شته سبز گندم Schizaphis graminum (Rondani) قادر است در جمعیت زیاد خسارت جبران‌ناپذیری به گندم وارد کند. از آنجا که شایستگی شته روی رقم‌های مختلف، متفاوت می‌باشد، در این پژوهش اثر پنج رقم از ارقام متداول گندم کرج روی پارامترهای زیستی شته سبز گندم مورد بررسی قرار گرفت. این ارقام عبارتند از: پیشتاز، شیراز، چمران، مهدوی و مرودشت. آزمایش در داخل اتاقک رشدی با شرایط دمایی C?1±22، رطوبت نسبی 10±70% و دوره نوری 16:8 انجام شد. نتایج نشان داد که رقم مرودشت طولانی‌ترین دوره پورگی (39/7 روز) و رقم شیراز کوتاه‌ترین دوره پورگی (36/6 روز) را بین ارقام دارا بودند. بیشترین پوره‌زایی روی رقم شیراز (42/46 عدد) و کمترین مقدار پوره‌زایی روی رقم مهدوی (72/35) به دست آمد. پارامترهای R0، rm، ?، T و DT برای شته روی هر رقم محاسبه و مورد مقایسه آماری قرار گرفت. مقایسه مهمترین پارامتر یعنی نرخ ذاتی افزایش جمعیت نشان داد که بیشترین مقدار نرخ ذاتی افرایش جمعیت شته روی رقم شیراز (31/0) و کمترین مقدار آن روی رقم مهدوی و مرودشت (28/0) مشاهده می‌شود. پارامترهای جدول زیستی باروری نشان دادند که رقم شیراز حساسیت بیشتری نسبت به دیگر ارقام به شته سبز گندم دارد. برای پارامترهای محاسبه شده به دو روش جک‌نایف و بوت‌استراپ تکرارهای کاذب تولید و نتایج این دو روش با هم مقایسه شد.
رویا فرهادی؛ حسین اللهیاری؛ پروانه آزمایش فرد؛ سمیه فتاح الحسینی؛ سمیرا حیدری
دوره 41، شماره 1 ، شهریور 1389
چکیده
کفشدوزکها با فعالیت شکارگری خود نقش مهمی در کنترل طبیعی شته‌ها دارند. کفشدوزک Hippodamia variegata Goeze گونه‌ای با پراکنش جهانی است که در ایران نیز به وفور یافت می‌شود. یکی از معیارهایی که در بررسی کارایی شکارگران مورد استفاده قرار می‌گیرد، واکنش آنها به تغییر تراکم میزبان (واکنش تابعی) است. واکنش تابعی حشرات کامل نر و ماده این کفشدوزک در ...
بیشتر
کفشدوزکها با فعالیت شکارگری خود نقش مهمی در کنترل طبیعی شته‌ها دارند. کفشدوزک Hippodamia variegata Goeze گونه‌ای با پراکنش جهانی است که در ایران نیز به وفور یافت می‌شود. یکی از معیارهایی که در بررسی کارایی شکارگران مورد استفاده قرار می‌گیرد، واکنش آنها به تغییر تراکم میزبان (واکنش تابعی) است. واکنش تابعی حشرات کامل نر و ماده این کفشدوزک در شرایط آزمایشگاهی (دما C?1± 23، رطوبت %10±70 و دوره نوری 16:8 L:D) روی شته سیاه باقلا مورد بررسی قرار گرفت. برای گرفتن نتایج دقیق‌تر از شته‌های همسن استفاده شد. آزمایش درون پتری و روی برگ باقلا به مدت 24 ساعت و در 15 تا 20 تکرار انجام شد. بعد از 24 ساعت تعداد شته‌های خورده شده شمارش شد. نتایج نشان داد که واکنش تابعی حشرات کامل نر و ماده کفشدوزک H. variegata نسبت به تراکم‌های مختلف شته سیاه باقلا (حشرات کامل نر تراکم‌های 2، 4، 8، 16، 32، 45، 60 و حشرات کامل ماده تراکم‌های 2، 4، 8، 16، 40، 60، 80، 100) از نوع دوم می‌باشد. برای تعیین پارامترهای قدرت جستجو (a) و زمان دستیابی به میزبان (Th) از معادله راجرز استفاده شد. پارامترهای اشاره شده به‌ترتیب برای حشرات کامل نر 1589/0 و 1945/1 ساعت و برای حشرات کامل ماده 0926/0 و 4098/0 ساعت برآورد گردید. با استفاده از یک معادله ترکیبی واکنش‌های تابعی مورد مقایسه قرار گرفت و مشخص شد زمان دستیابی در دو جنس دارای تفاوت معنی‌دار می‌باشد. بر این اساس حشرات ماده و نر به ترتیب قادرند 6/58 و 1/20 شته را در هر روز از بین ببرند. بنابراین به نظر می‌رسد که نقش حشرات ماده این کفشدوزک در کنترل جمعیت شته سیاه باقلا بیش از دو برابر نرهاست.
