رضا بزرگی پور؛ غلامعباس لطفعلی آینه؛ طیبیه بخشی؛ علی عمرانی؛ محسن سرهنگی؛ آزاده ایرانژاد
چکیده
زنگ زرد Puccinia striiformis f.sp. tritici، از مهمترین و زیانبارترین بیماری در زراعت گندم است که پراکندگی گستردهای در سراسر جهان داشته و در اغلب مناطق کشور نیز وجود دارد. در سالهای همهگیری میتواند آسیب بسیار زیادی به محصول گندم وارد کند. تولید رقمهای مقاوم مؤثرترین روش کنترل در مقابل نژادهای زنگ زرد است. در این پژوهش از یک نژاد پرآزار ...
بیشتر
زنگ زرد Puccinia striiformis f.sp. tritici، از مهمترین و زیانبارترین بیماری در زراعت گندم است که پراکندگی گستردهای در سراسر جهان داشته و در اغلب مناطق کشور نیز وجود دارد. در سالهای همهگیری میتواند آسیب بسیار زیادی به محصول گندم وارد کند. تولید رقمهای مقاوم مؤثرترین روش کنترل در مقابل نژادهای زنگ زرد است. در این پژوهش از یک نژاد پرآزار زنگ زرد که از منطقۀ ساری گردآوریشده و بر پایۀ واکنشهای رقمهای افتراقی، 198E150A+, Yr27 نامگذاری شده بود، برای ارزیابی مقاومت 64 رگۀ (لاین) دابلهاپلویید ناشی از روش حذف کروموزومی تلاقی گندم و ذرت به همراه شاهدهای حساس (بولانی و موروکو) و مقاوم (مروارید، پارسی و سیوند) گندم در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. گیاهچهها در مرحلۀ دو برگی، با نژاد یادشده مایهزنی شدند. اجزای مقاومت شامل، تیپ آلودگی (Infection type)، دورۀ نهان (Latent period)، اندازۀ جوشها (Pustule size) و تراکم جوشها (Pustule density) در شرایط گلخانه اندازهگیری شد. تجزیۀ واریانس برای همۀ صفات، تفاوت بسیار معنیدار بین ژنوتیپها را نشان داد. همچنین نتایج نشان داد، بین صفات اندازهگیری شده همبستگی شدید وجود دارد. بنا بر نتایج بهدستآمده، شمار 21 رگه از ژنوتیپهای مورد بررسی دارای واکنش مقاومت و دیگر رگهها واکنشهایی از نیمه مقاوم تا حساس نسبت به زنگ زرد داشتند. رگههای مقاوم میتوانند بهعنوان منابع مقاومت جدید در مرحلۀ گیاهچه نسبت به بیماری زنگ زرد استفاده شوند.