محمدرضا مصطفوی؛ محمدرضا لشکری؛ سعید ایرانمنش؛ سید مظفر منصوری
چکیده
پسیل معمولی پسته، Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae)، یکی از مهمترین آفات درختان پسته در ایران و منطقۀ خاورمیانه است. دانش کمی دربارۀ تنوع ریختشناختی جمعیتهای جغرافیایی پسیل معمولی پسته در ایران و به‌ویژه در استان کرمان به عنوان مهمترین تولیدکنندۀ پسته کشور وجود دارد. بنابراین برای افزایش آگاهی از تنوع ریختشناختی ...
بیشتر
پسیل معمولی پسته، Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae)، یکی از مهمترین آفات درختان پسته در ایران و منطقۀ خاورمیانه است. دانش کمی دربارۀ تنوع ریختشناختی جمعیتهای جغرافیایی پسیل معمولی پسته در ایران و به‌ویژه در استان کرمان به عنوان مهمترین تولیدکنندۀ پسته کشور وجود دارد. بنابراین برای افزایش آگاهی از تنوع ریختشناختی جمعیتهای این آفت، جمعیتهای مختلف آن از برخی مناطق مهم پستهکاری ایران، شامل استانهای کرمان و خراسان رضوی در سال 1394 گردآوری شدند و ساختار هندسی شکل بال آنها با استفاده از روش ریختسنجی هندسی بررسی شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، شکل بال در جمعیت پسیل معمولی پسته از خراسان رضوی با همۀ جمعیتهای موجود در استان کرمان تفاوت معنیداری دارد و در گروهی جداگانه‌ای قرار میگیرند. بررسی اندازۀ بال نشان داد، تفاوت معنیداری بین جمعیتهای مختلف وجود دارد، به‌طوری‌که اندازۀ بال در جمعیت پسیل معمولی پسته از شهرستان راور نسبت به دیگر جمعیتها کوچکتر بود. همچنین، شکل بال باریکتر در جمعیت پسیل معمولی پسته از استان خراسان رضوی تشخیص داده شد. در جمعیتهای مورد بررسی، با وجود معنی‌دار بودن رشد (Allometric growth)، هنگامی‌که اندازۀ بال ثابت نگهداشته شد، شکل بال هنوز به‌طور معنیداری متفاوت بود که ممکن است نشان‌دهندۀ تأثیر بیشتر عامل‌های ژنتیکی بر تغییرات ریختشناختی ایجادشده باشد. افزون بر این در این بررسی مشخص شد که خوشه‌بندی جمعیتها بر پایۀ دادههای ریختشناختی (در این بررسی) با مولکولی (در بررسی‌های دیگران) همخوانی دارد.
