قدیر نوری قنبلانی؛ مژگان مردانی طلایی؛ منیژه پناهی خانقاه؛ جبرائیل رزمجو؛ علی اصغر فتحی
چکیده
شتۀ سبز گندم، Sitobion avenae (Fabricius)، یکی از آفات مهم غلات دانهریز بهویژه گندم است. پارامتر (فراسنجه)های زیستی شته درون اتاقک رشد تنظیمشده در دمای 2±25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دورۀ نوری14:10 (روشنایی: تاریکی) در قالب طرح کامل تصادفی و آزمایش کرتهای خردشده تعیین شد. عامل اصلی شامل دو رقم گندم (سایسونز و شیرودی) و عامل ...
بیشتر
شتۀ سبز گندم، Sitobion avenae (Fabricius)، یکی از آفات مهم غلات دانهریز بهویژه گندم است. پارامتر (فراسنجه)های زیستی شته درون اتاقک رشد تنظیمشده در دمای 2±25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دورۀ نوری14:10 (روشنایی: تاریکی) در قالب طرح کامل تصادفی و آزمایش کرتهای خردشده تعیین شد. عامل اصلی شامل دو رقم گندم (سایسونز و شیرودی) و عامل فرعی عبارت از مدتزمانهای پیشآلودگی (0، 2، 4، 6، 8 روز) بود. نتایج نشان داد، بین تیمارها از نظر پارامترهای نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(rm) ، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، مدتزمان دو برابر شدن جمعیت (DT) و میانگین مدتزمان یک نسل (T)S. avenae اختلاف معنیداری وجود دارد.بیشترین و کمترین مقدار rmدر رقم سایسونز به ترتیب در شاهد (092/0 بر روز) و تیمار 6 روز پیشآلودگی (063/0 بر روز) مشاهده شد. همچنین، در رقم شیرودی بیشترین و کمترین مقدار rm شته به ترتیب در شاهد (216/0 بر روز) و تیمار شش روز پیشآلودگی (157/0 بر روز) به دست آمد. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که آلودگیهای پیشین گندم به مدت شش روز ضمن القای مقاومت، نرخ رشد جمعیت شته را کاهش میدهد و در برنامۀ مدیریت تلفیقی یا IPM این آفت میتواند مفید واقع شود.