خشنود نوراللهی؛ زینب حقی؛ علی اشرف مهرابی اولادی
چکیده
بیماری پوسیدگی ریشۀ ناشی از Fusarium verticillioides یکی از مهم‌ترین بیماری‌های برنج در ایلام است. برای تعیین تنوع ژنتیکی بیمارگر در شالیزارهای استان ایلام، تعداد 56 نمونۀ آلوده از مزارع شهرستان‌های مختلف جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با استفاده از پنج جفت آغازگر ریزماهواره انجام گرفت. از آغازگرهای ریزماهواره ...
بیشتر
بیماری پوسیدگی ریشۀ ناشی از Fusarium verticillioides یکی از مهم‌ترین بیماری‌های برنج در ایلام است. برای تعیین تنوع ژنتیکی بیمارگر در شالیزارهای استان ایلام، تعداد 56 نمونۀ آلوده از مزارع شهرستان‌های مختلف جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با استفاده از پنج جفت آغازگر ریزماهواره انجام گرفت. از آغازگرهای ریزماهواره 26 آلل در جدایه‌ها تکثیر شد. میانگین تعداد آلل در هر جایگاه 2/5 است، بیشترین تعداد به میزان 40 آلل در جایگاههای ژنی 5H08 و5H09 و کمترین تعداد به میزان 24 در جایگاه 5H12 مشاهده شد. شاخص چندشکلی نشانگرها در آغازگر 5H07 با 37/0 بیشترین و آغازگر 4H18 با 14/0 کمترین مقدار را دارا بودند. توزیع مقادیر PIC بهطور میانگین برای کل نشانگرها 25/0 بود. براساس دندروگرام در سطح تشابه 8 درصد، جدایه‌ها در 10 گروه قرار گرفتند. نتایج تجزیۀ واریانس مولکولی نشان داد که 98 درصد از تنوع ژنتیکی در بین کلیۀ جدایه‌ها و تنها 2 درصد آن به مناطق مختلف جغرافیایی اختصاص دارد. بنابراین بین جدایه‌ها از مناطق مختلف شباهت ژنتیکی زیادی وجود داشت. شباهت ژنتیکی بالا را میتوان به مهاجرت ژن یا ژنوتیپ در اثر عوامل مختلف نسبت داد
فریبرز لطفی میری؛ محمد جوان نیکخواه؛ حمیدرضا زمانی زاده؛ فریدون پاداشت دهکایی
دوره 42، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 61-74
چکیده
به منظور مطالعه ساختار جمعیت گونه کمپلکس Gibberella fujikuroi، عامل پوسیدگی طوقه برنج، نمونه‌برداری از مزارع نقاط مختلف استان گیلان در سال 1383 صورت گرفت. از بین 41 جدایه به دست آمده از ارقام مختلف، به غیر از سه جدایه، بقیه دارای زنجیره میکروکنیدیوم بودند. برای مطالعه با‌روری جنسی و تعیین جمعیت و تیپ آمیزشی جدایه‌ها، هر یک از آنها با شش جدایه ...
بیشتر
به منظور مطالعه ساختار جمعیت گونه کمپلکس Gibberella fujikuroi، عامل پوسیدگی طوقه برنج، نمونه‌برداری از مزارع نقاط مختلف استان گیلان در سال 1383 صورت گرفت. از بین 41 جدایه به دست آمده از ارقام مختلف، به غیر از سه جدایه، بقیه دارای زنجیره میکروکنیدیوم بودند. برای مطالعه با‌روری جنسی و تعیین جمعیت و تیپ آمیزشی جدایه‌ها، هر یک از آنها با شش جدایه ماده بارور نماینده استاندارد از سه جمعیت آمیزشیA ، C و D روی محیط غذایی هویج آگار در آزمایشگاه تلاقی داده شدند. به ازای هر جمعیت آمیزشی دو جدایه نماینده از دو تیپ آمیزشی مخالف شامل MATA-1 و MATA-2 برای جمعیت آمیزشی A، MATC-1 و MATC-2 برای جمعیت آمیزشی C و MATD-1 و MATD-2 برای جمعیت آمیزشی D مورد استفاده قرار گرفتند. در نتیجه، ده جدایه در جمعیت آمیزشی A (Fusarium verticillioides)، دو جدایه در جمیعت آمیزشی (F. fujikuroi) C و 29 جدایه در جمعیت آمیزشی (F. proliferatum) D گروه‌بندی شدند. تمام جدایه‌های F. verticillioides متعلق به تیپ آمیزشی MATA-1 و تمام جدایه‌های F. fujikuroi متعلق به تیپ آمیزشی MATC-1 بودند. در حالی که، هر دو تیپ آمیزشی MATD-1 و MATD-2 برای جدایه‌های
F. proliferatum شناسایی شدند. به علت وجود هر دو تیپ آمیزشی در جدایه‌های جمعیت آمیزشی D، امکان تلاقی بین آنها مطالعه گردید که از 36 تلاقی تنها دو تلاقی منجر به تشکیل پریتسیوم واجد آسک و آسکوسپور شدند. در آزمون سازگاری رویشی با استفاده از جهش یافته‌های nit نیز مشخص شد که ده جدایه F. verticillioides در نه گروه سازگاری رویشی، دو جدایه F. fujikuroi هر کدام در یک گروه سازگاری رویشی جداگانه و 29 جدایه
F. proliferatum نیز در بیست گروه سازگاری رویشی قرار گرفتند. تلاقی جدایه‌های متعلق به سه جمعیت آمیزشی با هم نیز منجر به تشکیل هتروکاریون نگردید. آزمون بیماری‌زایی 41 جدایه روی رقم خزر انجام گردید و همه جدایه‌ها نشانه پوسیدگی طوقه همراه با کلنی‌های سفید رنگ روی ساقه‌ها را ایجاد کردند. در این تحقیق معلوم شد که جمعیت‌های آمیزشی A، C و D از گونه کمپلکس G. fujikuroi در گیلان وجود دارند که در بین آنها جمعیت آمیزشی D غالب است. همچنین براساس آزمون شناسایی گروه‌های سازگاری رویشی تنوع زیادی در دو جمعیت آمیزشی A و D مشاهده شد.
زلیخا مرادی؛ محمد سالاری؛ مهدی رمضانی؛ علی مؤمنی؛ صدیقه موسی نژاد
دوره 40، شماره 2 ، بهمن 1388
چکیده
به منظور تجزیه ژنتیکی مقاومت برنج به بلاست برگ، تعداد پنج رقم برنج والدی شامل خزر، هاشمی، کادوس، فوجی و رشتی بصورت طرح دای آلل ناقص با یکدیگر تلاقی داده شدند. نتاج و والدین در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در گلخانه کشت گردیدند و صفات تعداد لکه‌های بلاست روی برگ، اندازه لکه‌های اسپورزا و درصد آلودگی سطح برگ در مقابل جدایه‌های IA-66، ...
بیشتر
به منظور تجزیه ژنتیکی مقاومت برنج به بلاست برگ، تعداد پنج رقم برنج والدی شامل خزر، هاشمی، کادوس، فوجی و رشتی بصورت طرح دای آلل ناقص با یکدیگر تلاقی داده شدند. نتاج و والدین در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در گلخانه کشت گردیدند و صفات تعداد لکه‌های بلاست روی برگ، اندازه لکه‌های اسپورزا و درصد آلودگی سطح برگ در مقابل جدایه‌های IA-66، IA-177، IA-181، IA-79 و IA-38 با استفاده از روش استاندارد بینالمللی ارزیابی بیماری بلاست برنج (S.E.S.) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که در سطح احتمال 1% و 5% تفاوت معنی‌دار بین ژنوتیپها وجود دارد. معنی‌دار بودن ترکیبپذیری عمومی و خصوصی همچنین نسبت بین ترکیب پذیری عمومی و خصوصی حاکی از تاثیر همزمان اثرات افزایشی و غیر افزایشی با سهم بیشتر اثرات افزایشی ژنها میباشد. وراثتپذیری خصوصی و عمومی برای تمام صفات در حد بالایی بدست آمد. با توجه به نتایج فوق، میتوان از ارقام خزر، فوجی و کادوس که از ارقام مقاوم بوده و دارای ترکیبپذیری عمومی منفی و معنی‌دار میباشند، برای افزایش مقاومت به بیماری بلاست در نتاج استفاده نمود.
فریدون پاداشت دهکایی؛ مجید نحوی؛ منوچهر ایزدیار؛ ابراهیم دودابی نژاد؛ حسن پور فرهنگ
دوره 40، شماره 1 ، شهریور 1388
چکیده
برای تعیین خسارت محصول برنج ناشی از بیماری بلاست (Magnaporthe grisea) در مراحل مختلف رشد، آزمایشی مزرعه‌ای در مؤسسه تحقیقات برنج ایران، رشت اجرا گردید. رقم برنج بومی هاشمی در کرت‌هایی به ابعاد 4×3 متر و در چهار تکرار برای هر مرحله از ارزیابی(تیمار) نشاکاری گردید. سپس در مراحل 40 و 50 روز پس از نشاکاری، 15 و 25 روز پس از ظهور خوشه و همزمان با برداشت، ...
بیشتر
برای تعیین خسارت محصول برنج ناشی از بیماری بلاست (Magnaporthe grisea) در مراحل مختلف رشد، آزمایشی مزرعه‌ای در مؤسسه تحقیقات برنج ایران، رشت اجرا گردید. رقم برنج بومی هاشمی در کرت‌هایی به ابعاد 4×3 متر و در چهار تکرار برای هر مرحله از ارزیابی(تیمار) نشاکاری گردید. سپس در مراحل 40 و 50 روز پس از نشاکاری، 15 و 25 روز پس از ظهور خوشه و همزمان با برداشت، به‌ترتیب درصد آلودگی سطح برگ و بلاست خوشه از نمونه‌های تهیه شده از کرت‌های آزمایشی در شرایط آلودگی طبیعی اندازه‌گیری شدند. پس از هر مرحله از ارزیابی بیماری، با مصرف قارچ‌کش تری‌سیکلازول از توسعه بیماری در تیمار مذکور جلوگیری بعمل آمد. در هر مرحله از ارزیابی از آنالیز رگرسیون خطی برای محاسبه درصد خسارت محصول ناشی از بلاست برگ و خوشه استفاده گردید. فقط معادله (*91/0= R2 ) x5/0 + 74/0- = y برای تعیین خسارت محصول(y) (کیلوگرم) ناشی از درصد بلاست خوشه(x) و در مرحله برداشت از تیماری که در تمام مراحل رشد از قارچ‌کش استفاده نشده بود، معنی‌دار تشخیص داده شد. بعلاوه این تیمار تأثیر بیشتری در افزایش دانه‌های پوک نسبت به سایر تیمارها داشته است. مصرف سطوح مختلف کود اوره تأثیر معنی‌داری در ایجاد تفاوت در میزان بیماری بلاست و افزایش آن، به علت دمای بالا در بیشتر مراحل حساس دوره رشد برنج نشان نداد.
