c3518cb17d976b8

تغییرات جمعیت شته‌های کلزا، زیست‌شناسی گونه شته خردل Lipaphis erysimi Kalt. و کارآیی دشمنان طبیعی آن در مزارع کلزای خوزستان

نویسندگان

چکیده

با انجام نمونه‌برداری مزرعه‌ای طی سال‏های 1381 تا 1383 گونه‌های مختلف شته در مزارع کلزای استان خوزستان شناسایی و گونه غالب آن تعیین شد. بر اساس داده‌های جمع‏آوری شده تغییرات جمعیت شته‌های کلزا و دشمنان طبیعی آنها مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بیولوژی گونه شته غالب در شرایط کنترل شده بررسی گردید. میانگین نمونه‌برداری‏ها طی دو سال زراعی نشان داد که شته‏های خردل Lipaphis erysimi (Kalt.)، مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.) و سبز هلو Myzus persicae (Sulzer.) به ترتیب با 71/66، 99/24 و 29/8 درصد شته‌های فعال در مزارع کلزای خوزستان را تشکیل می‌دهند. شاخص آلودگی به شته خردل در بهمن ماه حداقل (6/28- 5/10) و در اسفند ماه با ایجاد شرایط مناسب محیطی (میانگین دما C?6/17- 17 و رطوبت نسبی 50%) شاخص آلودگی 1072-224 در اواسط اسفند تا نیمه اول فروردین، طی دو سال زراعی رسید. شاخص آلودگی طی سال زراعی 83-82 بیشتر از سال زراعی 82-81 بود. شته خردل در شرایط کنترل شده در مدت 12/1±65/7 روز یک نسل و هر شته ماده بکرزا 5/18±5/43 نوزاد تولید نمود. گونه غالب شکارچی‌های مزارع کلزای خوزستان به ترتیب کفشدوزک 7 نقطه‌ایCoccinella septempunctata L. و مگس‏های گل F. Episyrphus balteatus بودند که طی ماه‏های آذر و دی در طبیعت ظاهر و در فروردین ماه به اوج خود ‌رسیدند، دو گونه زنبور پارازیتوئید Aphidius ervi M. وDiaeretella rapae H. به ترتیب با ترکیب جمعیتی 2/78 و 8/21 درصد در مزارع کلزا ظاهر شدند. این دو پارازیتوئید مجموعاً طی سال‏های مورد مطالعه بین 76/1 تا 8 درصد شته‌ها را پارازیته کردند. دشمنان طبیعی فوق‌الذکر به علت محدودیت در تغذیه از میزبان، زاد و ولد و عدم انطباق با دورة زندگی شته‌ها، قدرت کافی برای کنترل جمعیت شته‌ها را ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Population Dynamism of Canola Aphids, Biology of Lipaphis erysimi Kalt. and Its Natural Enemies Efficiency in the Rapeseed Fields of Khuzestan Province, Iran

نویسندگان [English]

  • Yadolah KhajehZadeh
  • Seyed Hasan Malkeshi
  • AliAkbar Keyhanian
چکیده [English]

Different species of aphids in rapeseed fields of Khuzestan province were identified and the dominant ones were determined during 2002-2004 field sampling. Base upon the collected data, population fluctuations of rapeseed aphids vs. their natural enemies were assessed. Also biology of the aphids, major species was studied under controlled conditions. The results showed that Lipaphis erysimi (Kalt.), Brevicoryne brassicae (L.) and Myzus persicae (Sulzer) were active in rapeseed fields of Khuzestan with 66.71, 24.99 and 8.29 percent of population, respectively. The contamination index of L.erysimi was minimum in February (10.5–28.6) while maximum (224–1072) in early until mid March at an average temperature of 17-17.6?C and %50 R.H.. The contamination index in 2004 was more than in 2003. Controlled conditions indicated that L. erysimi bears a life cycle of 7.65?1.12 days along with the ability to reproduce 43.5?18.5 nymphs in her life time. The major predators were Cocinella septempunctata L., and Episyrphus balteatus F. which emerged in December and January with their peaks occuring in March. Two parasitoid wasps Diaeretella rapae M. and Aphidius ervi H. with 78.2 and 21.8 percentage of total population respectively, parasitized the aphids with 1.76–8 percents during the studing period. The above natural enemies could not control the increased population of the aphids because of limited fecundity and feeding and as well lack of synchrony with the aphid life cycle.

کلیدواژه‌ها [English]

  • .
  • Lipaphis erysimi
  • natural enemies
  • Population dynamism
  • Rape seed