نویسندگان

• سیده افسانه حسینی ¹
• مهدی مدرس اول ²
• مجتبی حسینی ³
• علیرضا آستارایی ⁴
• سعید هاتفی ⁵

¹ دانش‌آموخته کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

² استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

³ استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

⁴ دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

⁵ مربی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

کیفیت گیاه میزبان به‌عنوان اولین سطح زنجیره غذایی با تأثیر بر توانایی‌های زیستی حشره گیاه‌خوار می‌تواند بر انبوهی جمعیت آن تأثیرگذار باشد. در این مطالعه اثر مقادیر مختلف کوددهی نیتروژن: پتاسیم (N:K) گیاه لوبیا برابر با 40 :60، 40 :40، 40 :0 کیلوگرم بر هکتار و شاهد 0 :0، بر شاخصه‌های شیمیایی گیاه نظیر درصد نیتروژن، پتاسیم و کربن و توانایی‌های زیستی شته سیاه باقلا Scop. Aphis fabaeمورد بررسی قرار گرفت. بالاترین درصد نیتروژن و پتاسیم در گیاهان به ترتیب در تیمارهای کوددهی نیتروژن: پتاسیم 40 :0 و 40 :60 مشاهده شد. نرخ خالص تولیدمثل (R0) شته سیاه باقلا در تیمارهای کوددهی نیتروژن: پتاسیم به ترتیب 4/2±75/14، 38/1±27/20، 2/2±07/22 و 1/3±17 ماده/ ماده/ نسل تعیین گردید. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)، به ترتیب 017/0±215/0، 02/0±325/0، 014/0±295/0 و 017/0±258/0 و نرخ متناهی افزایش جمعیت(?) روی تیمارهای مذکور نیز به ترتیب 001/0±32/1، 03/0±41/1، 01/0±38/1 و 01/0±32/1 به دست آمد. متوسط مدت زمان هر نسل (T)، در تیمارهای مذکور به ترتیب 17/0±51/12، 17/0±32/9، 16/0±48/10 و 14/0±19/10 روز برآورد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که نرخ خالص باروری، نرخ ذاتی افزایش جمعیت و نرخ متناهی افزایش جمعیت شته سیاه باقلا در تیمار‌های مختلف در سطح 5 درصد اختلاف معنی‌دار داشتند. بیشترین میزان rm وR0 در تیمارهای کوددهی نیتروژن: پتاسیم با نسبت‌های 40:40 و 0:40 به دست آمد که نشان‌دهنده مناسب‌ترین تیمار‌‌ها برای نشوونمای شته و کمترین میزان rm آن در تیمار 40 :60 مشاهده گردید که نشان‌دهنده نامطلوب ترین تیمار برای شته سیاه باقلا می‌باشد. بنابراین کاهش نسبت کوددهی نیتروژن: پتاسیم می‌تواند توانایی‌های زیستی شته سیاه باقلا را روی گیاه لوبیا کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

• توانایی زیستی
• شته سیاه باقلا
• کوددهی
• نیتروژن: پتاسیم.

عنوان مقاله [English]

Comparison of Aphis fabae Performance on Bean Plant under Different Fertilization Regimes of N/K

نویسندگان [English]

• Seyedeh Afsaneh Hosseini ¹
• Mehdi Modares Aval ²
• Mojtaba Hosseini ³
• Alireza Astaraei ⁴
• Saeid Hatefi ⁵

چکیده [English]

Host Plant's quality in the food chain of a herbivorous insect influences the insect's life performance, and thus abundance in its population. The effect of different ratios of N: K fertilization (40:60), (40:40), (40:0) kg/ha vs. control (0:0) were determined on chemical content parameters (N, K and C %) of the bean plant and as well on the performance of Aphis fabae Scop. Experiments were carried out in a greenhouse with 25±1?C, 75±5 RH and a photoperiodism cycle of 16 L: 8D hours. The highest percentages in plants tissue of N and K were found in plants fertilized with 40: 0 and 40: 60 (N: K) ratios respectively. Net reproductive rate (R0) of A. fabae fed on the mentioned treatments were determined as 14.75±2.4, 20.27±1.38, 22.07±2.2 and 17±3.1 female/female/generation, respectively. Intrinsic rate of increase (rm) of A. fabae on the four treatments were assessed as 0.215±0.017, 0.325±0.02, 0.295±0.014 and 0.258±0.017, respectively. Finite rates of increase (?) amounted to 1.32±0.001, 1.41±0.03, 1.38±0.01 and 1.32±0.001, respectively showing the daily rate of increase in aphid female population relative to that during the previous year. Mean generation times (T) in the four treats were 12.51±0.17, 9.32±0.17, 10.48±0.16 and 10.19±0.14 days. The results showed that there existed significant differences between R0, rm and ? of A. fabae different treatments (P<0.05). The highest rm and R0 were observed in treatments N: K with ratios of 40:40 and 40:0 showing that these treatments result in the most suitable best host plants for growth and development of A. fabae.

کلیدواژه‌ها [English]

• Aphis fabae Scop.
• fertilization
• Nitrogen: Potassium.
• performance