آرش ملک محمدی؛ پرویز شیشه بر؛ فرحان کچیلی
چکیده
هدف از این پژوهش کسب اطلاعاتی دقیق در مورد میزان رشد و تولید مثل سفیدبالک نیشکر، Neomaskellia andropogonis Corbett در چهار دمای ثابت 20، 25، 30 و 1±32 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±55 درصد و 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی روی بوتههای گلدانی نیشکر به منظور تعیین بهترین دما برای رشد و تولید مثل این حشره بود. میانگین دوره رشد از تخم تا زمان بلوغ مادهها ...
بیشتر
هدف از این پژوهش کسب اطلاعاتی دقیق در مورد میزان رشد و تولید مثل سفیدبالک نیشکر، Neomaskellia andropogonis Corbett در چهار دمای ثابت 20، 25، 30 و 1±32 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±55 درصد و 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی روی بوتههای گلدانی نیشکر به منظور تعیین بهترین دما برای رشد و تولید مثل این حشره بود. میانگین دوره رشد از تخم تا زمان بلوغ مادهها از 22/0± 23/53 روز در 20 درجه سلسیوس تا 09/0±24/20 روز در 32 درجه سلسیوس متغیر بود. به طور متوسط 357 روز-درجه در بالای آستانه پایینی دما (52/13 درجه سلسیوس) لازم بود تا رشد سفیدبالک تکمیل شود. کل میزان مرگ و میر پیش از بلوغ در دماهای 20، 25، 30 و 32 درجه سلسیوس به ترتیب برابر با 6/51، 5/27، 16/14، 33/13 درصد بود. متوسط طول عمر مادههای N.andropogonis از 35/0± 66/9 روز در 20 درجه سلسیوس تا 46/0±14/4 روز در 32 درجه سلسیوس متغیر بود. میانگین تخمگذاری کل از 94/1± 42/20 در دمای 20 درجه سلسیوس تا 71/4± 25/61 در 30 درجه سلسیوس متغیر بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) از 007/0± 053/0 در 20 درجه سلسیوس تا 009/0± 210/0 (ماده بر ماده در روز) در دمای 30 درجه سلسیوس متغیر بود. سفیدبالک نیشکر جمعیت خود را حداقل در 14/0± 30/3 روز در 30 درجه سلسیوس و حداکثر در 74/1± 06/13 روز در 20 درجه سلسیوس به دو برابر میرساند. بر اساس نتایج این تحقیق بیشترین میزان تولید مثل در دمای 30 درجه سلسیوس حاصل شد. نتایج این مطالعه از دو نظر قابل استفاده خواهد بود. اولا در صورت نیاز به پرورش انبوه این حشره در شرایط آزمایشگاهی جهت بررسی اثر عوامل کنترل بیولوژیک مختلف روی آن، بهترین دمای پرورش مشخص گردید و ثانیا با مقایسه پارامترهای محاسبه شده در مورد سفید بالک و پارامترهای رشد و تولید مثل عوامل کنترل بیولوژیکی در شرایط آزمایشگاهی مشابه میتوان کارایی عوامل کنترل بیولوژیک روی این آفت را پیش بینی نمود.
پرویز شیشه بر؛ هاجر فعال محمدعلی
چکیده
اثرات زیرکشندگی دو شبه هورمون جوانی فلوفنوکسورون و لوفنورون روی مراحل لارو، شفیره و حشره کامل Habrobracon hebetor Say در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد. برای آزمون این حشره‌کش‌ها روی مراحل لارو و شفیره از روش غوطه‌وری و برای زنبورهای بالغ از روش باقیمانده استفاده شد. در بررسی اثرات زیرکشندگی غلظت مزرعه‌ای (ppm 500) هردو حشره‌کش به‌کار رفت. در ...
بیشتر
اثرات زیرکشندگی دو شبه هورمون جوانی فلوفنوکسورون و لوفنورون روی مراحل لارو، شفیره و حشره کامل Habrobracon hebetor Say در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد. برای آزمون این حشره‌کش‌ها روی مراحل لارو و شفیره از روش غوطه‌وری و برای زنبورهای بالغ از روش باقیمانده استفاده شد. در بررسی اثرات زیرکشندگی غلظت مزرعه‌ای (ppm 500) هردو حشره‌کش به‌کار رفت. در آزمایشهای اثرات زیرکشندگی، میانگین طول عمر و باروری حشرات کامل در فلوفنوکسورون (بهترتیب 4/1±8/27 روز و 7/30±5/434 عدد) و لوفنورون (بهترتیب 2/3±3/27 روز و 6/34±9/316 عدد) با شاهد (4/2±3/28 روز و 9/52±7/390 عدد) اختلاف معنیدار نداشت. اما نرخ خالص تولیدمثل و نرخ ذاتی افزایش جمعیت حشرات کامل در لوفنورون (9/22±3/209 و 01/0±263/0) با فلوفنوکسورون (9/19±5/282 و 006/0±286/0) و شاهد (24±3/177 و 008/0±260/0) اختلاف معنیدار داشت. در نتیجهگیری کلی باید گفت که هر دو حشره‌کش فلوفنوکسورون و لوفنورون اثرات منفی کمی روی H. hebetor داشتند. اما اثرات منفی حشره‌کش فلوفنوکسورون به ویژه روی نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) کمتر از لوفنورون بود.
طاهره کرمی جمور؛ پرویز شیشه بر؛ محمدسعید مصدق
چکیده
زیست شناسی کنه تارتن توت فرنگی،Tetranychus turkestani روی خیار، کدومسمایی و خربزه تحت شرایط دمایی 1±30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره روشنایی: تاریکی 14: 10 ساعت مورد مطالعه قرار گرفت. میانگین طول دوره پیش از بلوغ کنه ماده روی خیار، کدومسمایی و خربزه به ترتیب برابر با 14/0±73/7، 24/0±27/8 و 36/0±54/9 روز بود. میزان مرگ و میر مراحل نابالغ روی گیاهان ...
بیشتر
زیست شناسی کنه تارتن توت فرنگی،Tetranychus turkestani روی خیار، کدومسمایی و خربزه تحت شرایط دمایی 1±30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره روشنایی: تاریکی 14: 10 ساعت مورد مطالعه قرار گرفت. میانگین طول دوره پیش از بلوغ کنه ماده روی خیار، کدومسمایی و خربزه به ترتیب برابر با 14/0±73/7، 24/0±27/8 و 36/0±54/9 روز بود. میزان مرگ و میر مراحل نابالغ روی گیاهان مذکور به ترتیب برابر با 31/42، 93/48 و 63/63 درصد بود. میانگین طول عمر کنههای بالغ ماده به ترتیب برابر با 51/0±78/5، 81/0±41/5 و 61/0±53/7 روز روی گیاهان مذکور بود. میانگین میزان تخم روزانه هر ماده به ترتیب برابر با 61/0±31/3، 38/0±28/2 و 32/0±09/1 عدد و میانگین تخم کل هر ماده به ترتیب برابر با 88/3±81/32، 56/4±5/18 و 35/2±04/14 عدد روی گیاهان مذکور بود. میانگین نسبت جنسی روی سه گیاه خیار، کدومسمایی و خربزه به ترتیب برابر با 69، 85 و 78 درصد ماده بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) روی خیار، کدومسمایی و خربزه به ترتیب برابر با 01/0±272/0، 02/0±183/0 و 01/0±125/0 تعیین شد. با توجه به ویژگیهای زیستی و پارامترهای جدول زندگی، خیار مناسب‌ترین میزبان گیاهی برای رشد و تولید مثل کنه T. turkestani بود.
الهام اکبریان فیروزآبادی؛ بهزاد حبیب پور؛ حمید گله داری؛ پرویز شیشه بر
چکیده
موریانه Microcerotermes diversus (Isoptera: Termitidae) یک آفت مهم چوب در استان خوزستان بوده که خسارت‌های اقتصادی جدی را به لوازم سلولزی وارد می‌نماید. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی این آفت، 13 جمعیت از نقاط مختلف استان خوزستان به علاوه 2 نمونه از جزیره خارک و بندرعباس جمع‌آوری گردید. بعد از استخراج ژنوم، یک قطعه با طول 486 جفت باز از ژن میتوکندریایی سیتوکروم ...
بیشتر
موریانه Microcerotermes diversus (Isoptera: Termitidae) یک آفت مهم چوب در استان خوزستان بوده که خسارت‌های اقتصادی جدی را به لوازم سلولزی وارد می‌نماید. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی این آفت، 13 جمعیت از نقاط مختلف استان خوزستان به علاوه 2 نمونه از جزیره خارک و بندرعباس جمع‌آوری گردید. بعد از استخراج ژنوم، یک قطعه با طول 486 جفت باز از ژن میتوکندریایی سیتوکروم اکسیداز دو (COII) تکثیر و سپس تعیین توالی گردید. آنالیز بیشینه پارسیمونی با استفاده از نرمافزار Mega4 انجام شد. مشخصات تبارنمای حاصل به این شرح بود: طول درخت: 237، شاخص ثبات: 7721/0 و شاخص نگهداری: 8666/0. در این تبارنما، 15جمعیت، به استثناء 2 گروه خارجی، در 2 شاخه فیلوژنتیکی قرار گرفتند. اختلاف ژنتیکی میان جمعیتها با استفاده از مدل Kimura-2parameter از صفر تا 117/0 تخمین زده شد که سطح پایینی از تنوع ژنتیکی را بیان می‌کند و نشان می‌دهد که جمعیت‌های مورد بررسی از هم جدا نبوده و ارتباط بالایی بین آنها وجود دارد.
مژده آکنده؛ پرویز شیشه بر؛ محمد سعید مصدق؛ یدالله خواجه زاده
دوره 42، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 1-10
چکیده
کفشدوزک خربزه با نام علمی Epilachna chrysomelina (F.) یکی از مهمترین آفاتی است که گیاهان خانواده کدوئیان را مورد حمله قرار می‌دهد. برنامه نمونه‌برداری و ترجیح میزبانی این کفشدوزک که کم و بیش در تمام نقاط ایران وجود دارد، در شهر اهواز بررسی شد. در برنامه نمونه‌برداری از جمعیت کفشدوزک خربزه اندازه مناسب نمونه 12 عدد و سطح زیرین برگ میزبان و مرحله ...
بیشتر
کفشدوزک خربزه با نام علمی Epilachna chrysomelina (F.) یکی از مهمترین آفاتی است که گیاهان خانواده کدوئیان را مورد حمله قرار می‌دهد. برنامه نمونه‌برداری و ترجیح میزبانی این کفشدوزک که کم و بیش در تمام نقاط ایران وجود دارد، در شهر اهواز بررسی شد. در برنامه نمونه‌برداری از جمعیت کفشدوزک خربزه اندازه مناسب نمونه 12 عدد و سطح زیرین برگ میزبان و مرحله تخم کفشدوزک به ترتیب مناسب‌ترین سطح نمونه‌برداری و مرحله رشدی برای نمونه‌برداری از جمعیت این حشره تعیین شد. در شرایط آزمایشگاهی این کفشدوزک خیار سبز را نسبت به هندوانه، خیار چنبر، خربزه و کدو مسمایی ترجیح داد. در شرایط مزرعه‌ای نیز دو آزمایش در مورد ترجیح میزبانی این حشره انجام شد. در آزمایش اول ترجیح میزبانی این کفشدوزک روی دو میزبانی که در شرایط آزمایشگاهی بیشترین تغذیه از آنها صورت گرفته بود (خیار سبز و کدو مسمایی)، بررسی شد. در آزمایش دوم ترجیح کفشدوزک روی ارقام مختلف خیار سبز (پرینس، سوپردومینوس، آر اس فرونتو و سیرانا) به صورت طرح کرتهای خرد شده در زمان در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار ارزیابی شد. در آزمایش اول و از اواسط خرداد تا اوایل تیر میانگین مجموع جمعیت مراحل مختلف رشدی کفشدوزک روی خیار سبز به طور معنی‌داری بیشتر ازکدو مسمایی بود. در آزمایش دوم میانگین مجموع جمعیت مراحل مختلف رشدی کفشدوزک روی رقم سوپر دومینوس بیشتر از سایر رقم‌های خیار بود. بنا براین توصیه می‌شود در مناطقی که آلودگی شدید به این آفت وجود دارد، از کشت خیار سبز رقم سوپردومینوس اجتناب شود و یا اینکه این رقم در مزارع جالیزی به عنوان گیاه تله کشت گردد و سپس از سایر روش‌های کنترل برای نابودی کفشدوزک خربزه استفاده شود.
رجبعلی پورطاهرزرعی؛ پرویز شیشه بر؛ رحیم اسلامی زاده
دوره 41، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 225-232
چکیده
زیست‌شناسی سرخرطومی ساقهخوار تاج‌خروس Hypolixus pica (Fabricius) روی تاج‌خروس ریشه قرمز Amaranthus retroflexus L. در شرایط طبیعی در باغهای مرکبات در دزفول بررسی شد. بوتههای تاج‌خروس ریشه قرمز در زمین اصلی به صورت تکی در داخل یک قفس چوبی به ابعاد 50×50×100 سانتیمتر و پوشیده شده با توری ریز قرار گرفتند. در هر قفس سه تا چهار عدد سرخرطومی نر و ماده رهاسازی ...
بیشتر
زیست‌شناسی سرخرطومی ساقهخوار تاج‌خروس Hypolixus pica (Fabricius) روی تاج‌خروس ریشه قرمز Amaranthus retroflexus L. در شرایط طبیعی در باغهای مرکبات در دزفول بررسی شد. بوتههای تاج‌خروس ریشه قرمز در زمین اصلی به صورت تکی در داخل یک قفس چوبی به ابعاد 50×50×100 سانتیمتر و پوشیده شده با توری ریز قرار گرفتند. در هر قفس سه تا چهار عدد سرخرطومی نر و ماده رهاسازی شد و بعد از سه تا چهار روز سرخرطومیها از قفس خارج شده و رشد مراحل مختلف سرخرطومی تا خروج حشرات کامل بررسی شد. این حشره 3 نسل در سال تولید کرد و نسل سوم در حقیقت نسل زمستانگذران بود. در شرایط طبیعی طول دوره رشد تخم و شفیره نسل دوم سرخرطومی به ترتیب 3 و 84/0±86/8 روز و طول دوره رشد تخم و شفیره نسل سوم سرخرطومی به ترتیب 49/0±55/3 و 47/0±33/10 روز بود. طول دوره نسل دوم و سوم سرخرطومی H. pica از تخم تا حشره کامل به ترتیب برابر با 01/4±68/44 و 67/4±88/50 روز بود. زمستانگذرانی سرخرطومی به صورت لارو سن آخر (چهارم) یا حشره کامل بود. حشره ماده در ساقه تخمگذاری می‌کند و روی آن را با ماده سیاه رنگی میپوشاند. لاروها درون ساقه از بالا به پایین حرکت کرده و درون ساقه تونل ایجاد می کنند. در محل تشکیل لارو سن آخر در ساقه گالهایی ایجاد می‌شود. حشره کامل پس از تشکیل شدن از درون ساقه تغذیه کرده، سپس در بالای گال سوراخی ایجاد کرده و از ساقه خارج می‌شود. حشره کامل پس از خروج از گیاه از حاشیه برگها و بذور تاج‌خروس ریشه قرمز نیز تغذیه کرده و از این طریق نیز به گیاه خسارت وارد می‌کند.
