قدیر نوری قنبلانی؛ مژگان مردانی طلایی؛ منیژه پناهی خانقاه؛ جبرائیل رزمجو؛ علی اصغر فتحی
چکیده
شتۀ سبز گندم، Sitobion avenae (Fabricius)، یکی از آفات مهم غلات دانهریز به‌ویژه گندم است. پارامتر (فراسنجه)های زیستی شته درون اتاقک رشد تنظیمشده در دمای 2±25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دورۀ نوری14:10 (روشنایی: تاریکی) در قالب طرح کامل تصادفی و آزمایش کرتهای خردشده تعیین شد. عامل اصلی شامل دو رقم گندم (سایسونز و شیرودی) و عامل ...
بیشتر
شتۀ سبز گندم، Sitobion avenae (Fabricius)، یکی از آفات مهم غلات دانهریز به‌ویژه گندم است. پارامتر (فراسنجه)های زیستی شته درون اتاقک رشد تنظیمشده در دمای 2±25 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دورۀ نوری14:10 (روشنایی: تاریکی) در قالب طرح کامل تصادفی و آزمایش کرتهای خردشده تعیین شد. عامل اصلی شامل دو رقم گندم (سایسونز و شیرودی) و عامل فرعی عبارت از مدتزمانهای پیشآلودگی (0، 2، 4، 6، 8 روز) بود. نتایج نشان داد، بین تیمارها از نظر پارامترهای نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(rm) ، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ)، مدتزمان دو برابر شدن جمعیت (DT) و میانگین مدتزمان یک نسل (T)S. avenae اختلاف معنیداری وجود دارد.بیشترین و کمترین مقدار rmدر رقم سایسونز به ترتیب در شاهد (092/0 بر روز) و تیمار 6 روز پیشآلودگی (063/0 بر روز) مشاهده شد. همچنین، در رقم شیرودی بیشترین و کمترین مقدار rm شته به ترتیب در شاهد (216/0 بر روز) و تیمار شش روز پیشآلودگی (157/0 بر روز) به دست آمد. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که آلودگیهای پیشین گندم به مدت شش روز ضمن القای مقاومت، نرخ رشد جمعیت شته را کاهش میدهد و در برنامۀ مدیریت تلفیقی یا IPM این آفت میتواند مفید واقع شود.
سعیده شهریاری نژاد؛ سیدعلی اصغر فتحی
چکیده
گونههای سرخرطومی Larinus spp. تولیدکنندۀ مان روی گیاهان دارویی تیرۀ Asteraceae فعالیت میکنند. در این تحقیق ویژگی‌های چرخۀ زیستی سرخرطومی Larinus trehalanus G&Sh به‌عنوان یک‌گونۀ جدید روی گیاه دارویی CousiniastocksiiWinklerدر منطقۀ کرمان در شرایط صحرایی طی سال‌های 1389 و 1390 بررسی شد. این سرخرطومی به‌صورت حشرۀ کامل زمستانگذرانی می‌کند و در منطقۀ ...
بیشتر
گونههای سرخرطومی Larinus spp. تولیدکنندۀ مان روی گیاهان دارویی تیرۀ Asteraceae فعالیت میکنند. در این تحقیق ویژگی‌های چرخۀ زیستی سرخرطومی Larinus trehalanus G&Sh به‌عنوان یک‌گونۀ جدید روی گیاه دارویی CousiniastocksiiWinklerدر منطقۀ کرمان در شرایط صحرایی طی سال‌های 1389 و 1390 بررسی شد. این سرخرطومی به‌صورت حشرۀ کامل زمستانگذرانی می‌کند و در منطقۀ کرمان یک نسل در سال دارد. حشرات ماده تخمهای خود را به‌صورت انفرادی درون ساقۀ گیاه میزبان قرار میدهند و برای محافظت از خشک شدن و دشمنان طبیعی، روی آن را با فضولات خود میپوشانند. لاروهای تازه خارجشده از تخم با حفر سوراخی به درون ساقۀ گیاه میزبان نفوذ کرده و آغاز به تغذیه از شیرۀ گیاهی کرده و روی ساقۀ گیاه میزبان مان ایجاد میکنند. درون هر مان تنها یک لارو رشد می‌کند. در شرایط طبیعی دورۀ رشد و نمو این سرخرطومی از تخم تا ظاهر شدن حشرات کامل آن 7/0±8/45 تا 5/0±5/46 روز طول میکشد. لاروهای کامل درون کپسول مان ساختهشده به شفیره تبدیل میشوند. حشرات کامل نسل جدید مدتی را روی بوتههای گیاه میزبان سپری میکنند و پس از خشک شدن کامل بوته، محلهای مناسبی را برای سپری کردن پاییز و زمستان جستجو میکنند.
