مسعود لطیفیان
چکیده
ریزش میوه، کرم میوه خوار (Batrachedra amydraula Meyrick)، کنه تارتن(Oligonychus afrasiaticus McGregor)، عارضه خشکیدگی خوشه و بیماری خامج (Mauginiella scaettae Cavara) از عوامل مهم خسارت درخت خرما می‌باشد. این تحقیق در طی سال‌های 1385 تا 1394 به مدت 10 سال در منطقه آبادان برای بررسی اثرات تنش‌های حرارتی و رطوبتی بر شدت آسیب و شبیه‌سازی مدل پیش‌آگاهی عوامل خسارت‌زای نخل خرما انجام ...
بیشتر
ریزش میوه، کرم میوه خوار (Batrachedra amydraula Meyrick)، کنه تارتن(Oligonychus afrasiaticus McGregor)، عارضه خشکیدگی خوشه و بیماری خامج (Mauginiella scaettae Cavara) از عوامل مهم خسارت درخت خرما می‌باشد. این تحقیق در طی سال‌های 1385 تا 1394 به مدت 10 سال در منطقه آبادان برای بررسی اثرات تنش‌های حرارتی و رطوبتی بر شدت آسیب و شبیه‌سازی مدل پیش‌آگاهی عوامل خسارت‌زای نخل خرما انجام گرفت. چهار نخلستان از چهار روستا به صورت تصادفی انتخاب و ماهانه از آنها تا هنگام برداشت میوه برای درصد آسیب میوه خرما نمونه‌برداری میشد. دادههای هواشناسی از ایستگاه سینوپتیک آبادان جمعآوری گردید. در طراحی سیستم از مدل‌های حرارتی، رطوبتی و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که مقدار آسیب ریزش میوه، کرم میوه خوار، کنه تارتن، عارضه خشکیدگی خوشه و بیماری خامج به ترتیب در ماه‌های فروردین، خرداد، تیر، شهریور و فروردین همزمان با مرحله فنولوژیکی حبابوک، کیمری، خارک، تبدیل خارک به رطب و حبابوک به حداکثر میرسد. میزان آسیب این عوامل به ترتیب از دمای 4/21، 21، 7/26، 2/30 و 4/21 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 7/14، 20، 7/14، 3/21 و 9/27 درصد شروع شده و تا دمای9/40، 36، 50، 50 و 6/37 درجه سلسیوس به تدریج افزایش مییابد. مدل پیش‌آگاهی عومل آسیب‌زای خرما به ترتیب در سطح 1، 5، 5، 5 و 5 درصد معنی‌دار بوده‌اند. در تمام مدل‌های پیش‌آگاهی ضریب تبیین بالاتر از 7/0 و خطای تشخیص کم‌تر از 25 درصد بود. در میان شاخص‌های هواشناسی میزان رطوبت‌نسبی و بارندگی بیشترین تأثیر را در تغییرات شدت آسیب عوامل مورد بررسی داشتند.
موسی نجفی نیا؛ مهدی آزادوار
دوره 39، شماره 1 ، اسفند 1387
چکیده
طی سال‌های 1381 تا 1383 باغات خرمای متعددی در جنوب استان کرمان مورد بازدید قرار گرفت. علائم بیماری خشکیدگی برگ درختان خرما بصورت نوارهای قهوه‌ای روشن که از انتهای نوک برگ شروع و بطرف دمبرگ در حال توسعه بودند مشاهده گردید. جهت تشخیص عامل بیماری، بافت‌های آلوده ابتدا با هیپوکلریت سدیم (%05/0) ضدعفونی سطحی و سپس روی محیط کشت سیب‌زمینی، دکستروز ...
بیشتر
طی سال‌های 1381 تا 1383 باغات خرمای متعددی در جنوب استان کرمان مورد بازدید قرار گرفت. علائم بیماری خشکیدگی برگ درختان خرما بصورت نوارهای قهوه‌ای روشن که از انتهای نوک برگ شروع و بطرف دمبرگ در حال توسعه بودند مشاهده گردید. جهت تشخیص عامل بیماری، بافت‌های آلوده ابتدا با هیپوکلریت سدیم (%05/0) ضدعفونی سطحی و سپس روی محیط کشت سیب‌زمینی، دکستروز – آگار (PDA) کشت گردیدند. قارچ‌های جدا شده به روش نوک ریسه خالص شدند. روی محیط کشت PDA، پرگنه قارچ بصورت پنبه‌ای، ابتدا بیرنگ و سپس به رنگ قهوه‌ای تیره مشاهده شد. آرتروکنیدیوم‌های قارچ عموماً تک سلولی و کروی تا بیضوی شکل بودند. پیکنیدیوم به ندرت در محیط کشت تشکیل گردید ولی روی گیاه میزبان به وفور مشاهده شد. جهت آزمون بیماری‌زایی، پس از ضدعفونی سطحی بافت رگبرگ اصلی برگ خرما با الکل 70%، لایه سطحی رگبرگ اصلی و هم‌چنین دم خوشه اصلی با تیغ سترون برداشته شد، سه تا چهار دیسک میسلیومی از پرگنه هفت روزه قارچ زیر لایه اپیدرم گذاشته و لایه به حالت اول برگردانده و با پنبه مرطوب پوشانده و بوسیله نوار پارافیلم ثابت نگه داشته شد. شاهد با محیط کشت PDA عاری از قارچ مایه‌زنی شد.پنج تا هفت روز پس از مایه‌زنی، زخم‌های قهوه‌ای نکروتیک ظاهر شدند. روی گیاه شاهد هیچ گونه علائمی مشاهده نشد. قارچ مایه‌زنی شده مجدداً از بافت‌های آلوده جداسازی گردید. براساس صفات مورفولوژیکی ذکر شده در بالا و آزمون بیماری‌زایی و ارسال نمونه‌ها به بخش تحقیقات رستنی‌های گیاهی، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، قارچ عامل بیماری بعنوان Nattrassia mangiferae شناسایی گردید. این اولین گزارش از خشکیدگی برگ درختان خرما روی ارقام برهی، کبکاب، مضافتی و زاهدی در ایران می‌باشد.
