محمد جواد سلمانی؛ رقیه حبیبی؛ ناصر صفایی؛ محمد علی آقاجانی؛ مریم امینی
چکیده
یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گیاه روغنی آفتابگردان در استان گلستان، پوسیدگی ذغالی است که توسط قارچ خاکزی Macrophomina phaseolina ایجاد می‌شود. تاکنون راه‌حل قطعی و مؤثری جهت مبارزه با این بیماری یافت نشده است و تنها روش معقول و به‌صرفه، استفاده از ارقام مقاوم است. بر این اساس، میزان مقاومت هجده رقم مختلف متداول و توصیه‌شده برای منطقه، در ...
بیشتر
یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گیاه روغنی آفتابگردان در استان گلستان، پوسیدگی ذغالی است که توسط قارچ خاکزی Macrophomina phaseolina ایجاد می‌شود. تاکنون راه‌حل قطعی و مؤثری جهت مبارزه با این بیماری یافت نشده است و تنها روش معقول و به‌صرفه، استفاده از ارقام مقاوم است. بر این اساس، میزان مقاومت هجده رقم مختلف متداول و توصیه‌شده برای منطقه، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در برابر جدایههایM.phaseolina ارزیابی شد. آنالیزهای آماری نتایج، نشاندهندة اختلاف معنادار ارقام آفتابگردان از نظر درصد بوتههای آلوده به بیماری است. سایر صفات یادداشتشده (طول دورة رویش، قطر ساقه، قطر طبق، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و وزن هزاردانه) نیز در سطح معناداری بین تیمارها تفاوت نشان داد. بر اساس نتایج این تحقیق، رقم R-244 و رقم Cms60/52XR-256 به ترتیب مقاومترین و حساسترین رقم نسبت به بیماری پوسیدگی ذغالی معرفی شدند (به ترتیب با 25/0 و 5/8 درصد بوتههای آلوده)، در حالی که بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در رقم پروگرس و رقم R-256 مشاهده شد.
سمانه گلپایگانی؛ دوستمراد ظفری؛ غلام خداکرمیان
دوره 41، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 283-292
چکیده
در سال‌های 1386 و 1387 از مزارع باقلا در استان لرستان از گیاهان مشکوک به پوسیدگی ریشه و طوقه باقلا، نمونه‌برداری شد و در مجموع 121 جدایه قارچ و کرومیستا جدا شد. در این بررسی مشخص شد که فراوانی قارچ Fusarium solani که موجب پوسیدگی ریشه باقلا می‌شود، از سایر جدایه‌ها بیشتر و خسارت ناشی از آن در مزارع استان زیاد است و بعد از آن بیشترین فراوانی به ...
بیشتر
در سال‌های 1386 و 1387 از مزارع باقلا در استان لرستان از گیاهان مشکوک به پوسیدگی ریشه و طوقه باقلا، نمونه‌برداری شد و در مجموع 121 جدایه قارچ و کرومیستا جدا شد. در این بررسی مشخص شد که فراوانی قارچ Fusarium solani که موجب پوسیدگی ریشه باقلا می‌شود، از سایر جدایه‌ها بیشتر و خسارت ناشی از آن در مزارع استان زیاد است و بعد از آن بیشترین فراوانی به ترتیب متعلق به گونه‌های F. oxysporum، Rhizoctonia solani، Macrophomina phaseolina و Pythium sp. بود. در بین این عوامل Macrophomina phaseolina و Pythium به عنوان عوامل پوسیدگی طوقه و ریشه باقلا برای اولین بار از ایران گزارش شدند. علاوه بر عوامل بیماری‌زای اشاره شده، 57 استرین باکتریایی نیز از فرا ریشه گیاه باقلا در مزارع یاد شده، جدا شدند و برای اثبات خاصیت آنتی بیوزی آزمایش شدند و استرین‌های بازدارنده با تشکیل هاله بازدارندگی در حضور بیمارگرها، انتخاب شدند. استرین‌های غربال شده با کمک صفات بیوشیمیایی، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی شناسایی شدند. استرین‌های R10 و R14 به عنوان جنس Rhizobium و استرین‌های P42، P38، P34 و P8 به عنوان جنس Pseudomonas تشخیص داده شدند. این استرین‌ها به دو صورت خاک کاربردی و آغشته‌سازی بذور باقلا علیه عوامل بیماری‌زا به کار رفتند. نتایج نشان داد که در حالت اضافه کردن سوسپانسیون باکتری به خاک در حضور Fusarium solani، Macrophomina phaseolina و Rhizoctonia solani وزن خشک گیاه به ترتیب 1، 36/0 و 37/0 گرم بود. در حالت آغشته‌سازی بذور، گیاهانی که آلوده به Fusarium solani، Macrophomina phaseolina و Rhizoctonia solani بودند به ترتیب وزن خشکی برابر با 41/0، 43/0 و 34/0 گرم داشتند، که این نتایج حاکی از آن است که فاکتورهای رشدی در گیاه در اثر بیوکنترل روی دو جدایه Fusarium solani و Rhizoctonia solani در حالت آلوده‌سازی خاک افزایش یافت اما در مورد جدایه Macrophomina phaseolina این فاکتورها فقط در حالت آغشته‌سازی بذور بیشتر شده بود. در مجموع نتایج حاصل از این بررسی مشخص نمود که استرین‌های P42، P34، P38 و P8 باعث افزایش معنی دار وزن خشک گیاه می‌شوند.
