فاطمه سلیمی؛ محمد جوان نیکخواه؛ فریدون پاداشت دهکایی؛ علیرضا علیزاده؛ حسن سلطانلو؛ ساره یوسفی راد
چکیده
به‌منظور ارزیابی پویایی قارچ Pyricularia oryzaeدر دو مرحلۀ بلاست برگی و گردن خوشه برنج، ساختار ژنتیکی جمعیت‌ها برای 142 جدایه در یک مزرعه و در سه سطح با استفاده از نشانگر مولکولی SSR و پنج ترکیب آغازگر موردبررسی قرار گرفت. جدایه‌های موردپژوهش از دو مرحلۀ بلاست برگی و بلاست گردن خوشه و در سه سطح جمعآوری شدند. در سطح اول جدایه‌های به‌دست‌آمده ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی پویایی قارچ Pyricularia oryzaeدر دو مرحلۀ بلاست برگی و گردن خوشه برنج، ساختار ژنتیکی جمعیت‌ها برای 142 جدایه در یک مزرعه و در سه سطح با استفاده از نشانگر مولکولی SSR و پنج ترکیب آغازگر موردبررسی قرار گرفت. جدایه‌های موردپژوهش از دو مرحلۀ بلاست برگی و بلاست گردن خوشه و در سه سطح جمعآوری شدند. در سطح اول جدایه‌های به‌دست‌آمده از دو مرحلۀ بلاست برگی و بلاست گردن خوشه از یک مزرعه، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. سطح دوم به جدایه‌های دو جمعیت برگ و گردن خوشه که از پنجه‌های یک بوته برنج به‌دست‌آمده بودند، تعلق داشتند و سطح سوم بررسی را نیز جدایه‌های سه جمعیت جداشده از سه لکۀ مجزا در سطح یک برگ از یک بوته برنج به خود اختصاص دادند. بر اساس فنوگرام تنوع ژنتیکی رسم شده، تمامی 142 جدایۀ بررسی‌شده تشابه ژنتیکی 89 تا 100درصد را نشان دادند. برآوردهای ژنتیکی در سه سطح موردبررسی به ترتیب میانگین جریان ژنی 62/57، 68/10 و 783/4 را بین جدایه‌های بررسی‌شده نشان دادند. ردیابی ایدیومورف‌های تیپ آمیزشی 142 جدایه با روش Multiplex PCR نشان داد که همۀ جدایهها دارای ایدیومورف MAT1-1 هستند. این برآمدنشان‌دهندۀ عدم رخداد تولیدمثل جنسی و بیان‌کنندۀ این است که تکثیر جمعیت‌های قارچ در سطح مزارع برنج در استان گیلان فقط به صورت غیرجنسی رخ می‌دهد. تنوع ژنتیکی کم و شباهت ژنتیکی زیاد جمعیت‌های عامل بیماری بلاست برنج در استان گیلان نیز این استنتاج را تایید می‌کنند.
سارا عفتی لاکه؛ فریدون پاداشت دهکایی؛ حسین صارمی
چکیده
پوسیدگی طوقۀ برنج از مهمترین بیماریهای این گیاه در مناطق برنجکاری است. قدکشیدگی از علائم بارز این بیماری است که در اثر تولید هورمون جیبرلین توسط بیمارگر ظاهر میشود. این تحقیق به‌منظور شناسایی مجدد گونههای بیمارگر باکانه، ترکیب جمعیتی گونهای بیمارگر، شدت بیماریزایی، تولید هورمون جیبرلین و ارتباط دو صفت اخیر با ...
بیشتر
پوسیدگی طوقۀ برنج از مهمترین بیماریهای این گیاه در مناطق برنجکاری است. قدکشیدگی از علائم بارز این بیماری است که در اثر تولید هورمون جیبرلین توسط بیمارگر ظاهر میشود. این تحقیق به‌منظور شناسایی مجدد گونههای بیمارگر باکانه، ترکیب جمعیتی گونهای بیمارگر، شدت بیماریزایی، تولید هورمون جیبرلین و ارتباط دو صفت اخیر با جمعآوری 50 نمونۀ گیاهی و سواسازی 23 جدایه از بیمارگر انجام شد. تعیین شدت بیماریزایی به روش مایهزنی ساقهی رقم گوهر در مرحلۀ گیاهچهای صورت گرفت. نتایج شناسایی جدایهها منجر به تشخیص گونههای Fusarium fujikuroi و Fusarium verticillioides به ترتیب با ترکیب جمعیتی 4/88 و 6/11 درصد شد. نتایج آزمون بیماریزایی نشان داد، مایهزنی باعث ایجاد آلودگی در تمام گیاهان میشود، هرچند جدایهها از جهت شدت بیماریزایی در میزبان متفاوت بودند. تعیین میزان جیبرلین به روشهای اسپکتروفتومتری(طیف‌سنج نوری) و HPLC نشان داد، همۀ جدایهها قادر به تولید جیبرلین میباشند ولی میزان آن در جمعیت مورد مطالعه متفاوت بود. آنالیز دادهها مشخص کرد که بین شاخص میزان تولید جیبرلین در بیمارگر و درصد افزایش ارتفاع ساقه (شدت بیماریزایی) در گیاه از لحاظ آماری ارتباط معنیداری وجود ندارد. احتمالاً حضور بیمارگر در گیاه و تأثیر قدرت بیماریزایی آن بیشتر و یا سریعتر از تأثیر جیبرلین در گیاه واقع شده است. این موضوع منجر به عدم درک رابطۀ بین میزان جیبرلین تولید و شدت بیماریزایی بیمارگر شد.
فریدون پاداشت دهکایی؛ لای تیتیا ویلکویت؛ علی اکبر عبادی؛ محسن قدسی؛ سمیه داریوش؛ ابراهیم دودابی نژاد؛ حسن پورفرهنگ
چکیده
بیماری سوختگی غلاف برنج ناشی از قارچRhizoctonia solani AG1- IA دومین بیماری مهم برنج از لحاظ اقتصادی در بیشتر مناطق کشت برنج دنیا از جمله ایران است. این بیماری اساساً به کمک قارچ‌کش‌ها کنترل میشود. تحقیق حاضر به منظور شناسایی رقم یا ارقام برنج به عنوان منبع مقاومت به این بیمارگر در شرایط مزرعه‌ای شمال ایران انجام گرفت. 37 رقم برنج محلی و ...
بیشتر
بیماری سوختگی غلاف برنج ناشی از قارچRhizoctonia solani AG1- IA دومین بیماری مهم برنج از لحاظ اقتصادی در بیشتر مناطق کشت برنج دنیا از جمله ایران است. این بیماری اساساً به کمک قارچ‌کش‌ها کنترل میشود. تحقیق حاضر به منظور شناسایی رقم یا ارقام برنج به عنوان منبع مقاومت به این بیمارگر در شرایط مزرعه‌ای شمال ایران انجام گرفت. 37 رقم برنج محلی و 23 رقم اصلاح‌شدۀ ایرانی به همراه 10 رقم خارجی در مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور کشت شدند. کلیۀ ارقام 45 روز پس از نشاکاری با استفاده از تودۀ میسلیومی یک جدایۀ پرآزار G309 بیمارگر مایهزنی شدند. برای تأمین رطوبت مناسب جهت توسعۀ بیماری همۀ بوته‌ها تا زمان ارزیابی به کمک یک سیستم افشانۀ آب روزانه 2 تا 5 بار آب‌پاشی گردیدند. برای ارزیابی، شاخص‌های شدت بیماری روی غلاف، تعداد لکه‌های روی غلاف، ارتفاع نسبی آلودگی، درصد پنجه‌های آلوده، تعداد برگ‌های سبز و مرده، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، زاویۀ پنجه و قطر ساقه اندازه‌گیری شدند. نتایج حاصل از تجزیۀ واریانس دادهها نشان داد که گروه ارقام خارجی با شدت بیماری و تعداد لکۀ کمتر روی غلاف، تعداد برگ مردۀ کمتر و تعداد برگ سبز بیشتر به‌طور معنا‌داری از گروه‌های ارقام محلی و اصلاح‌شدۀ ایرانی متفاوت بود. همۀ ارقام تحت مطالعه در تجزیۀ خوشه‌ای به روش UPGMA و بر اساس ارتفاع نسبی آلودگی، شدت بیماری روی غلاف و تعداد برگ مرده به چهار گروه تفکیک شدند. گروه مقاوم شامل Jasmine 85، Teqing، Pecos و Tetep و گروه حساس شامل Swarna (حساس خارجی) و موسی‌طارم، حسن‌سرایی، جمشیدجو، خزر، شیرودی، D4 (ارقام محلی و اصلاح‌شدۀ ایرانی) و فوجی‌مینوری بودند. بررسی ارتباط بین شاخص‌های مورفولوژیکی با واکنش به بیماری نشان داد که در ارقام خارجی هیچ‌گونه هم‌بستگی معنا‌داری بین ارتفاع نسبی آلودگی و شدت بیماری روی غلاف با صفات مورفولوژیکی اندازه‌گیری‌شده وجود نداشت. درحالی‌که در ارقام محلی یک هم‌بستگی مثبت و معنا‌دار بین شدت بیماری روی غلاف با زاویۀ پنجه (033/0= P. value،20/0 =r ) و یک هم‌بستگی منفی و معنا‌دار بین ارتفاع نسبی آلودگی با ارتفاع بوته (002/0 = P.value ، 29/0- = r) به‌دست آمد.
