الناز آبی؛ علیرضا بندانی؛ احسان ترابی
چکیده
سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) از آفات اصلی حبوبات به‌خصوص لوبیا چشم‌بلبلی است و به یک آفت جدی در انبارها تبدیل شده است. درنتیجه، کنترل این آفت توسط آفت‌کش‌های طبیعی مانند اسانس‌های گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای نخستین بار اثر جفت‌گیری حشره برکارایی اسانس رزماری علیه سوسک چهار ...
بیشتر
سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات، Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) از آفات اصلی حبوبات به‌خصوص لوبیا چشم‌بلبلی است و به یک آفت جدی در انبارها تبدیل شده است. درنتیجه، کنترل این آفت توسط آفت‌کش‌های طبیعی مانند اسانس‌های گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای نخستین بار اثر جفت‌گیری حشره برکارایی اسانس رزماری علیه سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات درشرایط آزمایشگاهی بررسی‌شد. آزمایشهای زیست‌سنجی در محدوده غلظت‌های، ۰۷/۳۵ تا ۶۳/۷۸میکرولیتربرلیتر هوا برای حشرات نر باکره و ۱۷/۳۹ تا ۲۲ /۱۰۲ میکرولیتربرلیتر هوا برای حشرات ماده باکره و ۰۴/۵۵ تا ۴۹/۸۶ میکرولیتربرلیتر هوا و ۹۰/۶۲ تا ۳۶/۹۴ میکرولیتربر لیتر هوا به ترتیب برای حشرات نر و ماده یک‌بار جفت‌گیری کرده و به ترتیب در محدوده غلظت‌های ۵۱/۶۲ تا ۸۱/۱۲۵، ۳۶/۹۴ و ۲۶/۱۵۷ میکرولیتر بر لیتر هوا برای حشرات نر و ماده چندین بار جفت‌گیری کرده، انجام شد. نتایج نشان داد، حشراتی که چندین بار جفت‌گیری کرده بودند، بیشترین مقاومت را نسبت به اسانس رزماری داشته و مقدار LC50 به ترتیب برای حشرات نر و ماده ۰۳۲/ ۹۰و ۰۱۵/۱۱۸ میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه شد. حشرات باکره نسبت به اسانس رزماری حساس‌تر بودند و مقدار LC50 به‌دست آمده برای نر ۱۷۳/۴۸ میکرولیتر بر لیتر هوا و برای ماده ۲۹۸/۵۸ میکرولیتر بر لیتر هوا است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد جفت‌گیری باعث کاهش اثر اسانس رزماری روی حشرات بالغ سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات می‌شود. این نتایج می‌توانند در طراحی راهبردهای مبارزه با آفت سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات توسط اسانس‌های گیاهی و همچنین زمان دقیق به‌کارگیری این ترکیبات جهت دست یافتن به بیشترین اثربخشی مؤثر باشند.
اعظم امیری
چکیده
این مطالعه اثر طول دوره رشدی پیش از بلوغ بر طول عمر حشره کامل و رفتارهای جفت گیری سوسک چهار نقطه ای حبوبات، (Coleoptera: Bruchidae) Callosobruchus maculatus را بررسی می‌کند. در آزمایش حاضر، از تخم‌های هم‌سن و حشرات کامل باکره یک روزه استفاده شد. طول عمر حشرات کامل مرتبط با هر دوره رشدی، تعداد تخم و درصد تفریخ و پارامترهای مرتبط با جفت گیری شامل درصد موفقیت ...
بیشتر
این مطالعه اثر طول دوره رشدی پیش از بلوغ بر طول عمر حشره کامل و رفتارهای جفت گیری سوسک چهار نقطه ای حبوبات، (Coleoptera: Bruchidae) Callosobruchus maculatus را بررسی می‌کند. در آزمایش حاضر، از تخم‌های هم‌سن و حشرات کامل باکره یک روزه استفاده شد. طول عمر حشرات کامل مرتبط با هر دوره رشدی، تعداد تخم و درصد تفریخ و پارامترهای مرتبط با جفت گیری شامل درصد موفقیت جفت گیری، درصد عدم پذیرش نرها، درصد نرهای بی رغبت به جفت گیری، زمان تأخیر جفت گیری، زمان شروع و طول مدت لگد زدن توسط ماده و طول مدت جفت گیری ثبت شد. نتایج نشان داد طول دوره رشدی تاثیر معنا داری بر طول عمر حشرات ماده نداشت ولی بر طول عمر حشرات نر اثر معنی دار داشت. به طوری که حشرات نری که طول دوره رشدی بسیار کم یا بسیار زیاد داشتند، طول عمر کمتری نسبت به حشرات نر ظاهر شده در میانه دوره (با طول دوره رشدی متوسط) داشتند. حشرات نر با طول دوره رشدی زیاد، قابلیت کمتری در موفقیت در برابر مقاومت حشره ماده و نهایتا موفقیت در جفت گیری داشتند. همچنین مدت زمان جفت گیری از طول دوره رشدی حشره تاثیر پذیرفت. به طور کلی، طول دوره رشدی سوسک چهار نقطه ای حبوبات تاثیر مستقیمی در طول عمر حشرات کامل و رفتارهای جفت گیری آن دارد و توجه به این موضوع در انتخاب حشرات برای آزمایشهای مختلف اهمیت داشته و میتواند در کاهش خطاهای آزمایش نقش بسزائی داشته باشد.
اعظم امیری؛ فائزه باقری
چکیده
< p>سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات از آفات مهم حبوبات در مزرعه و انبار است که خسارت زیادی وارد می‌کند. اسانس گیاهان جایگزین مناسبی برای بسیاری از سموم در کنترل آفات هستند. در این مطالعه پاسخ رفتاری حشرات کامل تازه ظاهر شده سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات به سمیت تنفسی دو اسانس نعنا و رزماری مقایسه شد و تفاوت نحوه تاثیر آنها با توجه به ترکیبات ...
بیشتر
< p>سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات از آفات مهم حبوبات در مزرعه و انبار است که خسارت زیادی وارد می‌کند. اسانس گیاهان جایگزین مناسبی برای بسیاری از سموم در کنترل آفات هستند. در این مطالعه پاسخ رفتاری حشرات کامل تازه ظاهر شده سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات به سمیت تنفسی دو اسانس نعنا و رزماری مقایسه شد و تفاوت نحوه تاثیر آنها با توجه به ترکیبات تشکیل دهنده مورد بررسی قرار گرفت. تغییرات رفتاری حشرات تحت تاثیر تیمار با اسانس بررسی و مرگ و میر حشرات طی 24 ساعت پس از تیمار، هر دو ساعت یک بار، بدون باز کردن درب پتری دیش شمارش شد. نتایج نشان داد که سمیت هر دو اسانس از لحاظ آماری یکسان بود؛ ولی نوع رفتار حشره قبل از مرگ برای اسانس نعنا و رزماری تفاوت داشت. برخلاف اسانس نعنا، حشراتی که در معرض اسانس رزماری قرار گرفتند، علائم برانگیختگی بیش از حد، باز شدن بال‌های رویی و زیری، لرزش و تشنج منتهی به مرگ مشهود بود. با توجه به نتایج تحقیق، هر دو اسانس خاصیت حشره کشی قوی روی سوسک چهار نقطه‌ای داشتند، اما با توجه به علائم مرگ و میر به نظر می‌رسد که اسانس رزماری میتواند با تاثیر روی گیرنده‌های گابا از یک طرف و مهار آنزیم استیل کولین استراز از طرف دیگر، بر سامانه عصبی اثر گذاشته و سبب مرگ حشره شود، ولی تحت تاثیر اسانس نعنا مرگ حشره بدون علائم خاصی رخ داد که نیاز به تحقیق بیشتر در خصوص نحوه اثر اسانس بر روی این حشره است.
اعظم امیری
چکیده
در این مطالعه سمیت تنفسی چهار اسانس برگ اکالیپتوس، گل اکالیپتوس، برگ رزماری و برگ نعنا بر تخم-های با کمتر از 24 ساعت عمر سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculatus) و تاثیر آن بر درصد تفریخ تخم و طول دوره لاروی ارزیابی شد. نتایج بیانگر سمیت تنفسی این اسانس‌ها بر تخم C. maculatus بود؛ به طوری‌که در همه اسانس‌های آزمایش شده، با افزایش دوز، مرگ ...
بیشتر
در این مطالعه سمیت تنفسی چهار اسانس برگ اکالیپتوس، گل اکالیپتوس، برگ رزماری و برگ نعنا بر تخم-های با کمتر از 24 ساعت عمر سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculatus) و تاثیر آن بر درصد تفریخ تخم و طول دوره لاروی ارزیابی شد. نتایج بیانگر سمیت تنفسی این اسانس‌ها بر تخم C. maculatus بود؛ به طوری‌که در همه اسانس‌های آزمایش شده، با افزایش دوز، مرگ و میر جنین نیز افزایش پیدا کرده و درصد تفریخ تخم کاهش پیدا کرد. اسانس نعنا نسبت به بقیه سمیت بیشتری برای تخم داشت و فقط 3/3 درصد از تخمها تفریخ پیدا کردند. همچنین اسانس نعنا باعث افزایش طول دوره لاروی از 6/23 روز در شاهد به 27 روز شد؛ اما اسانس‌های گل اکالیپتوس، برگ اکالیپتوس و رزماری تغییر معنیداری در طول دوره لاروی سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات ایجاد نکردند و جنینهای زنده مانده توانستند در زمان مساوی با شاهد (از لحاظ آماری) دوران لاروی را کامل کنند. استفاده از اسانس‌های گیاهان به ویژه اسانس نعنا برای کنترل سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات در مرحله تخم بسیار کارآمد بوده و میتواند جایگزین مناسبی برای سموم تدخینی رایج در انبارها شود.
