آرش ملک محمدی؛ پرویز شیشه بر؛ فرحان کچیلی
چکیده
هدف از این پژوهش کسب اطلاعاتی دقیق در مورد میزان رشد و تولید مثل سفیدبالک نیشکر، Neomaskellia andropogonis Corbett در چهار دمای ثابت 20، 25، 30 و 1±32 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±55 درصد و 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی روی بوتههای گلدانی نیشکر به منظور تعیین بهترین دما برای رشد و تولید مثل این حشره بود. میانگین دوره رشد از تخم تا زمان بلوغ مادهها ...
بیشتر
هدف از این پژوهش کسب اطلاعاتی دقیق در مورد میزان رشد و تولید مثل سفیدبالک نیشکر، Neomaskellia andropogonis Corbett در چهار دمای ثابت 20، 25، 30 و 1±32 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±55 درصد و 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی روی بوتههای گلدانی نیشکر به منظور تعیین بهترین دما برای رشد و تولید مثل این حشره بود. میانگین دوره رشد از تخم تا زمان بلوغ مادهها از 22/0± 23/53 روز در 20 درجه سلسیوس تا 09/0±24/20 روز در 32 درجه سلسیوس متغیر بود. به طور متوسط 357 روز-درجه در بالای آستانه پایینی دما (52/13 درجه سلسیوس) لازم بود تا رشد سفیدبالک تکمیل شود. کل میزان مرگ و میر پیش از بلوغ در دماهای 20، 25، 30 و 32 درجه سلسیوس به ترتیب برابر با 6/51، 5/27، 16/14، 33/13 درصد بود. متوسط طول عمر مادههای N.andropogonis از 35/0± 66/9 روز در 20 درجه سلسیوس تا 46/0±14/4 روز در 32 درجه سلسیوس متغیر بود. میانگین تخمگذاری کل از 94/1± 42/20 در دمای 20 درجه سلسیوس تا 71/4± 25/61 در 30 درجه سلسیوس متغیر بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) از 007/0± 053/0 در 20 درجه سلسیوس تا 009/0± 210/0 (ماده بر ماده در روز) در دمای 30 درجه سلسیوس متغیر بود. سفیدبالک نیشکر جمعیت خود را حداقل در 14/0± 30/3 روز در 30 درجه سلسیوس و حداکثر در 74/1± 06/13 روز در 20 درجه سلسیوس به دو برابر میرساند. بر اساس نتایج این تحقیق بیشترین میزان تولید مثل در دمای 30 درجه سلسیوس حاصل شد. نتایج این مطالعه از دو نظر قابل استفاده خواهد بود. اولا در صورت نیاز به پرورش انبوه این حشره در شرایط آزمایشگاهی جهت بررسی اثر عوامل کنترل بیولوژیک مختلف روی آن، بهترین دمای پرورش مشخص گردید و ثانیا با مقایسه پارامترهای محاسبه شده در مورد سفید بالک و پارامترهای رشد و تولید مثل عوامل کنترل بیولوژیکی در شرایط آزمایشگاهی مشابه میتوان کارایی عوامل کنترل بیولوژیک روی این آفت را پیش بینی نمود.
زهرا تازرونی؛ علی اصغر طالبی؛ احسان رخشانی
چکیده
ویژگی‌های زیستی و پارامترهای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید Diaeretiella rapae (Hym.: Braconidae) روی شته روسی گندم، Diuraphis noxia (Hem.: Aphididae) در 5 دمای 10، 15،20، 25 و 5/27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. کمترین و بیشترین طول دوره رشد و نمو پیش از بلوغ زنبور D. rapae به ترتیب در دمای 25 (144/0±23/11 روز) و10 درجه سلسیوس (183/0±297/33 روز) ...
بیشتر
ویژگی‌های زیستی و پارامترهای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید Diaeretiella rapae (Hym.: Braconidae) روی شته روسی گندم، Diuraphis noxia (Hem.: Aphididae) در 5 دمای 10، 15،20، 25 و 5/27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. کمترین و بیشترین طول دوره رشد و نمو پیش از بلوغ زنبور D. rapae به ترتیب در دمای 25 (144/0±23/11 روز) و10 درجه سلسیوس (183/0±297/33 روز) مشاهده شد. بیشترین میزان نرخ ذاتی و متناهی افزایش جمعیت به ترتیب 003/0±189/0 بر روز و 003/0±208/1 روز و در دمای 20 درجه سلسیوس تعیین شد. آستانه پایین رشد و نمو با استفاده از مدل رگرسیون خطی و روش Ikemoto-Takai به ترتیب 975/2 و 44/2 درجه سلسیوس و ثابت حرارتی به ترتیب 250 و 1/260 روز-درجه بود. از بین مدل‌های غیر خطی مورد استفاده، مدل Briere 2 از نظر دقت برازش داده‌های تجربی (با توجه به مقادیر R2adj ، SSE و AIC) و تخمین پارامترهای زیستی، مناسب‌ترین مدل برای شبیه سازی رشد و نمو زنبور D. rapae در دماهای مختلف تعیین شد. زنبورهای بالغ (نر و ماده) در دمای 10 درجه سلسیوس بیشترین طول عمر را داشتند. بیشترین میانگین در تولید مومیایی در طول عمر زنبور در دمای 10 درجه سلسیوس و برابر 70/1±10/57 بود. با افزایش دما از 10 تا 5/27 درجه سلسیوس نسبت ماده‌زایی کاهش داشت. نتایج نشان داد، دمای بهینه برای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید D. rapae، دمای 20 درجه سلسیوس است.
سمیرا حیدری؛ حسین اللهیاری؛ رویا فرهادی؛ سمیه فتاح الحسینی
دوره 42، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 95-102
چکیده
ترجیح غذایی دشمنان طبیعی یکی از پدیده‌هایی است که در بررسی کارایی دشمنان طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد. شکارگران زمانی‌که دارای حق انتخاب بین دو یا چند شکار باشند، اغلب نسبت به یکی از آنها ترجیح نشان می‌دهند. دما یکی از عوامل محیطی است که می‌تواند ویژگی‌های نموی، رشدی و رفتاری موجودات خونسرد و از جمله حشرات را تحت تأثیر قرار دهد. ...
بیشتر
ترجیح غذایی دشمنان طبیعی یکی از پدیده‌هایی است که در بررسی کارایی دشمنان طبیعی باید مورد توجه قرار گیرد. شکارگران زمانی‌که دارای حق انتخاب بین دو یا چند شکار باشند، اغلب نسبت به یکی از آنها ترجیح نشان می‌دهند. دما یکی از عوامل محیطی است که می‌تواند ویژگی‌های نموی، رشدی و رفتاری موجودات خونسرد و از جمله حشرات را تحت تأثیر قرار دهد. دو گونه شته Aphis fabae و Acyrthosiphon pisum، از جمله مکندگانی هستند که دارای توانایی خسارت‌زایی روی گیاه باقلا می‌باشند. کفشدوزک Hippodamia variegata یکی از گونه‌های بومی ایران است که توانایی خوبی در تغذیه از هر دو گونه شته را دارد. ترجیح غذایی لارو سن چهارم، حشرات کامل نر و ماده این کفشدوزک به عنوان یکی از مهمترین شکارگران این شته‌ها، روی گیاه باقلا در دماهای مختلف روی دو گونه شته مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در دماهای C?1±15، C?1±19، C?1±23، C?1±25 و C?1±27، رطوبت نسبی10±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. نتایج آزمایش‌های ترجیح با استفاده از شاخص ? منلی (Manly, 1974) محاسبه و تجزیه شد. تجزیه آماری مقدارهای شاخص ترجیح نشان داد که در بیشتر دماها شته A. fabae نسبت به A. pisum برای لارو سن چهار و حشرات کامل کفشدوزک ترجیح داشته است. این آزمایش نشان داد که کفشدوزک مورد بررسی ترجیح خود را در اثر تغییر دما، ثابت نگه داشته و همچنین به نظر می‌رسد که در شرایط طبیعی رهاسازی نیز چنین روندی ادامه یافته و همچنان ترجیح خود را روی شته سیاه باقلا حفظ نماید.
فاطمه اصغری؛ محمد امین سمیع؛ کامران مهدیان؛ مهدی بصیرت؛ حمزه ایزدی
دوره 42، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 137-149
چکیده
ویژگی‌هایی مانند سرعت رشد، ماندگاری بیشتر، باروری بالاتر و درشتی بدن دشمنان طبیعی حشرات، برای تولید انبوه آنها به عنوان عوامل کنترل بیولوژیکی مهم هستند. برای این مهم، عوامل وابسته به نرخ رشد برای ایجاد تنوع ژنتیکی در برابر واکنش‌های وابسته به دما انتخاب می‌شوند. کفشدوزک Hippodamia variegata (Goeze) (Col: Coccinellidae) یکی از شکارگرهای مهم آفات در باغ‌های ...
بیشتر
ویژگی‌هایی مانند سرعت رشد، ماندگاری بیشتر، باروری بالاتر و درشتی بدن دشمنان طبیعی حشرات، برای تولید انبوه آنها به عنوان عوامل کنترل بیولوژیکی مهم هستند. برای این مهم، عوامل وابسته به نرخ رشد برای ایجاد تنوع ژنتیکی در برابر واکنش‌های وابسته به دما انتخاب می‌شوند. کفشدوزک Hippodamia variegata (Goeze) (Col: Coccinellidae) یکی از شکارگرهای مهم آفات در باغ‌های ایران است. در این پژوهش تأثیر 6 دمای ثابت 5/17، 5/22، 25، 5/27، 30 و 5/32 درجه سلسیوس بر زمان رشد این کفشدوزک با تغذیه از پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hem.: Aphalaridae) و بید غلات Sitotroga cerealella Olivier (Lep. Gelechiidae) در شرایط آزمایشگاهی با رطوبت نسبی 5±55 و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. کل دوره رشد برای کفشدوزک در دماهای بالا به ترتیب 53/1±63/47، 18/±08/25، 64/±27/17، 37/±14/15، 46/±16/12 و 39/±27/11 روز با تغذیه از تخم بید غلات و 75/.±11/40، 32/±68/22، 26/±6/18، 18/±5/15، 31/±9/ 13 و 51/±12/13 روز با تغذیه از پسیل معمولی پسته بود. نتایج نشان داد که زمان رشد با افزایش دما کاهش می‌یابد. کمترین زنده‌مانی در دماهای مختلف، برای لارو سن 1 و بیشترین زنده‌مانی برای لاروهای سن 3، 4 و شفیره به دست آمد. نتایج نشان داد که بین اثر دما و طول هر یک از دوره‌های رشدی کفشدوزک اختلاف معنی‌دار وجود دارد. آستانه‌های پایین رشد برای دوره تخم، لارو، شفیره و کل دوره تخم تا حشره کامل به ترتیب 91/11، 43/12، 63/9 و 31/10 درجه سلسیوس به دست آمد و ثابت دمایی برای مراحل رشدی بالا به ترتیب 06/39، 25/156، 8/57 و 71/285 روز درجه تخمین زده شد.
ملیحه لطیفی؛ پروانه آزمایش فرد؛ عزیز خرازی پاکدل؛ علیرضا صبوری؛ حسین اللهیاری
دوره 41، شماره 1 ، شهریور 1389
چکیده
کنه Tetranychus turkestani گونه‌ای پلی‌فاژ و آفت مهم بسیاری از محصولات زراعی است. طی آزمایشی توانایی تولید مثل این کنه، مدت زمان نشو و نما (تخم، مراحل رشدی پیش از بلوغ، کنه‌های بالغ)، مرگ و میر مراحل پیش از بلوغ و نرخ تولید مثل آن روی لوبیا (Kidney bean) در دماهای 20، 25 و 30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 و دوره روشنایی 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، در آزمایشگاه ...
بیشتر
کنه Tetranychus turkestani گونه‌ای پلی‌فاژ و آفت مهم بسیاری از محصولات زراعی است. طی آزمایشی توانایی تولید مثل این کنه، مدت زمان نشو و نما (تخم، مراحل رشدی پیش از بلوغ، کنه‌های بالغ)، مرگ و میر مراحل پیش از بلوغ و نرخ تولید مثل آن روی لوبیا (Kidney bean) در دماهای 20، 25 و 30 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 و دوره روشنایی 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی، در آزمایشگاه مطالعه شد. طول عمر کنه-های ماده بالغ و مدت زمان نشو و نمای مراحل نابالغ (از تخم تا زمان ظهور کنه‌های بالغ) در دمای 30 درجه سلسیوس کمتر از دو دمای دیگر بود (74/6 و 8/5 روز به ترتیب در دمای C°30) که با افزایش دما کاهش مییابند. بیشترین مرگ و میر در دمای 30 درجه سلسیوس و مربوط به مرحله استراحت اول (32/5%) و بیشترین تعداد تخم تولید شده به ازای هر فرد ماده مربوط به دمای 20 درجه سلسیوس بود (9/131). نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب 18/0، 29/0 و 36/0 روز در دماهای 20، 25 و 30 درجه سلسیوس بود. بیشترین مقدار نرخ خالص تولید مثل (R0) (27/78) مربوط به دمای 25 درجه سلسیوس بود. طول مدت زمان یک نسل در دمای 20 درجه سلسیوس 99/23 روز، در دمای 25 درجه سلسیوس 96/14 روز و در دمای 30 درجه سلسیوس 33/9 روز بود.
