خشنود نوراللهی؛ فرهاد غلامی
چکیده
بیماری پوسیدگی طوقه و ریشۀ گندم برآمده از Fusarium culmorum یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گندم در استان ایلام است. برای تعیین گوناگونی ژنتیکی بیمارگر در مزرعههای گندم استان ایلام، شمار 66 نمونۀ آلوده از مزرعههای شهرستان‌های گوناگون استان جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با به‌کارگیری پنج جفت آغازگر ...
بیشتر
بیماری پوسیدگی طوقه و ریشۀ گندم برآمده از Fusarium culmorum یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گندم در استان ایلام است. برای تعیین گوناگونی ژنتیکی بیمارگر در مزرعههای گندم استان ایلام، شمار 66 نمونۀ آلوده از مزرعههای شهرستان‌های گوناگون استان جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با به‌کارگیری پنج جفت آغازگر ریز ماهواره انجام شد. از آغازگرهای ریز ماهواره 25 آلل در جدایه‌ها تکثیر شد. میانگین تعداد آلل در هر جایگاه 2/5 مشاهده شد. شناسۀ چندشکلی نشانگرها در آغازگر F3 با 409/0 بیشترین و در آغازگر F11 با 179/0 کمترین مقدار را دارا بود. بر پایۀ خوشه‌بندی جدایه‌ها و با به‌کارگیری الگوریتم پیوست مجاور و نرخ همانندی جاکارد، در سطح همانندی 50 درصد جدایه‌ها در 18 گروه جدا از هم قرار گرفتند. نتیجههای تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که 78 درصد از تنوع ژنتیکی در میان همۀ جدایه‌ها و تنها 22 درصد آن به منطقههای گوناگون جغرافیایی اختصاص دارد؛ بنابراین میان جدایه‌ها از منطقههای گوناگون همانندی ژنتیکی فراوانی وجود دارد. همانندی ژنتیکی بالا را می‌توان به مهاجرت ژن یا ژنمانه (ژنوتیپ) در اثر عاملهای گوناگون نسبت داد.
لیلا ابراهیمی؛ خلیل بردی فتوحی فر؛ محمد جوان نیکخواه؛ محمدرضا نقوی
چکیده
بیماری لکۀ سیاه سیب مهم‌ترین بیماری اقتصادی این محصول است که سالیانه باعث همه‌گیری (اپیدمی)هایی در نقاط مختلف جهان میشود. این بیماری سالیانه باعث خسارتهای کمی و کیفی در مناطق مختلف کاشت سیب در کشور میشود. در این مطالعه، تنوع و ساختار ژنتیکی جمعیتهای قارچ Venturia inaequalis روی رقم‌های مختلف سیب با استفاده از 18 نشانگر ریز ...
بیشتر
بیماری لکۀ سیاه سیب مهم‌ترین بیماری اقتصادی این محصول است که سالیانه باعث همه‌گیری (اپیدمی)هایی در نقاط مختلف جهان میشود. این بیماری سالیانه باعث خسارتهای کمی و کیفی در مناطق مختلف کاشت سیب در کشور میشود. در این مطالعه، تنوع و ساختار ژنتیکی جمعیتهای قارچ Venturia inaequalis روی رقم‌های مختلف سیب با استفاده از 18 نشانگر ریز ماهواره بررسی شد. تعداد 51 جدایۀ حاصل از نمونههای برگ و میوۀ آلوده از روی رقم‌های سیب وحشی، بومی و تجاری در استانهای شمالی کشور (مازندران، گلستان و گیلان) انتخاب و مطالعه شدند. تعداد 28 آغازگر ریزماهواره جهت بررسی تنوع ژنتیکی استفاده شدند که از بین آنها 18 آغازگر بین جدایههای مختلف چندشکل بودند. تجزیه‌وتحلیل واریانس مولکولی AMOVA نشان داد، 97درصد تنوع ژنتیکی درون جمعیتها و فقط 3درصد تنوع در بین جمعیتها پراکنده است. مقادیر به‌دست‌آمده برای شاخصهای تنوع ژنی شامل تنوع ژنی نِئی و شاخص شانون و همچنین تعداد آللهای موجود در هر جمعیت، نشان داد که تنوع درون جمعیت در جمعیت حاصل از رقم‌های بومی نسبت به رقم‌های وحشی و تجاری بیشتر است. جمعیت حاصل از رقم‌های تجاری نیز نسبت به رقم‌های وحشی تنوع بیشتری را نشان دادهاند. تنوع ژنتیکی زیاد این قارچ درون جمعیتها به دلیل تولیدمثل سالیانۀ قارچ، جریان ژنی بین جمعیتها و به‌احتمال قدمت طولانی‌مدت قارچ در این منطقه است.
سودابه بزرگ منش؛ خلیل بردی فتوحی فر؛ محمد جوان نیکخواه
چکیده
در بررسی سازگاری میسلیومی جدایههای قارچ Valsa sordida روی دو نوع محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز-آگار و جو دوسر- آگار، از 91 جدایه که از استانهای مختلف کشور و از برخی درختان مثمر و غیرمثمر طی سال‌های 1383 تا 1390 جمع‌آوری شده بود، استفاده شد. در الگوی تعیین‌شده، هر جدایه با خود و با دیگر جدایه‌ها تلاقی داده شد. خط واکنش تیره‌رنگ که ناسازگاری ...
بیشتر
در بررسی سازگاری میسلیومی جدایههای قارچ Valsa sordida روی دو نوع محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز-آگار و جو دوسر- آگار، از 91 جدایه که از استانهای مختلف کشور و از برخی درختان مثمر و غیرمثمر طی سال‌های 1383 تا 1390 جمع‌آوری شده بود، استفاده شد. در الگوی تعیین‌شده، هر جدایه با خود و با دیگر جدایه‌ها تلاقی داده شد. خط واکنش تیره‌رنگ که ناسازگاری بین جدایه‌ها را نشان میداد، پس از گذشت هفت روز ایجاد گردید. بر اساس نتایج، 38 گروه سازگار رویشی تکعضوی و هشت گروه چندعضوی روی محیط کشت سیب‌زمینی- دکستروز- آگار و 25 گروه سازگار رویشی تکعضوی و 10 گروه چندعضوی روی محیط کشت جو دوسر- آگار شناسایی شدند که نشاندهندۀ وجود تنوع ژنتیکی زیاد در میان جدایههای قارچ بود. در این مطالعه، ارتباطی بین گروههای شناساییشده روی هر دو نوع محیط کشت با پراکنش جغرافیایی جدایههای قارچی و منشأ میزبانی آنها مشاهده نشد.
خشنود نوراللهی؛ زینب حقی؛ علی اشرف مهرابی اولادی
چکیده
بیماری پوسیدگی ریشۀ ناشی از Fusarium verticillioides یکی از مهم‌ترین بیماری‌های برنج در ایلام است. برای تعیین تنوع ژنتیکی بیمارگر در شالیزارهای استان ایلام، تعداد 56 نمونۀ آلوده از مزارع شهرستان‌های مختلف جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با استفاده از پنج جفت آغازگر ریزماهواره انجام گرفت. از آغازگرهای ریزماهواره ...
بیشتر
بیماری پوسیدگی ریشۀ ناشی از Fusarium verticillioides یکی از مهم‌ترین بیماری‌های برنج در ایلام است. برای تعیین تنوع ژنتیکی بیمارگر در شالیزارهای استان ایلام، تعداد 56 نمونۀ آلوده از مزارع شهرستان‌های مختلف جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با استفاده از پنج جفت آغازگر ریزماهواره انجام گرفت. از آغازگرهای ریزماهواره 26 آلل در جدایه‌ها تکثیر شد. میانگین تعداد آلل در هر جایگاه 2/5 است، بیشترین تعداد به میزان 40 آلل در جایگاههای ژنی 5H08 و5H09 و کمترین تعداد به میزان 24 در جایگاه 5H12 مشاهده شد. شاخص چندشکلی نشانگرها در آغازگر 5H07 با 37/0 بیشترین و آغازگر 4H18 با 14/0 کمترین مقدار را دارا بودند. توزیع مقادیر PIC بهطور میانگین برای کل نشانگرها 25/0 بود. براساس دندروگرام در سطح تشابه 8 درصد، جدایه‌ها در 10 گروه قرار گرفتند. نتایج تجزیۀ واریانس مولکولی نشان داد که 98 درصد از تنوع ژنتیکی در بین کلیۀ جدایه‌ها و تنها 2 درصد آن به مناطق مختلف جغرافیایی اختصاص دارد. بنابراین بین جدایه‌ها از مناطق مختلف شباهت ژنتیکی زیادی وجود داشت. شباهت ژنتیکی بالا را می‌توان به مهاجرت ژن یا ژنوتیپ در اثر عوامل مختلف نسبت داد
اکبر شیرزاد؛ وحید فلاح زاده ممقانی؛ مقصود پژوهنده؛ علیرضا علی زاده
چکیده
در این تحقیق، از 21 استرین سودوموناس فلورسنتمختلف به منظور بررسی قدرت بازدارندگی آنها علیه قارچ عامل پاخورة غلات، (Ggt) Gaeumannomyces graminis var. triticiاستفاده شد. بدین ترتیب که بعد از بررسی ویژگی‌های بیوشیمیایی استرین‌های باکتریایی، آزمون بازدارندگی جدایه‌ها علیه عامل بیماری پاخورة گندم صورت پذیرفت. نتایج نشان داد برخی از این استرین‌ها قدرت ...
بیشتر
در این تحقیق، از 21 استرین سودوموناس فلورسنتمختلف به منظور بررسی قدرت بازدارندگی آنها علیه قارچ عامل پاخورة غلات، (Ggt) Gaeumannomyces graminis var. triticiاستفاده شد. بدین ترتیب که بعد از بررسی ویژگی‌های بیوشیمیایی استرین‌های باکتریایی، آزمون بازدارندگی جدایه‌ها علیه عامل بیماری پاخورة گندم صورت پذیرفت. نتایج نشان داد برخی از این استرین‌ها قدرت بیوکنترلی قابلتوجهی در بازداری قارچ Ggt دارند. در نهایت، از نشانگر مولکولی REP-PCR به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی جدایه‌ها و بررسی ارتباط تنوع ژنتیکی و قدرت بازدارندگی جدایه‌ها استفاده شد. الگوی انگشتنگاری DNA و دندروگرام رسمشده نشان داد، نوزده استرین باکتری در سطح تشابه 100- 25 درصد از هم جدا شدند و در قالب نه دودمان کلونی یا گروه انگشتنگاری قرارگرفتند که با حروف A تا I از هم مشخص شدند. با توجه به این نتایج، مشخص شد که بین آزمونهای بازدارندگی در محیط غذایی PDA، تولید سیانید هیدروژن و دیاستیل فلوروگلوسینول با گروههای انگشتنگاری DNA به روش REP-PCR رابطة مستقیمی وجود دارد. با توجه به نتایج این تحقیق پیشنهاد میشود، نشانگر مولکولیREP-PCR به عنوان ابزار مفیدی در شناسایی و غربالگری استرین‌های سودوموناس فلورسنتمؤثر در کنترل بیولوژیک استفاده شود.
آتوسا فرحپور حقانی؛ رضا حسینی؛ علی اکبر عبادی؛ علی اعلمی؛ فرزاد مجیدی شیل‌سر
چکیده
به‌منظور بررسی وجود تفاوت‌های ژنتیکی جمعیتهای کرم ساقه‌خوار نواری برنج Chilo supperssalis در استان‌گیلان، 37 نمونه لارو (لارهای سن 4 تا 6) از 17 شهرستان انتخاب شدند. نمونههای جمع‌آوری شده در سه جمعیت شرق، مرکز و غرب دسته‌بندی شدند. DNA استخراج شده از نمونه‌ها با استفاده از 12 آغازگر تصادفی تکثیر شد. محصولات PCR روی ژل آگارز 5/1 درصد الکتروفورز ...
بیشتر
به‌منظور بررسی وجود تفاوت‌های ژنتیکی جمعیتهای کرم ساقه‌خوار نواری برنج Chilo supperssalis در استان‌گیلان، 37 نمونه لارو (لارهای سن 4 تا 6) از 17 شهرستان انتخاب شدند. نمونههای جمع‌آوری شده در سه جمعیت شرق، مرکز و غرب دسته‌بندی شدند. DNA استخراج شده از نمونه‌ها با استفاده از 12 آغازگر تصادفی تکثیر شد. محصولات PCR روی ژل آگارز 5/1 درصد الکتروفورز شدند و از آنها عکس‌برداری گردید. پس از امتیاز‌دهی نوارها، تحلیل داده‌ها نشان داد که این 12 آغازگر در مجموع 112 نوار چند شکل تولید کرده‌اند. نتایج نشان داد که جمعیت فعال در غرب استان با دو جمعیت فعال در مرکز و شرق تفاوت دارد. دو جمعیت مستقر در شرق و مرکز گیلان دارای شباهت‌های بیشتری با یکدیگر هستند. می‌توان این‌طور پیشنهاد کرد که جریان‌های ژنی موجود بین این دو جمعیت می‌تواند عامل بروز این شباهت‌ها باشد. جمعیت مستقر در مرکز گیلان به دلیل منطقۀ وسیع‌تر فعالیت و تعداد بیشتر نمونههای بررسی شده، بیشترین تنوع ژنتیکی داخل جمعیتی را نشان داد. این نتایج مشخص کرد که جمعیتهای فعال کرم ساقه‌خوار نواری برنج در استان از نظر ژنتیکی یکنواخت نیستند و احتمالاً از دو بیوتیپ متفاوت تشکیل شده‌اند. به این ترتیب، این نتایج می‌توانند به عنوان توضیحی دربارۀ تفاوت‌های مرفولوژیک و بیوشیمیایی یافت شده بین بیوتیپ‌های فعال آفت در مناطق بررسی شده، محسوب شوند.
منصوره رحیمی؛ سید کاظم صباغ؛ محمد جوان نیکخواه؛ حسن سلطانلو؛ محمد سالاری؛ ناصر پنجه که
چکیده
بیماری برق‌زدگی با عامل Ascochyta rabiei یکی از مخرب‌ترین بیماری‌های نخود است. در این تحقیق، با هدف مطالعۀ ساختار ژنتیکی قارچ عامل بیماری، نمونه‌برداری به‌صورت تصادفی از مزارع هشت منطقۀ مختلف استان لرستان (ازنا، الشتر، بروجرد، پلدختر، چگنی، خرم‌آباد، کوهدشت و نورآباد) صورت گرفت. پس از کشت نمونه‌ها روی محیط کشت اختصاصی آرد نخود، دکستروز ...
بیشتر
بیماری برق‌زدگی با عامل Ascochyta rabiei یکی از مخرب‌ترین بیماری‌های نخود است. در این تحقیق، با هدف مطالعۀ ساختار ژنتیکی قارچ عامل بیماری، نمونه‌برداری به‌صورت تصادفی از مزارع هشت منطقۀ مختلف استان لرستان (ازنا، الشتر، بروجرد، پلدختر، چگنی، خرم‌آباد، کوهدشت و نورآباد) صورت گرفت. پس از کشت نمونه‌ها روی محیط کشت اختصاصی آرد نخود، دکستروز و آگار، جدایههای قارچی با روش نوک هیف خالص‌سازی شد و تعداد 53 جدایۀ خالص به‌دست آمد. تنوع ژنتیکی جمعیت قارچ با نشانگر توالی تکراری ساده و با استفاده از پنج جفت آغازگر اختصاصی ارزیابی شد. تعیین تشابه جدایه با استفاده از ضریب شباهت دایس و روش الگوریتم UPGMA انجام گرفت. تجزیۀ خوشه‌ای داده‌ها نشان داد که جدایه‌ها در فاصلۀ ژنتیکی برابر با سطح تشابه 3/0 درصد در 9 گروه ژنوتیپی مشخص قرار می‌گیرند. آنالیز PCOA داده‌ها با استفاده از ماتریس تشابه جاکارد در نرم‌افزار NTSYS صورت گرفت و طبق نتایج، از بین 53 مؤلفۀ به‌دست‌آمده، 15 مؤلفه دارای مقادیر ویژۀ بزرگ‌تر از 1 بودند و 49/90 درصد تنوع موجود را توجیه کردند. آنالیز واریانس مولکولی (AMOVA) نشان داد که بیشترین مقدار تنوع ژنتیکی (96درصد) در داخل جمعیت توزیع شده بود و تنوع ژنتیکی بین جدایههای مختلف 4 درصد تعیین گردید. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بین جدایههای جمع‌آوری‌شده از مناطق مختلف استان تنوع ژنتیکی زیادی وجود دارد.
علی حیدری؛ غلام خداکرمیان
چکیده
یونجه (Medicago sativa) از گیاهان مهم علوفه‌ای و استان همدان منطقه‌ای مناسب برای رشد آن است. پژمردگی باکتریایی یونجه که توسط Clavibacter michiganensis subsp. insidiosus ایجاد میشود، یکی از بیماریهایی است که سبب کاهش محصول در این استان میشود. این بیماری تاکنون به صورت جامع در استان همدان مورد بررسی قرار نگرفته است. در این بررسی از مناطق مختلف یونجه‌‌کاری ...
بیشتر
یونجه (Medicago sativa) از گیاهان مهم علوفه‌ای و استان همدان منطقه‌ای مناسب برای رشد آن است. پژمردگی باکتریایی یونجه که توسط Clavibacter michiganensis subsp. insidiosus ایجاد میشود، یکی از بیماریهایی است که سبب کاهش محصول در این استان میشود. این بیماری تاکنون به صورت جامع در استان همدان مورد بررسی قرار نگرفته است. در این بررسی از مناطق مختلف یونجه‌‌کاری استان همدان نمونه‌برداری و باکتری عامل بیماری پژمردگی جدا شد. بیماریزایی استرین‌های جدا شده روی یونجه تحت شرایط گلخانه با سه تکرار تایید شد. استرین‌های مورد بررسی پس از گذشت 40 روز در بوته‌ها علایم بیماری را ایجاد کردند. با بررسی ویژگی‌های فنوتیپی استرین‌های عامل بیماری پژمردگی یونجه به عنوان C. m. subsp. insidiosus تشخیص داده شدند. تأثیر استرین‌های جدا شده بر طول ساقه و ریشه، و وزن تر و خشک بوته‌های آلوده در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار ارزیابی شد. داده‌ها توسط نرم‌افزار SAS و آزمون دانکن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استرین‌های مورد بررسی سبب کاهش شاخصهای طول و وزن بوته‌های یونجه شده و از نظر تأثیر روی کاهش این شاخص‌ها با هم تفاوت معنی‌دار دارند. برای بررسی تنوع ژنتیکی استرین‌ها، واکنش زنجیره‌ای پلیمراز با آغازگرهای تصادفی Opa-03، Opa-15، Opb-10، Opb-15، Opb-18، Opb-20، Ope-01، Ope-02، Ope-03، Ope-04، Ope-07، Ope-14، Ope-16 و Ope-19 به کار رفت و خوشه‌بندی انجام شد. بر مبنای این روش استرین‌های مورد بررسی چهار کلاستر تشکیل دادند. استرین‌های AH7، AH8، AH9 و AH6 در یک کلاستر، AH15 و AH2 در کلاستر دوم، AH10، AH11، AH12 و AH14 در کلاستر سوم و AH1 و AH3 در کلاستر چهارم قرار گرفتند. با هضم قطعه تکثیر شده با پرایمرهای CIRS-1 و CIRS-2 توسط آنزیم EcoRI استرین‌های مورد بررسی دو گروه شامل استرین‌هایAH1، AH2،AH3، AH7،AH8 AH11، AH12 و AH15 با داشتن دو باند و استرین‌های AH6، AH10 و AH14 با دارا بودن تنها یک باند را تشکیل دادند. داده‌های به دست آمده تنوع ژنتیکی استرین‌های C. m. subsp. insidiosus را در استان همدان نشان داد.
ولی اله مهدی زاده؛ ناصر صفایی؛ ابراهیم محمدی گل تپه؛ نتهازلکویتل پرز؛ محمدعلی آقاجانی
دوره 40، شماره 2 ، بهمن 1388
چکیده
قارچ ماکروفومینا یک بیمارگر خاک‌‌زاد و عامل بیماری پوسیدگی ذغالی، با پراکنش جهانی و دامنه میزبانی بیش از 500 گونه گیاهی می‌باشد. جهت بررسی تنوع ژنتیکی و اختصاصیت میزبانی این قارچ در ایران از گیاهان دارای علایم و نشانه‌های بیماری از استانهای تهران، قزوین، گرگان، سمنان، خراسان، همدان، آذربایجان شرقی، زنجان، خوزستان، مرکزی، فارس،کهکیلویه ...
بیشتر
قارچ ماکروفومینا یک بیمارگر خاک‌‌زاد و عامل بیماری پوسیدگی ذغالی، با پراکنش جهانی و دامنه میزبانی بیش از 500 گونه گیاهی می‌باشد. جهت بررسی تنوع ژنتیکی و اختصاصیت میزبانی این قارچ در ایران از گیاهان دارای علایم و نشانه‌های بیماری از استانهای تهران، قزوین، گرگان، سمنان، خراسان، همدان، آذربایجان شرقی، زنجان، خوزستان، مرکزی، فارس،کهکیلویه و بویر احمد، اصفهان، یزد، کرمان و هرمزگان طی سال‌های 86 و 87 نمونه‌برداری شد. پس از جداسازی و خالص سازی قارچ، 52 جدایه از 24 میزبان و از 12 استان جداسازی و با استفاده از خصوصیات ظاهری و آغازگر اختصاصی گونه شناسایی شدند. تنوع ژنتیکی جدایه‌ها با استفاده از نشانگر ISSR بررسی شد. از میان 9 آغازگر مورد استفاده، 6 آغازگر داری وضوح، تکرارپذیری و تعداد باندهای پلیمورفیک بودند و در آنالیزهای بعدی مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل خوشه‌ای داده‌های حاصل از الگوی باندی مربوط به تلفیق آغازگرها با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و روش UPGMA، در سطح تشابه60 درصد، جدایه‌ها را در چهار گروه قرار داد. گروه اول شامل 76/5 درصد جدایه‌ها شامل جدایههای شاهدانه از کاشان و اصفهان بود. گروه دوم شامل53/68 درصد جدایه‌ها بود. هر سه جدایه کیوی، تمام جدایههای سویا، جدایه خربزه، جدایه زیتون، ذرت و بامیه در کنار هم در داخل این گروه قرار گرفتند. کنار هم قرار گرفتن همه جدایههای گلستان از میزبان‌های ذرت، سورگوم، کیوی، سویا و گل جعفری با 64 درصد تشابه و همچنین جدایههای قزوین از میزبان‌های کدو و گوجه فرنگی با 100 درصد تشابه در این گروه ممکن است به علت نزدیکی منشا جغرافیایی آنها باشد. گروه سوم شامل 47/13 درصد جدایه شامل جدایههای بقولات و کدوییان و بیشتر از مناطق خشک بودند. دو جدایه ماش کرمان با 88 درصد تشابه در کنار هم داخل این گروه قرار گرفتند. جدایههای خیار قم، خیار تهران-کرج، طالبی کاشان، لوبیای قزوین، لوبیای خراسان با 75 درصد تشابه در کنار هم در این گروه قرار گرفتند. گروه چهارم شامل 23/19درصد جدایه شامل خانواده سیب‌زمینی، بقولات و کدوییان بود و فاقد گروه‌بندی جغرافیایی بودند. جدایه طالبی فارس و طالبی خراسان با 60 درصد تشابه و گوجه‌فرنگی قم و بادمجان هرمزگان با 66 درصد تشابه و جدایههای کنجد کرمان و کنجد کاشان با 90 درصد تشابه و سه جدایه آفتابگردان از مرکزی، فارس و خوزستان با 61 درصد تشابه در این گروه قرار گرفتند. نتایج ما بر اساس این نشانگر نشان می دهد که تنوع ژنتیکی ...
