مقاله پژوهشی
ولی اله بابایی زاد؛ حسن ملکی؛ محمد علی تاجیک قنبری؛ محمد آقاجانی؛ رامین حیدری
چکیده
بیماری پیچیدگی سنبله، با عامل قارچی Dilophospora alopecuri، ازجمله بیماریهایی است که در استان گلستان به همراه نماتود گال دانه گندم ( Anguina tritici) مشاهده میشود. بهمنظور بررسی بیماریزایی قارچ، آزمایشی در دو حالت مایهزنی قارچ مذکور به میزبان به تنهایی، در حضور نماتود و نماتود به تنهایی بر روی 4 رقم گندم احسان، کوهدشت، مروارید و لاین شماره ...
بیشتر
بیماری پیچیدگی سنبله، با عامل قارچی Dilophospora alopecuri، ازجمله بیماریهایی است که در استان گلستان به همراه نماتود گال دانه گندم ( Anguina tritici) مشاهده میشود. بهمنظور بررسی بیماریزایی قارچ، آزمایشی در دو حالت مایهزنی قارچ مذکور به میزبان به تنهایی، در حضور نماتود و نماتود به تنهایی بر روی 4 رقم گندم احسان، کوهدشت، مروارید و لاین شماره 17 در شرایط گلخانه صورت گرفت. معیارهایی شامل درصد کاهش وزن خشک بوته آلوده، درصد کاهش ارتفاع بوته، تعداد بوته آلوده به قارچ، تعداد سنبله آلوده به قارچ، تعداد بوته آلوده به نماتود، وزن کل گالهای نماتود، تعداد گال نماتود و متوسط وزن گال در هر بوته در ارقام مورد آزمون مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SAS و مقایسه میانگین تیمارها با آزمون LSD انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل بین قارچ و ارقام گندم و تاثیر قارچ عامل بیماری بر روی شاخصهای اندازه گیری شده در ارقام گندم معنی دار است. همچنین جدایههای قارچ استان به تنهایی قادر به آلودگی بونهها نبودند. نتایج نشان داد که قارچ فقط در حضور نماتود گال دانه گندم قادر به ایجاد بیماری روی گندم است و وجود نماتود جهت بیماریزایی و انتشار قارچ در سنبله گندم ضروری است.
مقاله پژوهشی
علی همراهی؛ مرتضی موحدی فاضل؛ مریم معرفی؛ نیما ایلا
چکیده
این مطالعه به منظور بررسی تاثیر تغذیه همزمان تریپتوفان و اسید اسکوربیک بر برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی، رفتاری ، زیستی و تولیدی در زنبور عسل ایرانیApis mellifera L. انجام شد. تیمارهای انتخابی شامل تریپتوفان(12mg/gr)، اسید آسکوربیک(2mg/gr)، مخلوط هر دو و تیمار شاهد در قالب شربت 1:1 (1 کیلو گرم شکر در 1 لیتر آب) که هفته ای یکبار در اختیار زنبورها قرار ...
بیشتر
این مطالعه به منظور بررسی تاثیر تغذیه همزمان تریپتوفان و اسید اسکوربیک بر برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی، رفتاری ، زیستی و تولیدی در زنبور عسل ایرانیApis mellifera L. انجام شد. تیمارهای انتخابی شامل تریپتوفان(12mg/gr)، اسید آسکوربیک(2mg/gr)، مخلوط هر دو و تیمار شاهد در قالب شربت 1:1 (1 کیلو گرم شکر در 1 لیتر آب) که هفته ای یکبار در اختیار زنبورها قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد تغذیه زنبورها با رژیم غذایی حاوی تریپتوفان و اسید آسکوربیک بر میزان مالون دی آلدهید(MDA)، ملاتونین(MEL) و سرتونین(SER) تاثیر معنی داری داشته است (P<0.01). بیشترین مقدار MDA ، MEL و SER بترتیب در تیمارهای تریپتوفان pg/ml) 72.0 ± 59.31 (، مخلوط تریپتوفان و اسید آسکوربیک(178±5.02 pg/ml) و اسید آسکوربیک (28.31±0.5 pg/ml)مشاهده شد. همچنین کمترین مقادیر MDA ، MEL وSER به ترتیب در تیمارهای اسید آسکوربیک 36 pg/ml).0±59.17(، ) (74±3.06 pg/ml و تریپتوفان (15.2±0.31 pg/ml) اندازه گیری شد. تفاوت وزنی زنبورهای تیمار شده بطور معنی داری متفاوت بود (P<0.001). سنگین ترین و سبک ترین زنبورها بترتیب در تیمار مخلوط تریپتوفان و اسید آسکوربیکmg) 26.3 ± 26.111( و شاهدmg) 75.1± 34.90( مشاهده شد. نتایج حاصل از واکنش زنبورها نسبت به گوی چرمی ( بعنوان واکنش دفاعی) نشان از عدم تاثیر معنی دار تیمارهای غذایی بر رفتار دفاعی زنبورهای کارگر داشت. رژیم های غذایی بر آرامش زنبورهای درون کلنی (P<0.05) و روی رفتار تهاجمی زنبورها تاثیر معنی داری داشته است(P<0.05) . تیمارهای غذایی بر جمعیت های تخم، لارو ، شفیره و تولید عسل تاثیر قابل توجهی را در مقایسه با شاهد داشته است ((P<0.001 .
مقاله پژوهشی
الناز آبی؛ علیرضا بندانی؛ احسان ترابی
چکیده
سوسک چهار نقطهای حبوبات، Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) از آفات اصلی حبوبات بهخصوص لوبیا چشمبلبلی است و به یک آفت جدی در انبارها تبدیل شده است. درنتیجه، کنترل این آفت توسط آفتکشهای طبیعی مانند اسانسهای گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای نخستین بار اثر جفتگیری حشره برکارایی اسانس رزماری علیه سوسک چهار ...
بیشتر
سوسک چهار نقطهای حبوبات، Callosobruchus maculatus (Coleoptera: Chrysomelidae) از آفات اصلی حبوبات بهخصوص لوبیا چشمبلبلی است و به یک آفت جدی در انبارها تبدیل شده است. درنتیجه، کنترل این آفت توسط آفتکشهای طبیعی مانند اسانسهای گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای نخستین بار اثر جفتگیری حشره برکارایی اسانس رزماری علیه سوسک چهار نقطهای حبوبات درشرایط آزمایشگاهی بررسیشد. آزمایشهای زیستسنجی در محدوده غلظتهای، ۰۷/۳۵ تا ۶۳/۷۸میکرولیتربرلیتر هوا برای حشرات نر باکره و ۱۷/۳۹ تا ۲۲ /۱۰۲ میکرولیتربرلیتر هوا برای حشرات ماده باکره و ۰۴/۵۵ تا ۴۹/۸۶ میکرولیتربرلیتر هوا و ۹۰/۶۲ تا ۳۶/۹۴ میکرولیتربر لیتر هوا به ترتیب برای حشرات نر و ماده یکبار جفتگیری کرده و به ترتیب در محدوده غلظتهای ۵۱/۶۲ تا ۸۱/۱۲۵، ۳۶/۹۴ و ۲۶/۱۵۷ میکرولیتر بر لیتر هوا برای حشرات نر و ماده چندین بار جفتگیری کرده، انجام شد. نتایج نشان داد، حشراتی که چندین بار جفتگیری کرده بودند، بیشترین مقاومت را نسبت به اسانس رزماری داشته و مقدار LC50 به ترتیب برای حشرات نر و ماده ۰۳۲/ ۹۰و ۰۱۵/۱۱۸ میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه شد. حشرات باکره نسبت به اسانس رزماری حساستر بودند و مقدار LC50 بهدست آمده برای نر ۱۷۳/۴۸ میکرولیتر بر لیتر هوا و برای ماده ۲۹۸/۵۸ میکرولیتر بر لیتر هوا است. نتایج پژوهش نشان میدهد جفتگیری باعث کاهش اثر اسانس رزماری روی حشرات بالغ سوسک چهار نقطهای حبوبات میشود. این نتایج میتوانند در طراحی راهبردهای مبارزه با آفت سوسک چهار نقطهای حبوبات توسط اسانسهای گیاهی و همچنین زمان دقیق بهکارگیری این ترکیبات جهت دست یافتن به بیشترین اثربخشی مؤثر باشند.
مقاله پژوهشی
ربابه سلیمانی؛ حمید رضا صراف معیری؛ نعمت ا.. صداقت
چکیده
به منظور مقایسه برخی مواد جلبکننده و اثر حشرهکشها در شکار انبوه مگس میوه مدیترانهای، Ceratitis capitate (Wiedeman) آزمایشی در شهرستان آمل به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار و پنج تیمار شامل پروتئین هیدرولیزات ایرانی و خارجی، سراتراپ، دیپتک و مدلور انجام شد. در آزمایش دیگری برهمکنش اثر سموم در چهار سطح شامل دیپترکس، پالیزین، ...
بیشتر
به منظور مقایسه برخی مواد جلبکننده و اثر حشرهکشها در شکار انبوه مگس میوه مدیترانهای، Ceratitis capitate (Wiedeman) آزمایشی در شهرستان آمل به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تکرار و پنج تیمار شامل پروتئین هیدرولیزات ایرانی و خارجی، سراتراپ، دیپتک و مدلور انجام شد. در آزمایش دیگری برهمکنش اثر سموم در چهار سطح شامل دیپترکس، پالیزین، مالاتیون و بدون سم (شاهد) با دو طعمه جلبکننده در دو سطح شامل پروتئین هیدرولیزات ایرانی و سراتراپ در باغ مرکبات اجرا شد. نتایج نشان میدهد که سراتراپ و پروتئین ایرانی، بیشترین تعداد شکار روزانه مگسهای مدیترانهای ماده (6/0 و 014/0 فرد) و نر (65/2 و 55/2 فرد) را به صورت روزانه در تلههای مک فیل داشتهاند. همچنین حشرهکش دیپترکس به همراه ماده جلبکننده پروتئین ایرانی (006/0 94/0) و حشرهکش دیپترکس به همراه ماده جلبکننده سراتراپ (91/0) بیشترین میزان اثرگذری در جلب و مرگ مگس Ceratitis capitate را داشته است. ترکیب سراتراپ یا پروتئین ایرانی با حشرهکش دیپترکس، به-عنوان طعمه، بهترین نتیجه را در شکار انبوه مگس میوه مدیترانهای داشتند.
مقاله پژوهشی
اعظم امیری؛ فائزه باقری
چکیده
سوسک چهار نقطهای حبوبات (Coleoptera: Chrysomelidae)(Fabricius, 1775) Callosobruchus maculatus به دلیل داشتن چرخه زندگی کوتاه و امکان پرورش آسان به عنوان حشره مدل برای مطالعه جنبه های مختلف زیست شناسی، رفتار شناسی و یا رقابت درون گونهای استفاده می شود. در این مطالعه، با استفاده از لوبیاهای با یک تخم، تاثیر حضور لاروهای دیگر در لوبیاهای مجاور و نه در همان لوبیا ...
بیشتر
سوسک چهار نقطهای حبوبات (Coleoptera: Chrysomelidae)(Fabricius, 1775) Callosobruchus maculatus به دلیل داشتن چرخه زندگی کوتاه و امکان پرورش آسان به عنوان حشره مدل برای مطالعه جنبه های مختلف زیست شناسی، رفتار شناسی و یا رقابت درون گونهای استفاده می شود. در این مطالعه، با استفاده از لوبیاهای با یک تخم، تاثیر حضور لاروهای دیگر در لوبیاهای مجاور و نه در همان لوبیا در طول دوره رشدی، بر احساس رقابت احتمالی در حشره و رفتارهای جفتگیری در بزرگسالی و پارامترهای زیستی در نسل F0 و F1 بررسی شده است. طول دوره رشدی، تعداد تخم، درصد تفریخ، طول عمر حشره کامل، و نسبت جنسی نسل بعد ارزیابی شد. نتایج نشان داد لاروهای سوسک چهار نقطهای حبوبات قادر بودند وجود لارو در لوبیاهایی که در تماس با لوبیاهای آنها بودند را تشخیص داده و تحت تاثیر آن در بزرگسالی تغییر رفتار نشان دهند. به طوری که این حشرات در بزرگسالی درصد جفتگیری موفق و مدت زمان جفتگیری کمتری نسبت به حشراتی که به تنهایی در یک ظرف پرورش یافته بودند را داشتند و وجود هیچ رقیبی را حس نکرده بودند. دیگر پارامترهای زیستی مطالعه شده (مانند تاخیر در جفتگیری و مدت زمان لگد زدن)، تحت تاثیر تیمارها تغییر معنی داری پیدا نکرد. بنابراین شرایط پرورش حشره (فقط وجود یک لوبیا با یک لارو در داخل آن در یک ظرف یا تراکمی از چند لوبیا به همراه تک لارو داخل هر کدام)، اثر معنی داری بر رفتارهای جفتگیری حشره در بزرگسالی میگذارد. این امر در طراحی آزمایشهای مختلف باید در نظر گرفته شود.
مقاله پژوهشی
حمید علوانی پور؛ حشمت اله امینیان؛ خلیل عالمی سعید؛ کریم سرخه؛ رضا فرخی نژاد؛ محمد جوان نیکخواه
چکیده
خامج (Khamedj) یکی از مهمترین بیماریهای قارچی نخل به شمار میآید که در سالهایی که شرایط محیطی مساعد باشد، اپیدمیهای خطرناک ایجاد میکند و تا 80 درصد خسارت اقتصادی به بار میآورد. تعداد 27 جدایه قارچ Mauginiella scaettae عامل این بیماری، از نقاط مختلف خرماخیز کشور، دو جدایه از کشور عراق و یک جدایه از کشور کویت از روی ارقام مختلف نخل طی سالهای ...
بیشتر
خامج (Khamedj) یکی از مهمترین بیماریهای قارچی نخل به شمار میآید که در سالهایی که شرایط محیطی مساعد باشد، اپیدمیهای خطرناک ایجاد میکند و تا 80 درصد خسارت اقتصادی به بار میآورد. تعداد 27 جدایه قارچ Mauginiella scaettae عامل این بیماری، از نقاط مختلف خرماخیز کشور، دو جدایه از کشور عراق و یک جدایه از کشور کویت از روی ارقام مختلف نخل طی سالهای 1398-1397 جمعآوری شده و در این پژوهش به کار رفت. هفت نشانگرEST-SSR برای بررسی تنوع ژنتیکی این جدایهها مورد استفاده قرار گرفت که از بین آنها تعداد پنج لوکوس (SNOD1،SNOD26 ،SNOD22 ، SNOD17 وSNOD21 ) دارای پلیمورفیسم بوده و در مجموع از آنها شانزده الل بهدست آمد. دو نشانگر (SNOD5 و SNOD16) نیز فاقد توانایی تکثیر بودند. دندروگرام روابط خویشاوندی با استفاده از تجزیه خوشهای مبتنی بر ضریب تشابه جاکارد ترسیم شد و جدایهها در پنج کلاستر قرار گرفتند. دو کلاستر (V، IV) به تعدادی زیر کلاسترتقسیم شدند. بیشترین ضریب تشابه بین جدایههایIlam-sa و Behb-kh2 (75/0) و بیشترین فاصله ژنتیکی با سایر جدایهها مربوط به جدایههای Kheshbid-za و Abad-sa1 بود. سیزده جدایه از بین کلاسترهای ژنتیکی شناسایی شده برای بررسی گروههای بیماریزایی روی رقم استعمران انتخاب شدند. جدایهها در سطح یک درصد از نظر درصد شدت بیماریزایی اختلاف معنیدار داشتند. بیشترین و کمترین شدت بیماریزایی به ترتیب مربوط به جدایههای Behb-ma1 و Mehr-sa بود.