زهرا داودی؛ حسین صارمی؛ مسعود احمد زاده؛ علی ملیحی پور
چکیده
گندم در معرض آلودگی به بیمارگرهای قارچی و مایکوتوکسین‌های تولیدی آنها قرار دارد. در این بین، توکسین استروژنیک زرالنون یکی از معروف‌ترین توکسین‌هایی است که توسط قارچ عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم (گونهFusarium graminearum) در گندم تولید می‌شود. آلوده شدن گندم و محصولات غذایی بدست آمده از آن به زرالنون و خطرات ناشی از آن برای سلامت ...
بیشتر
گندم در معرض آلودگی به بیمارگرهای قارچی و مایکوتوکسین‌های تولیدی آنها قرار دارد. در این بین، توکسین استروژنیک زرالنون یکی از معروف‌ترین توکسین‌هایی است که توسط قارچ عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبله گندم (گونهFusarium graminearum) در گندم تولید می‌شود. آلوده شدن گندم و محصولات غذایی بدست آمده از آن به زرالنون و خطرات ناشی از آن برای سلامت انسان و دام سبب شده است تمهیدات مختلف فیزیکی، شیمیایی و بیولو‌ژیکی برای کاهش میزان آلودگی به این توکسین اتخاذ شود. جدایه F. graminearum تهیه شده از کلکسیون آزمایشگاه بخش تحقیقات غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر به منظور انجام این پژوهش استفاده شد. بر اساس روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)، جدایه F. graminearum مورد بررسی توانایی تولید توکسین زرالنون را دارا بود. نتایج آزمایشات بیوکنترلی و کشت متقابل قارچ F. graminearum و جدایه باکتری Bacillus velezensis UTB96 نشان داد که این جدایه از باکتری منجر به کنترل رشد قارچ تا 40 درصد می‌گردد. همچنین، ترکیبات خارج سلولی بدست آمده از این جدایه باکتری توانایی کنترل قارچ را تا 5/54 درصد داشت. بعلاوه، این باکتری توانایی کاهش زرالنون تا 79 درصد را دارا بود. برعکس، جدایه باکتری Bacillus subtilis UTB1 در کاهش میزان زرالنون در شرایط آزمایشگاه در سطح یک درصد تفاوت معنی داری نشان نداد. با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، جدایه باکتری Bacillus velezensis UTB96 توانایی کنترل قارچ عامل بلایت فوزاریومی سنبله گندم و همچنین کاهش میزان توکسین زرالنون را دارا می‌باشد، لذا می‌تواند بعنوان عامل بیوکنترل مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
خشنود نوراللهی؛ فرهاد غلامی
چکیده
بیماری پوسیدگی طوقه و ریشۀ گندم برآمده از Fusarium culmorum یکی از مهمترین بیماریهای گندم در استان ایلام است. برای تعیین گوناگونی ژنتیکی بیمارگر در مزرعههای گندم استان ایلام، شمار 66 نمونۀ آلوده از مزرعههای شهرستان‌های گوناگون استان جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با به‌کارگیری پنج جفت آغازگر ...
بیشتر
بیماری پوسیدگی طوقه و ریشۀ گندم برآمده از Fusarium culmorum یکی از مهمترین بیماریهای گندم در استان ایلام است. برای تعیین گوناگونی ژنتیکی بیمارگر در مزرعههای گندم استان ایلام، شمار 66 نمونۀ آلوده از مزرعههای شهرستان‌های گوناگون استان جمع‌آوری شد. پس از کشت، خالص‌سازی و شناسایی جدایه‌ها، آزمون مولکولی با به‌کارگیری پنج جفت آغازگر ریز ماهواره انجام شد. از آغازگرهای ریز ماهواره 25 آلل در جدایه‌ها تکثیر شد. میانگین تعداد آلل در هر جایگاه 2/5 مشاهده شد. شناسۀ چندشکلی نشانگرها در آغازگر F3 با 409/0 بیشترین و در آغازگر F11 با 179/0 کمترین مقدار را دارا بود. بر پایۀ خوشهبندی جدایه‌ها و با به‌کارگیری الگوریتم پیوست مجاور و نرخ همانندی جاکارد، در سطح همانندی 50 درصد جدایه‌ها در 18 گروه جدا از هم قرار گرفتند. نتیجههای تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که 78 درصد از تنوع ژنتیکی در میان همۀ جدایه‌ها و تنها 22 درصد آن به منطقههای گوناگون جغرافیایی اختصاص دارد؛ بنابراین میان جدایه‌ها از منطقههای گوناگون همانندی ژنتیکی فراوانی وجود دارد. همانندی ژنتیکی بالا را می‌توان به مهاجرت ژن یا ژنمانه (ژنوتیپ) در اثر عاملهای گوناگون نسبت داد.
علی ملیحی پور؛ محمدعلی دهقان؛ کمال شهبازی؛ محسن اسماعیل زاده مقدم
چکیده
بیماری بلایت فوزاریومی سنبله ناشی از گونههای مختلف قارچ Fusarium بهویژه Fusarium graminearum، یکی از مهمترین بیماریهای گندم در اقلیم گرم و مرطوب کشور است. این بیماری از اقلیم گرم و خشک جنوب کشور نیز گزارش شده و در چند مورد آسیب و زیان آن به گندم قابل توجه بوده است. در این بررسی، 32 نژادگان (ژنوتیپ) گندم مربوط به آزمایش مقایسه عملکرد امیدبخش ...
بیشتر
بیماری بلایت فوزاریومی سنبله ناشی از گونههای مختلف قارچ Fusarium بهویژه Fusarium graminearum، یکی از مهمترین بیماریهای گندم در اقلیم گرم و مرطوب کشور است. این بیماری از اقلیم گرم و خشک جنوب کشور نیز گزارش شده و در چند مورد آسیب و زیان آن به گندم قابل توجه بوده است. در این بررسی، 32 نژادگان (ژنوتیپ) گندم مربوط به آزمایش مقایسه عملکرد امیدبخش اقلیم گرم و خشک جنوب در سال 1392 (ERWYT-S-1392) با هدف شناسایی ژنوتیپهای مقاوم به بیماری، طی دو سال زراعی 93-1392 و 94-1393در شرایط مزرعه در دو منطقۀ گرگان و مغان و نیز در شرایط گلخانه نسبت به بیماری آزمایش شدند. تجزیۀ مرکب دادههای مربوط به میزان وقوع، شدت و شاخص بیماری و میزان آلودگی دانه در شرایط مزرعه نشان داد، برای هر چهار صفت یادشده، تفاوت معنیداری بین این ژنوتیپها وجود دارد. همچنین، تجزیۀ سادۀ دادههای مربوط به پیشرفت بیماری در سنبله (شدت بیماری) در گلخانه نشان داد، تفاوت معنیداری بین ژنوتیپها وجود دارد. نتایج این تحقیق نشان داد، از بین 32 ژنوتیپ مورد آزمایش، دو رگۀ (لاین) آزمایشی S-92-6 و S-92-7به علت پایین بودن همۀ متغیرهای مرتبط با مقاومت به بیماری در شرایط مزرعه و گلخانه و احتمال وجود سه نوع مقاومت I، II و IV در آنها میتوانند برای جایگزینی رقم‌های قدیمیتر در اقلیم گرم و خشک در نظر گرفته شوند. در اولویت بعد، سه لاین S-92-2، S-92-3و S-92-4 قرار داشتند که از بیشتر جنبه‌ها مقاومت مطلوبی در برابر بیماری داشتند.
روژین مرادی؛ جهانشیر امینی؛ غلام حسین احمدی؛ هدیه بدخشان
چکیده
در این پژوهش واکنش 24 نژادگان (ژنوتیپ) گندم منتخب تجاری و رگه (لاین)های در دست معرفی استان کرمانشاه نسبت به نژاد غالب قارچ عامل بیماری زنگ زرد (6E158A+) بررسی شد. مقاومت گیاهچهایی در شرایط گلخانه و مقاومت گیاه کامل در شرایط گندمزار از راه ایجاد آلودگی مصنوعی با استفاده از اسپور عامل بیماری ارزیابی و پس از یادداشت‌برداری تجزیۀ دادهها ...
بیشتر
در این پژوهش واکنش 24 نژادگان (ژنوتیپ) گندم منتخب تجاری و رگه (لاین)های در دست معرفی استان کرمانشاه نسبت به نژاد غالب قارچ عامل بیماری زنگ زرد (6E158A+) بررسی شد. مقاومت گیاهچهایی در شرایط گلخانه و مقاومت گیاه کامل در شرایط گندمزار از راه ایجاد آلودگی مصنوعی با استفاده از اسپور عامل بیماری ارزیابی و پس از یادداشت‌برداری تجزیۀ دادهها انجام گرفت. نتایج تجزیۀ خوشهای دادهها بر پایۀ تیپ آلودگی در مرحلۀ گیاهچهای نشان داد، 8 درصد نژادگانها دارای ژنهایی مقاوم با اثر کوچک و یا ژنهایی بزرگ اثر که تظاهر مقاومت آنها ناقص است، هستند و دیگر نژادگانها توسط ژنهای بزرگ اثر کنترل میشوند. در مرحلۀ گیاه کامل میزان سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC) و میزان نسبی سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (rAUDPC) نژادگانهای گندم محاسبه شد. تجزیۀ خوشهای نژادگانها بر پایۀ تیپ آلودگی برگ اول گیاه در مرحلۀ گیاهچهای با سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری نشان داد، 29 درصد نژادگانها دارای حساسیت در مرحلۀ گیاهچه و گیاه کامل، 8 درصد نژادگانها در مرحلۀ گیاهچهای حساس و در مرحلۀ گیاه کامل مقاوم و 25 درصد نژادگانها مقاومت در هر دو مرحلۀ رشدی گیاه گندم داشتند. نتایج مشخص کرد میان تیپ آلودگی برگ اول در مرحلۀ گیاهچهای با ضریب آلودگی و AUDPC برگ پرچم همبستگی بالا و معنیداری در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد.
وحید فلاح زاده ممقانی؛ علی علیزاده علی آبادی؛ اکبر شیرزاد
چکیده
در این تحقیق اثر سودومونادهای فلورسنت القاء‌کنندة مقاومت سیستمیک در کنترل بیماری باکتریایی نواری برگ گندم بررسی شد. با توجه به اهمیت سیدروفور (سیدروفور) تولیدشده توسط این باکتری‌ها در القای مقاومت سیستمیک، محیط کشت CAS آگار (chrome azurol S) برای غربال باکتری‌هایی با بیشترین توان تولید سیدروفور استفاده شدند. از بین 200 جدایه که از گندمزار ...
بیشتر
در این تحقیق اثر سودومونادهای فلورسنت القاء‌کنندة مقاومت سیستمیک در کنترل بیماری باکتریایی نواری برگ گندم بررسی شد. با توجه به اهمیت سیدروفور (سیدروفور) تولیدشده توسط این باکتری‌ها در القای مقاومت سیستمیک، محیط کشت CAS آگار (chrome azurol S) برای غربال باکتری‌هایی با بیشترین توان تولید سیدروفور استفاده شدند. از بین 200 جدایه که از گندمزار مختلف استان‌های شمال‌غرب کشور جداسازی شدند، 37 جدایه توانایی بالایی در تولید سیدروفور داشتند و هاله‌ای با قطر بیش از 15 میلی‌متر روی محیط CAS ایجاد کردند. این جدایه‌ها با آزمون تولید اتیلن بررسی شدند تا جدایه‌هایی که قابلیت القای مقاومت سیستمیک روی گندم را دارند غربال شوند. از بین این جدایه‌ها تنها چهار جدایه واکنش‌پذیری گیاه نسبت به Xanthomonas translucens pv. cerealis (XTC) را افزایش دادند و غلظت اتیلن تولیدشده در قطعه‌های برگی گیاهان تیمارشده با این جدایه‌ها بیش از 2 پیکومول بر میلی‌لیتر هوا بود. تأثیر این جدایه‌ها روی بیماری نواری برگ گندم در شرایط اتاقک کشت بررسی و مشخص شد که تنها جدایة 58A می‌تواند به‌صورت معنیداری این بیماری را کاهش دهد. بررسی تغییرپذیری آنزیمی بوته‌های تیمارشده با این جدایه در طول فرآیند بیماری‌زایی نشان داد که حضور این جدایه در ریشه‌های گندم تأثیری بر میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز (PO) و فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) در بخش هوایی آن ندارد، اما پس از مایه‌زنی بیمارگر فعالیت هر دو آنزیم افزایش پیدا کرد.
مینا رحیمی؛ اکبر قاسمی کهریزه؛ محمود محمود پوریوسف میاندواب
چکیده
سن گندم، Eurygaster integriceps Put. مهمترین آفت گندم در ایران و کشورهای همسایه است که می‌تواند موجب کاهش شایان توجه عملکرد محصول شود. یکی از روش‌های کنترل آن استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور مقایسۀ میزان مقاومت آنتی‌زنوزی و آنتی‌بیوزی 9 رقم زراعی گندم نسبت به این آفت، آزمایش‌هایی در شرایط مزرعه‌ای انجام گرفت. در یک سری «آزمون انتخاب ...
بیشتر
سن گندم، Eurygaster integriceps Put. مهمترین آفت گندم در ایران و کشورهای همسایه است که می‌تواند موجب کاهش شایان توجه عملکرد محصول شود. یکی از روش‌های کنترل آن استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور مقایسۀ میزان مقاومت آنتی‌زنوزی و آنتی‌بیوزی 9 رقم زراعی گندم نسبت به این آفت، آزمایش‌هایی در شرایط مزرعه‌ای انجام گرفت. در یک سری «آزمون انتخاب میزبان» در مزرعه تعداد سن‌های مادر جلب‌شده به هر یک از بوته‌ها به عنوان شاخص آنتی‌زنور تعیین گردید. همچنین تعداد تخم آفت در مترمربع روی ارقام و تعداد بوته‌ها، جوانه‌ها و خوشه‌های آسیب‌دیده برای بررسی مکانیسم آنتی‌زنور به‌کار گرفته شد. برای بررسی مکانیسم آنتی‌بیوز، پوره‌های سن دوم آفت در روی بوته‌های کاشته‌شده در گلدان تحت پرورش قرار گرفت. وزن پوره‌ها در روز چهاردهم بعد از رهاسازی، میزان تلفات و طول دورۀ پورگی به عنوان شاخص‌های آنتی‌بیوز تجزیه و تحلیل شد. بر اساس نتایج تجزیۀ واریانس دادهها دربارۀ همۀ صفات تحت بررسی، اختلاف میان ارقام آزمایش معنادار بود (05/0 P≤). با استفاده از تجزیه خوشهای به روش UPGMA و بر اساس فاصلۀ اقلیدسی، 9 رقم تحت بررسی در پنج گروه مجزا قرار گرفتند و ارقام الوند، سرداری و آذر 2 با قرار گرفتن در یک گروه، بیشترین مقاومت را نسبت به سن گندم داشتند.
صفرعلی صفوی؛ فرزاد افشاری
چکیده
زنگ زرد گندم با عاملPuccinia striiformis f. sp. triticiبیماری مهمی است که تولید گندم در سراسر جهان را تهدید می‌کند. مقاومت میزبانی، اقتصادی‌ترین روش مدیریت زنگ زرد است. برای این منظور 18 لاین امیدبخش گندم مربوط به اقلیم معتدل همراه با شاهد حساس برای بررسی مقاومت مرحلۀ گیاهچهای و گیاه کامل نسبت به زنگ زرد ارزیابی شد. واکنش گیاهچهای در شرایط گلخانه‌ای ...
بیشتر
زنگ زرد گندم با عاملPuccinia striiformis f. sp. triticiبیماری مهمی است که تولید گندم در سراسر جهان را تهدید می‌کند. مقاومت میزبانی، اقتصادی‌ترین روش مدیریت زنگ زرد است. برای این منظور 18 لاین امیدبخش گندم مربوط به اقلیم معتدل همراه با شاهد حساس برای بررسی مقاومت مرحلۀ گیاهچهای و گیاه کامل نسبت به زنگ زرد ارزیابی شد. واکنش گیاهچهای در شرایط گلخانه‌ای با استفاده از نژاد 6E150A+,Yr27ارزیابی شد. واکنش گیاه کامل نیز با اندازه‌گیری شدت نهایی بیماری (FRS) و ضریب آلودگی (CI) تحت شرایط آلودگی طبیعی با دوبار آلودگی مصنوعی ارزیابی گردید. آلودگی مصنوعی با مایه‌زنی اینوکلوم زنگ زرد که دارای ویرولانس بر روی ژنهایYr2، Yr6،Yr7،Yr9، Yr22، Yr23، Yr24، Yr25،Yr26، Yr27، YrAو YrSU بود، انجام گرفت. آزمایش مزرعه‌ای بر پایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل طی سال زراعی 91-1390 انجام گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که لاین‌های M-90-15و M-90-18 همراه با شاهد حساس بیشترین مقدار FRS و CI را داشتند. لاین‌های M-90-2،M-90-4 ،M-90-5 ،M-90-7 ، M-90-8، M-90-13 وM-90-17 در مرحلۀ گیاهچهای حساس و در مرحلۀ گیاه کامل مقادیر پایین FRS و CI را نشان دادند. بنابراین، این لاین‌ها بر اساس نتایج این تحقیق و اطلاعات شجره‌ای آنها درجات متفاوتی از مقاومت پایدار دارند. بقیۀ لاین‌ها که در مرحلۀ گیاه کامل و گیاهچهای مقادیر پایین آلودگی را نشان دادند، به عنوان لاین‌های نیمه‌مقاوم یا مقاوم انتخاب شدند.
احسان قائم مقامی؛ مرتضی موحدی فاضل؛ علیرضا واعظی
چکیده
در این پژوهش، تأثیر تغذیۀ سن گندم بر میزان جذب سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در گندم رقم فلات در محیط کشت بدون خاک بررسی شد. تراکم‌های صفر (شاهد)، یک، دو و سه عدد سن از نسل زمستان‌گذران در مراحل پنجه‌زنی و ساقه‌دهی به مدت ده روز روی هر بوته گندم قرار داده شد. آزمایش‌ها در گلخانه‌ای با شرایط دمایی 3±26 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی بیش ...
بیشتر
در این پژوهش، تأثیر تغذیۀ سن گندم بر میزان جذب سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در گندم رقم فلات در محیط کشت بدون خاک بررسی شد. تراکم‌های صفر (شاهد)، یک، دو و سه عدد سن از نسل زمستان‌گذران در مراحل پنجه‌زنی و ساقه‌دهی به مدت ده روز روی هر بوته گندم قرار داده شد. آزمایش‌ها در گلخانه‌ای با شرایط دمایی 3±26 درجۀ سلسیوس، رطوبت نسبی بیش از 45 درصد و در نور طبیعی انجام گرفت. نتایج تجزیۀ عناصر گیاهان تیمارشده با سن‌های زمستان‌گذران نشان داد که میزان جذب نیتروژن گیاهان تحت تأثیر مراحل فنولوژیکی گیاه (001/0p<)، اثر متقابل جنسیت و تراکم سنها (001/0p<) و اثر متقابل مرحلۀ فنولوژیکی گیاه و جنسیت سنها (05/0p<) است. بیشترین میزان تأثیر در جهت کاهش میزان جذب در مرحلۀ ساقه‌دهی و تراکم دو عدد سن‌های نر مشاهده شد. مرحلۀ فنولوژیکی، تراکم حشرات کامل و جنسیت سنها روی مصرف فسفر تأثیر معناداری داشت (05/0p<). بیشترین تأثیر کاهش در تراکم 2 عدد سن ماده در مرحلۀ ساقه‌دهی مشاهده شد. مصرف پتاسیم تحت تأثیر هیچکدام از اثرات متقابل قرار نگرفت. با توجه به تغییرات قابل توجه نیتروژن، به نظر میرسد پارامتر بهتری برای ارزیابی تأثیرات تغذیۀ سن گندم بر مصرف مواد غذایی باشد.
آزاد لاوا؛ محمد سالاری
چکیده
قارچ Fusarium culmorum عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبلة گندم، قادر به تولید داکسی‌نیوالنول، نیوالنول و مشتقات استیلی آنها است. بررسی حاضر به منظور ردیابی ژن Tri13 با استفاده از جفت‌آغازگرهای Tri13DONR/Tri13F و Tri13R/Tri13NIVF جهت تعیین پتانسیل جدایه‌های قارچ F. culmorum استان آذربایجان غربی در تولید داکسی‌نیوالنول و نیوالنول صورت پذیرفته است. بدین منظور ...
بیشتر
قارچ Fusarium culmorum عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبلة گندم، قادر به تولید داکسی‌نیوالنول، نیوالنول و مشتقات استیلی آنها است. بررسی حاضر به منظور ردیابی ژن Tri13 با استفاده از جفت‌آغازگرهای Tri13DONR/Tri13F و Tri13R/Tri13NIVF جهت تعیین پتانسیل جدایه‌های قارچ F. culmorum استان آذربایجان غربی در تولید داکسی‌نیوالنول و نیوالنول صورت پذیرفته است. بدین منظور از مزارع گندم ارومیه، خوی، میاندواب، ماکو، تکاب و مهاباد نمونهبرداری انجام گرفت. نود و هشت جدایه بر اساس خصوصیات ریختشناسی ماکرو کنیدیها، کلامیدوسپورها و شکل پرگنهها به عنوان F. culmorum شناسایی شدند. جهت شناسایی تکمیلی جدایه‌ها از جفتآغازگر اختصاصی C51F/C51R استفاده شد. قابلیت تولید توکسینهای داکسی‌نیوالنول و نیوالنول در جدایه‌های قارچی بر اساس ردیابی ژن Tri13 انجام گرفت. نتایج نشان داد 2/60 درصد جدایه‌ها پتانسیل تولید داکسی‌نیوالنول و 8/39 درصد آنها پتانسیل تولید نیوالنول را دارایند.
حسن مومنی؛ محمد جوان نیکخواه؛ محمد رضوی؛ محمدرضا نقوی
چکیده
بیماری لکه خرمایی با عامل Pyrenophora tritici-repentis یکی از مهمترین بیماریهای لکه برگی گندم است که از نظر اقتصادی خسارت قابل توجهی در دنیا وارد می کند. از میان 163 جدایه قارچ که از دو استان گلستان و مازندران جمع آوری شدند 58 جدایه برای بررسی ساختار ژنتیکی قارچ انتخاب گردید. این تعداد جدایه نماینده که بیانگر واقعی جمعیت باشند، بر اساس سه معیار ...
بیشتر
بیماری لکه خرمایی با عامل Pyrenophora tritici-repentis یکی از مهمترین بیماریهای لکه برگی گندم است که از نظر اقتصادی خسارت قابل توجهی در دنیا وارد می کند. از میان 163 جدایه قارچ که از دو استان گلستان و مازندران جمع آوری شدند 58 جدایه برای بررسی ساختار ژنتیکی قارچ انتخاب گردید. این تعداد جدایه نماینده که بیانگر واقعی جمعیت باشند، بر اساس سه معیار شامل نتایج حاصل از انگشت نگاری DNA جدایه ها با نشانگر مولکولی rep-PCR و با استفاده از آغازگر Box ، مناطق جمع آوری جدایه ها و مزارع نمونه برداری شده، انتخاب گردید. انتخاب جدایه های نماینده به نحوی انجام شد که تمام مناطق نمونه برداری را پوشش دهد. جهت ارزیابی ساختار ژنتیکی جمعیت های قارچ عامل بیماری از نشانگر مولکولی rep-PCR استفاده شد. بدین منظور سه پرایمر BOX، ERIC و REP به کار رفت. داده های حاصل از مرحله انتخاب جدایه های نماینده که با کمک پرایمر BOX انجام شده بود، به همراه داده های بدست آمده با دو پرایمر ERIC و REP جهت ارزیابی ساختار ژنتیکی زیرجمعیتهای قارچ در ایران بکار رفت. بررسی بین شش زیرجمعیت قارچ در کشور شامل A(a)، A(b)، A(c)، A(d)، A(e) و A(f) نشان داد که 73% از تنوع کل مربوط به تنوع موجود درون زیرجمعیت ها و 27% مربوط به تنوع بین آنها بود. میانگین تنوع ژنی 3147/. برآورد گردید. دندروگرام بدست آمده بر اساس روش UPGMA با کمک ضریب Dice نشان داد که ارتباطی بین گروه بندی نژادی و مولکولی جدایه ها وجود ندارد، ولی جدایه های زیرجمعیت های قارچ که متعلق به مناطق جغرافیایی مختلف بودند، در گروههای مجزا قرار گرفتند. بررسی وضعیت تولید مثلی جنسی قارچ نشان داد که 54% جدایه های مورد بررسی تولید سودوتسیوم به همراه آسک و آسکوسپور کردند. 17% از جدایه ها فقط تولید سودوتسیوم و 29% هیچگونه ساختار تولید مثل جنسی تولید نکردند. علاوه بر ژن MAT و برخی فاکتورهای ژنتیکی مستقل، عناصر غذایی و میزان رطوبت نیز بر تولید فرم جنسی قارچ موثرند.
مهدی داوری؛ مسعود ابرین بنا؛ رسول اصغری زکریا؛ مهدی ارزنلو
چکیده
بیماری سپتوریای برگی گندم با عامل قارچی Mycosphaerella graminicola (فرم غیرجنسی: Septoria tritici) از بیماریهای مهم گندم در سراسر دنیا به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر در برخی نقاط ایران از جمله منطقه مغان شیوع پیدا کرده است. در این تحقیق، واکنش 23 رقم گندم نان و دوروم نسبت به 10 جدایه قارچ M. graminicola که در طی سال‌های زراعی 1386 و 1387 از مزارع آلوده منطقه مغان ...
بیشتر
بیماری سپتوریای برگی گندم با عامل قارچی Mycosphaerella graminicola (فرم غیرجنسی: Septoria tritici) از بیماریهای مهم گندم در سراسر دنیا به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر در برخی نقاط ایران از جمله منطقه مغان شیوع پیدا کرده است. در این تحقیق، واکنش 23 رقم گندم نان و دوروم نسبت به 10 جدایه قارچ M. graminicola که در طی سال‌های زراعی 1386 و 1387 از مزارع آلوده منطقه مغان جداسازی شده بود، تحت شرایط گلخانه در مرحله گیاهچه مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس درصد پوشش پیکنیدیومی سطح برگ‌ها نشان داد که جدایه‌های M. graminicola و ارقام گندم در سطح یک درصد با همدیگر اختلاف معنی‌دار داشتند. بر اساس نتایج این تجزیه، برهمکنش بین ارقام و جدایه‌ها نیز در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود که بیانگر وجود برهمکنش اختصاصی بین ارقام و جدایه‌های مورد مطالعه است. با این که حدود نیمی از ارقام مورد بررسی نسبت به همه جدایه‌ها حساس بودند، چهل حالت مقاومت اختصاصی نسبت به جدایه‌ها در سایر ارقام شناسایی شد. ارقام دهدشت، سیمره، گالانکو، سایسون و هیرمند به ترتیب با مقاومت در مقابل نه، هشت، شش، پنج و سه جدایه مقاوم‌ترین ژنوتیپها بودند. علاوه بر این، جدایه‌های مورد بررسی، الگوی پرآزاری متفاوتی روی ارقام گندم داشتند. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که جدایه‌های M. graminicola در دشت مغان دارای تنوع پرآزاری بالایی می‌باشند و اغلب ارقام رایج در منطقه به خصوص ارقام گندم نان به بیماری حساس هستند. با این حال در بین این ارقام، منابع مقاومتی شناسایی شدند که می‌توان از آنها در برنامه‌های اصلاح گندم این منطقه استفاده نمود.
سمیه الوانی؛ حمید روحانی؛ عصمت مهدیخانی مقدم
چکیده
غالب باکتری‌های ریزوسفر به خصوص سودوموناد های فلورسنت به وسیله ترشح متابولیت های مختلف مثل سیانید هیدروژن و سیدروفورها باعث افزایش رشد گیاه میشوند. جهت بررسی اثر این ترکیبات روی رشد گندم، نسبت به جداسازی و شناسایی سودومونادهای فلورسنت ریزوسفر گندم در استان‌های خراسان اقدام گردید. سپس این جدایه ها برای تولید سیانید هیدروژن و سیدروفور ...
بیشتر
غالب باکتری‌های ریزوسفر به خصوص سودوموناد های فلورسنت به وسیله ترشح متابولیت های مختلف مثل سیانید هیدروژن و سیدروفورها باعث افزایش رشد گیاه میشوند. جهت بررسی اثر این ترکیبات روی رشد گندم، نسبت به جداسازی و شناسایی سودومونادهای فلورسنت ریزوسفر گندم در استان‌های خراسان اقدام گردید. سپس این جدایه ها برای تولید سیانید هیدروژن و سیدروفور به ترتیب با روش آلستروم و کاستاندا مطالعه شدند. با توجه به نتایج بررسی‌های آزمایشگاهی تعداد 16 جدایه از 130 جدایه باکتری‌های سودوموناد فلورسنت که مقادیر متفاوتی از سیدروفور و سیانید هیدروژن را تولید نمودند، برای انجام آزمون گلخانه‌ای انتخاب شدند. از این جدایه ها سوسپانسیونی به میزان 108 باکتری در میلی لیتر آب مقطر استریل همراه با یک درصد کربوکسی متیل سلولز تهیه شد و بذور گندم رقم فلات به مدت 30 دقیقه در این سوسپانسیون قرار داده شدند. پس از خشک شدن آنها در شرایط استریل، تعداد پنج بذر در گلدان‌های حاوی یک کیلوگرم خاک گلخانه‌ای اتوکلاو شده همراه با یک تیمار شاهد کاشته شدند. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه با 17 تیمار و سه تکرار از هر یک، به اجرا درآمد. یک ماه بعد، بوته‌ها از گلدان‌ها خارج شدند و وزن تر بوته‌ها تعیین گردید. نتایج حاصله نشان داد جدایه هایی که در تولید سیانید هیدروژن و سیدروفور عملکرد بالایی داشتند، نسبت به شاهد بدون باکتری به طور چشمگیری سبب افزایش وزن بوته‌ها و همچنین ارتفاع بوته و طول ریشه شدند. در مجموع همبستگی مثبتی بین وزن تر بوته‌ها و میزان تولید سیانید هیدروژن و سیدروفور مشاهده شد. این همبستگی در مورد سیانید هیدروژن و سیدروفور به ترتیب 84/0 و 93/0 تعیین گردید.
فائزه باقری؛ حمید روحانی؛ ماهرخ فلاحتی رستگار؛ روح اله صابری ریسه
چکیده
یکی از ویژگی‌های مهم سودوموناس‌های فلورسنت، که با توانایی بیوکنترل آنها در ارتباط است، قدرت و توانایی آنها در ایجاد تنوع فازی طی کلونیزاسیون ریزوسفر می‌باشد. برای بررسی این پدیده ابتدا 24 جدایه باکتریایی سودوموناس فلورسنت که در مقابل قارچ Ggt هاله بازدارندگی بین 67/14-3 میلی‌متر ایجاد کردند برای انجام آزمایش گلخانه‌ای انتخاب شدند. ...
بیشتر
یکی از ویژگی‌های مهم سودوموناس‌های فلورسنت، که با توانایی بیوکنترل آنها در ارتباط است، قدرت و توانایی آنها در ایجاد تنوع فازی طی کلونیزاسیون ریزوسفر می‌باشد. برای بررسی این پدیده ابتدا 24 جدایه باکتریایی سودوموناس فلورسنت که در مقابل قارچ Ggt هاله بازدارندگی بین 67/14-3 میلی‌متر ایجاد کردند برای انجام آزمایش گلخانه‌ای انتخاب شدند. در آزمون گلخانه‌ای 12 جدایه باکتریایی که توانستند باعث کاهش بیماری پاخوره گندم به میزان 5/77%-5/47% شوند برای بررسی پدیده تنوع فازی در شرایط آزمایشگاه انتخاب شدند. این 12 جدایه باکتریایی بر روی محیط‌های SA و KB کشت داده شدند و در هفت جدایه باکتریایی Um141، Um11، Um138، Um70، Um115، UmCHN5 و Pseudomonas fluorescens F113 کلونی‌هایی با مورفولوژی متفاوت مشاهده گردید. نتایج بررسی پدیده تنوع فازی در این جدایه‌های باکتریایی طی کلونیزاسیون ریزوسفر هم در شرایط سترون و هم در حضور قارچ بیمارگر Ggt نشان داد که تنوع فازی در این هفت جدایه باکتریایی طی کلونیزاسیون ریزوسفر رخ داده و باکتری‌ها توانستند خود را با شرایط متفاوت رشدی ریشه سازگار نموده و به انتهای ریشه برسانند. مقایسه جمعیت باکتریایی در قسمت‌های مختلف ریشه در این آزمایش حاکی از آن بود که بیشترین جمعیت در قسمت انتهایی ریشه وجود داشت. نتایج بررسی پدیده تنوع فازی در حضور قارچ بیمارگر Ggt نیز گویای این مطلب بود که این پدیده توانایی کاهش بیماری پاخوره گندم را دارا می‌باشد.
سمیه فتاح الحسینی؛ حسین اللهیاری؛ پروانه آزمایش فرد؛ رویا فرهادی؛ سمیرا حیدری
دوره 41، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 233-242
چکیده
گندم نان، Triticum aestivum L.، در بین گیاهان انگشت‌شماری که به عنوان منابع غذایی در سطح گسترده‌ای کشت میشوند، در ایران بالاترین اهمیت را داراست. در بین آفات گندم، شته سبز گندم Schizaphis graminum (Rondani) قادر است در جمعیت زیاد خسارت جبران‌ناپذیری به گندم وارد کند. از آنجا که شایستگی شته روی رقم‌های مختلف، متفاوت می‌باشد، در این پژوهش اثر پنج رقم ...
بیشتر
گندم نان، Triticum aestivum L.، در بین گیاهان انگشت‌شماری که به عنوان منابع غذایی در سطح گسترده‌ای کشت میشوند، در ایران بالاترین اهمیت را داراست. در بین آفات گندم، شته سبز گندم Schizaphis graminum (Rondani) قادر است در جمعیت زیاد خسارت جبران‌ناپذیری به گندم وارد کند. از آنجا که شایستگی شته روی رقم‌های مختلف، متفاوت می‌باشد، در این پژوهش اثر پنج رقم از ارقام متداول گندم کرج روی پارامترهای زیستی شته سبز گندم مورد بررسی قرار گرفت. این ارقام عبارتند از: پیشتاز، شیراز، چمران، مهدوی و مرودشت. آزمایش در داخل اتاقک رشدی با شرایط دمایی C?1±22، رطوبت نسبی 10±70% و دوره نوری 16:8 انجام شد. نتایج نشان داد که رقم مرودشت طولانی‌ترین دوره پورگی (39/7 روز) و رقم شیراز کوتاه‌ترین دوره پورگی (36/6 روز) را بین ارقام دارا بودند. بیشترین پوره‌زایی روی رقم شیراز (42/46 عدد) و کمترین مقدار پوره‌زایی روی رقم مهدوی (72/35) به دست آمد. پارامترهای R0، rm، ?، T و DT برای شته روی هر رقم محاسبه و مورد مقایسه آماری قرار گرفت. مقایسه مهمترین پارامتر یعنی نرخ ذاتی افزایش جمعیت نشان داد که بیشترین مقدار نرخ ذاتی افرایش جمعیت شته روی رقم شیراز (31/0) و کمترین مقدار آن روی رقم مهدوی و مرودشت (28/0) مشاهده می‌شود. پارامترهای جدول زیستی باروری نشان دادند که رقم شیراز حساسیت بیشتری نسبت به دیگر ارقام به شته سبز گندم دارد. برای پارامترهای محاسبه شده به دو روش جک‌نایف و بوت‌استراپ تکرارهای کاذب تولید و نتایج این دو روش با هم مقایسه شد.
