مقاله پژوهشی
محمود ریاحی؛ پریسا طاهری؛ مجتبی ممرآبادی
چکیده
لکۀ قهوهای آلترناریایی و پوسیدگی سیاه پس از برداشت میوه جزو بیماریهای مهم درختان مرکبات هستند. این بیماریها ناشی از گونه های بیماریزای قارچ Alternaria بوده و میتوانند آسیب و زیان اقتصادی به درختان حساس مرکبات و میوه های انبارشده وارد کنند. هدف از انجام این تحقیق شناخت گونه های بیماریزای این قارچ و معرفی رقم‌های ...
بیشتر
لکۀ قهوهای آلترناریایی و پوسیدگی سیاه پس از برداشت میوه جزو بیماریهای مهم درختان مرکبات هستند. این بیماریها ناشی از گونه های بیماریزای قارچ Alternaria بوده و میتوانند آسیب و زیان اقتصادی به درختان حساس مرکبات و میوه های انبارشده وارد کنند. هدف از انجام این تحقیق شناخت گونه های بیماریزای این قارچ و معرفی رقم‌های مقاوم به این بیماری در درختان پرتقال است. به همین منظور نمونه های مشکوک به بیماری آلترناریایی از باغهای این دو استان گردآوری و در آزمایشگاه، در محیطهای PDA و PCA کشت شدند. سپس این قارچها با توجه به ویژگیهای ریختشناختی (مورفولوژیکی)، طبق کلید گونههای آلترناریا شناسایی شدند. همچنین به‌منظور تأیید درستی شناسایی ریختشناختی، شناسایی مولکولی با استفاده از آغازگر (پرایمر)های عمومی ITS1 و ITS4 و توالییابی محصول واکنش زنجیرهای پلیمراز انجام شد. از بین 45 جدایۀ به‌دست‌آمده، 28 جدایه متعلق به گونۀ A. alternata، 12 جدایه مربوط به A. dumosa و 5 جدایه ازA. atra شناسایی شدند. برای ارزیابی بیماریزایی جدایه ها، از چهار رقم پرتقال شامل تامسون ناول، یافا شیرین، خونی سانگین و والنسیا استفاده شد. آزمون بیماریزایی با استفاده از سوسپانسیون اسپور با غلظت 105 اسپور در میلی لیتر روی برگ، میوه و نهال انجام گرفت. نتایج بررسی‌ها نشان داد، جدایههای این سه گونه توانستند در رقم‌های تامسون، یافا و والنسیا بیماری ایجاد کنند. اما رقم سانگین در آزمون بیماریزایی روی برگ، میوه و نهال به‌کلی مقاوم بوده و جدایههای آلترناریای به‌دست‌آمده نتوانستند بیماری روی این رقم ایجاد کنند. بنابراین رقم سانگین به‌عنوان رقم مقاوم به گونههای آلترناریای بیماریزا در پرتقال معرفی شد.
مقاله پژوهشی
محمدرضا مصطفوی؛ محمدرضا لشکری؛ سعید ایرانمنش؛ سید مظفر منصوری
چکیده
پسیل معمولی پسته، Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae)، یکی از مهمترین آفات درختان پسته در ایران و منطقۀ خاورمیانه است. دانش کمی دربارۀ تنوع ریختشناختی جمعیتهای جغرافیایی پسیل معمولی پسته در ایران و به‌ویژه در استان کرمان به عنوان مهمترین تولیدکنندۀ پسته کشور وجود دارد. بنابراین برای افزایش آگاهی از تنوع ریختشناختی ...
بیشتر
پسیل معمولی پسته، Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hemiptera: Aphalaridae)، یکی از مهمترین آفات درختان پسته در ایران و منطقۀ خاورمیانه است. دانش کمی دربارۀ تنوع ریختشناختی جمعیتهای جغرافیایی پسیل معمولی پسته در ایران و به‌ویژه در استان کرمان به عنوان مهمترین تولیدکنندۀ پسته کشور وجود دارد. بنابراین برای افزایش آگاهی از تنوع ریختشناختی جمعیتهای این آفت، جمعیتهای مختلف آن از برخی مناطق مهم پستهکاری ایران، شامل استانهای کرمان و خراسان رضوی در سال 1394 گردآوری شدند و ساختار هندسی شکل بال آنها با استفاده از روش ریختسنجی هندسی بررسی شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، شکل بال در جمعیت پسیل معمولی پسته از خراسان رضوی با همۀ جمعیتهای موجود در استان کرمان تفاوت معنیداری دارد و در گروهی جداگانه‌ای قرار میگیرند. بررسی اندازۀ بال نشان داد، تفاوت معنیداری بین جمعیتهای مختلف وجود دارد، به‌طوری‌که اندازۀ بال در جمعیت پسیل معمولی پسته از شهرستان راور نسبت به دیگر جمعیتها کوچکتر بود. همچنین، شکل بال باریکتر در جمعیت پسیل معمولی پسته از استان خراسان رضوی تشخیص داده شد. در جمعیتهای مورد بررسی، با وجود معنیدار بودن رشد (Allometric growth)، هنگامی‌که اندازۀ بال ثابت نگهداشته شد، شکل بال هنوز بهطور معنیداری متفاوت بود که ممکن است نشان‌دهندۀ تأثیر بیشتر عامل‌های ژنتیکی بر تغییرات ریختشناختی ایجادشده باشد. افزون بر این در این بررسی مشخص شد که خوشه‌بندی جمعیتها بر پایۀ دادههای ریختشناختی (در این بررسی) با مولکولی (در بررسی‌های دیگران) همخوانی دارد.
مقاله پژوهشی
اکبر قاسمی کهریزه؛ سعید احمدی نقدهی
چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر تغییر میزبان روی ویژگیهای زیستی سوسک کلرادوی سیبزمینی، Leptinotarsa decemlineata (Col.: Chrysomelidae)، در شرایط گلخانه انجام گرفت. لذا پس از پرورش یک نسل حشره روی گیاه سیبزمینی (رقم آگریا)، ویژگیهای زیستی آن روی سه گونۀ زراعی از بادنجانیان، شامل بادنجان، گوجهفرنگی و فلفل به همراه رقم آگریا (به‌عنوان شاهد) ...
بیشتر
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر تغییر میزبان روی ویژگیهای زیستی سوسک کلرادوی سیبزمینی، Leptinotarsa decemlineata (Col.: Chrysomelidae)، در شرایط گلخانه انجام گرفت. لذا پس از پرورش یک نسل حشره روی گیاه سیبزمینی (رقم آگریا)، ویژگیهای زیستی آن روی سه گونۀ زراعی از بادنجانیان، شامل بادنجان، گوجهفرنگی و فلفل به همراه رقم آگریا (به‌عنوان شاهد) بررسی شد. گونههای مورد بررسی در گلدانها کشت شدند و روی هر گلدان بوتههای تیمار با قفسهای آستینی محبوس و درون هر قفس آستینی شمار 15 عدد لارو سن اول تازه تفریخ‌شده رهاسازی و پرورش شدند. وزن لاروها در روز دوازدهم پس از رهاسازی، درصد تلفات دورههای لاروی و شفیرگی و نیز طول دورههای یادشده روی گونههای مورد بررسی تعیین شد. در آزمایش دیگری طول دورههای پیش از تخم‌ریزی، تخم‌ریزی و پس از تخم‌ریزی آفت روی چهار گونۀ مورد بررسی به روز تعیین شد. همچنین میزان تولید تخم روزانۀ آفت و کل تخم تولیدی روی هرگونۀ زراعی تعیین شد. تجزیۀ واریانس دادهها نشان داد، در مورد همۀ صفات مورد بررسی به‌غیراز میزان تفریخ تخم و دورۀ رشد و نمو جنینی اختلاف میان گونههای مورد بررسی معنیدار بود (05/0P<). بر پایۀ مقایسۀ میانگینها بیشترین تلفات دورۀ رشد و نمو (91/1±00/77 درصد) و بیشترین طول دورههای رشد و نموی (62/0±46/34 روز) روی فلفل دیده شد. طولانیترین دورۀ تخم‌ریزی (06/3±20/89 روز) روی بوتههای فلفل و کوتاهترین آن (89/0±00/73 روز) روی بوتههای بادنجان مشاهده شد. کمترین (54/25±60/247 عدد) و بیشترین (71/33±80/437 عدد) میزان تخم‌ریزی آفت به ترتیب روی بوتههای فلفل و سیبزمینی رخ داد.
مقاله پژوهشی
سالار فرخوند؛ سیده عاطفه حسینی؛ خدیجه سالاری؛ محمد حسین امینی فرد
چکیده
ویروس عامل پژمردگی لکه‌ای گوجهفرنگی (Tomato spotted wilt virus) متعلق به جنس Tospovirus از خانوادۀ Bunyaviridae است. به‌منظور ردیابی این ویروس در پاییز 1395، شمار 161 نمونه زعفران و 44 نمونه گوجهفرنگی دارای نشانه‌های موزاییک، پیچیدگی برگ‌های انتهایی در زعفران و بافت‌مردگی در گوجهفرنگی، از کشتزارهای استان خراسان جنوبی (شهرستان‌های قاین، خوسف، درمیان ...
بیشتر
ویروس عامل پژمردگی لکه‌ای گوجهفرنگی (Tomato spotted wilt virus) متعلق به جنس Tospovirus از خانوادۀ Bunyaviridae است. به‌منظور ردیابی این ویروس در پاییز 1395، شمار 161 نمونه زعفران و 44 نمونه گوجهفرنگی دارای نشانه‌های موزاییک، پیچیدگی برگ‌های انتهایی در زعفران و بافت‌مردگی در گوجهفرنگی، از کشتزارهای استان خراسان جنوبی (شهرستان‌های قاین، خوسف، درمیان و فردوس) گردآوری شد. بررسی اولیۀ نمونه‌ها با آزمون الایزای ساندویچی و آنتی سرم TSWV بیانگر آلودگی 7/8 و 4/11 درصدی نمونه‌های زعفران و گوجهفرنگی به TSWV بود. مایه‌زنی مکانیکی نمونه‌های مثبت روی گیاهان Nicotiana tabacum cv. Samsun و Chenopodium quinoa سبب بروز نشانه‌های موزاییک، ابلقی، چین‌داری و لکۀ موضعی برگ در شرایط گلخانه شد. توالی کامل ناحیۀ کدکنندۀ نوکلئوپروتئین پنج جدایۀ زعفران و دو جدایۀ گوجهفرنگی این ویروس با استفاده از آغازگرهای اختصاصی تکثیر، همسانه سازی و تعیین توالی و درخت تبارزایی آن رسم شد. سه جدایۀ ایرانی مربوط به زعفران در گروه یک، نزدیک به جدایه‌ای از آمریکا، دو جدایۀ دیگر در گروه سه نزدیک به جدایه‌ای از ایتالیا و دو جدایۀ مربوط به گوجهفرنگی در گروه دو نزدیک به جدایه‌ای از چین قرار گرفتند. بنا بر دانش ما این تحقیق، نخستین ردیابی و مقایسۀ ترادف ناحیۀ ژنی نوکلئوپروتئین جدایههای منتخب این ویروس روی گیاه زعفران در ایران است.
مقاله پژوهشی
محمود ناظری؛ حسین اللهیاری؛ سیدحسین گلدانساز
چکیده
پاسخ دفاعی القایی گیاهان به گیاهخواری میتواند برهمکنش گیاه را با دیگر موجودات زنده که از آن به‌عنوان غذا استفاده میکنند، تحت تأثیر قرار دهد. در این پژوهش آزمایش‌هایی انجام گرفت تا مشخص شود که آیا عملکرد و ترجیح سه آفت Trialeurodes vaporariorum،Tetranychus urticae وAphis gossypii تحت تأثیر گیاهخواری افراد همگونه روی گیاه خیار قرار میگیرد، و اینکه ...
بیشتر
پاسخ دفاعی القایی گیاهان به گیاهخواری میتواند برهمکنش گیاه را با دیگر موجودات زنده که از آن به‌عنوان غذا استفاده میکنند، تحت تأثیر قرار دهد. در این پژوهش آزمایش‌هایی انجام گرفت تا مشخص شود که آیا عملکرد و ترجیح سه آفت Trialeurodes vaporariorum،Tetranychus urticae وAphis gossypii تحت تأثیر گیاهخواری افراد همگونه روی گیاه خیار قرار میگیرد، و اینکه آیا این اثرات به‌صورت موضعی است و یا سیستمیک. طول عمر، زادآوری، و طول دورۀ رشد و نمو قبل از بلوغ به‌عنوان معیارهای عملکرد بررسی شد. نتایج نشان داد که گیاهخواری این آفات میتواند مکانیسم مقاومت القایی گیاه خیار را فعال کرده و عملکرد و ترجیح افراد همگونه را تحت تأثیر قرار دهد. در مورد شتۀ پنبه طول عمر و زادآوری، در مورد کنۀ دولکهای زادآوری و طول دورۀ رشد و نمو، و در مورد سفیدبالک زادآوری بهطور معنیداری تحت تأثیر منفی گیاهخواری افراد هم گونه قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های عملکرد بسته به ویژگی زیستی مورد بررسی و سطح بررسی (موضعی و یا سیستمیک) بین خنثی و منفی متغیر بود، هیچ اثر مثبتی در این برهمکنش‌ها مشاهده نشد. بر اساس نتایج میتوان اشاره کرد که گیاهخواری سفیدبالک گلخانه، کنۀ دولکهای و شتۀ پنبه میتواند باعث القای مکانیسم مقاومت در گیاه خیار شود و ترجیح افراد همگونه را تحت تأثیر قرار دهد. اما سفیدبالک قادر نبود که آسیب وارده شده به گیاه بر اثر گیاهخواری توسط افراد همگونۀ خود را تشخیص دهد با اینکه این گیاهان اثر منفی روی عملکرد سفیدبالک داشتند. بر اساس نتایج ترجیح میتوان نتیجه گرفت که توانایی کنۀ دولکهای برای تشخیص گیاهان میزبان مناسب بهطور محسوسی بیشتر از بقیه بود. عملکرد اثر مقاومت القایی روی عملکرد گیاهخوار همیشه با آزمایش‌های ترجیح حشره همراستا نیست. انجام همزمان آزمایش‌های ترجیح و عملکرد گیاهخوار علاوه بر اثر القای مقاومت میتواند حساسیت گیاهخوار به تغییر کیفیت میزبان گیاهی را نشان دهد.
مقاله پژوهشی
علی محمدی پور؛ عزیز شیخی گرجان؛ محمد‌جواد ارده
چکیده
بید گوجهفرنگی Tuta absoluta (Meyrick) یکی از آفات بسیار مهم و کلیدی گوجهفرنگی در جهان بوده که به‌تازگی با ورود به ایران تولید این محصول را به‌شدت تهدید می‌کند. این آفت در شرایط مساعد محیطی، چندین نسل در سال دارد که میتواند مقاومت به انواع حشره‌کش را در پی داشته باشد. یکی از روشهای به نسبت کم‌هزینه و کم‌خطر مهار و مدیریت کنترل این ...
بیشتر
بید گوجهفرنگی Tuta absoluta (Meyrick) یکی از آفات بسیار مهم و کلیدی گوجهفرنگی در جهان بوده که به‌تازگی با ورود به ایران تولید این محصول را به‌شدت تهدید می‌کند. این آفت در شرایط مساعد محیطی، چندین نسل در سال دارد که میتواند مقاومت به انواع حشره‌کش را در پی داشته باشد. یکی از روشهای به نسبت کم‌هزینه و کم‌خطر مهار و مدیریت کنترل این آفت، استفاده از تلههای نوری برای شکار حشرات کامل است. هدف از این پژوهش مقایسۀ تأثیر لامپ‌های موجود و انتخاب مناسب‌ترین آنها برای تلۀ نوری در شرایط آزمایشگاه و گلخانه بوده است. برای تهیۀ حشرات کامل، بوتههای آلوده به بید گوجهفرنگی از گلخانه‌های منطقۀ ورامین گردآوری و به اتاق پرورش منتقل شدند. در اتاق پرورش، آزمایش به‌صورت طرح کامل تصادفی با تلۀ نوری استوانه‌ای شکل (حاوی نورهای سبز، آبی، قرمز و زرد) در چهار تیمار و هفت تکرار انجام شد. برای ارزیابی گلخانه‌ای، از تلههای نوری چسبناک (با چهار نوع لامپ رنگی: آبی SMD، آبی LED، سبز و فرابنفش)، در قالب طرح آزمایشی کامل تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. در اتاق پرورش، نور آبی و نور قرمز با میانگین شکار کل 2/0± 2/69 و 2/0± 28/0 عدد به ترتیب بیشترین و کمترین شکار را داشتند. در شرایط گلخانه بیشترین میانگین شکار مربوط به تلۀ نوری با لامپ فرابنفش (2/0± 8/14) بود، درحالی‌که میانگین شکار تلههای حاوی لامپ‌های آبی SMD، آبی LED و سبز، به ترتیب 16/0± 4/4، 14/1± 5/5 و 2/1± 16/7 عدد بود. نسبت جنسی در شب‌پره‌های شکارشده در شرایط اتاق پرورش برابر (1:1)، اما در شرایط گلخانه، نسبت ماده‌ها بیشتر بود. درمجموع تلههای نوری مجهز به لامپ فرابنفش بیشترین شکار شب‌پره را داشته و میتوانند در کنترل جمعیت و کاهش آسیب و زیان این آفت در گلخانه‌ها سودمند واقع شوند.
مقاله پژوهشی
مینو سجادیان؛ وحید حسینی نوه؛ خلیل طالبی؛ مریم زمانی
چکیده
کاربرد گستردۀ ترکیب‌های آلی فسفرۀ منجر به بروز اثر زیان‌آور زیست‌محیطی بسیاری شده است. استفاده از میکروارگانیسمها در پالایش و اندازه‌گیری این ترکیب‌های ناگوار به‌عنوان یک رویکرد دوستدار محیطزیست و مناسب شناخته شده است. آنزیم ارگانوفسفروس هیدرولاز از آنزیمهای هیدرولیزکنندۀ فسفوتریاستری است که در برخی میکروارگانیسمهای ...
بیشتر
کاربرد گستردۀ ترکیب‌های آلی فسفرۀ منجر به بروز اثر زیان‌آور زیست‌محیطی بسیاری شده است. استفاده از میکروارگانیسمها در پالایش و اندازه‌گیری این ترکیب‌های ناگوار به‌عنوان یک رویکرد دوستدار محیطزیست و مناسب شناخته شده است. آنزیم ارگانوفسفروس هیدرولاز از آنزیمهای هیدرولیزکنندۀ فسفوتریاستری است که در برخی میکروارگانیسمهای خاک به‌ویژه Flavobacterium sp.شناسایی شده و قادر به هیدرولیز تعدادی از ترکیب‌های فسفرۀ آلی است. در این پژوهش بهینه‌سازی کدون‌های توالی رمزگذار این پروتئین برای بیان در باکتری Escherichia coli انجام شد و سپس همراه با پروموتر lac، در وکتور پروموتر-پروب pTH1705 به‌صورت ادغام الگوبرداری کلون شد و ترانسفورماسیون در دو سویۀ باکتری E. coli انجام گرفت. محیط کشت معدنی M9 حاوی غلظت 10و 50 میلیگرم در لیتر دیازینون، برای سنجش عملکرد باکتری تراریخت بیان‌کنندۀ ژن opd (به‌صورت in trans) استفاده شد. بررسی منحنی رشد استرین E. coli V103 نشان داد، رشد باکتری در غلظت 50 میلیگرم در لیتر دیازینون تا حد زیادی تحت تأثیر (وجود آفتکش) قرار میگیرد درحالی‌که در غلظت 10 میلیگرم در لیتر دیازینون این تأثیر کمتر است. نتایج حاصل از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا به‌عنوان یک روش استاندارد نشان داد، غلظت دیازینون در محیط کشت باکتری، در چهار استرین V100، V101، V102 و V103 پس از 24 ساعت از 10 میلیگرم در لیتر به ترتیب به 38/6، 19/7، 09/7 و 74/5 میلیگرم در لیتر کاهش یافت. این نتایج بیانگر انتقال موفق و نیز بیان ژن مورد نظر در باکتری است و این باکتری نوترکیب مهندسی‌شده توانایی تجزیۀ ترکیب‌های فسفره را دارد.
مقاله پژوهشی
محسن محمدی انایی؛ مریم پهلوان یلی
چکیده
در این تحقیق برخی فراسنجه (پارامتر)های جدول زندگی شتۀ سبز گندم، (Rondani) Schizaphis graminum،روی رقم‌های یاواراس، بهار، اکبری، پیشتاز و امید و لاین (رگه)های گندم R1-10، R3-16، R3-17 و R2-9 در شرایط آزمایشگاهی، طی سال 1395 با بررسی بقا و باروری روزانۀ شته درون قفسهای بوتهای بررسی شد. همچنین میزان تحمل رقم‌ها و لاینهای نامبرده به شته بر پایۀ میزان ...
بیشتر
در این تحقیق برخی فراسنجه (پارامتر)های جدول زندگی شتۀ سبز گندم، (Rondani) Schizaphis graminum،روی رقم‌های یاواراس، بهار، اکبری، پیشتاز و امید و لاین (رگه)های گندم R1-10، R3-16، R3-17 و R2-9 در شرایط آزمایشگاهی، طی سال 1395 با بررسی بقا و باروری روزانۀ شته درون قفسهای بوتهای بررسی شد. همچنین میزان تحمل رقم‌ها و لاینهای نامبرده به شته بر پایۀ میزان برخی از پارامتر‌های رشدی از جمله کاهش ارتفاع، میزان سبزینه (کلروفیل)، وزن تر و خشک گیاه در گیاهان آلوده نسبت به گیاهان سالم محاسبه شد. آزمایشها در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. شتهها در روزهای اولیۀ زندگی بقای 100 درصد داشتند. با گذشت زمان، میزان بقاء روند کاهشی پیدا کرد و در روز 44 آخرین حشرۀ ماده تلف شد. بالاترین و پایینترین میزان امید به زندگی در روز اول زندگی به ترتیب روی پیشتاز و R1-10 بود. کمترین میزان ذاتی افزایش جمعیت روی رقم یاوراس (262/0 بر روز) و بیشترین آن روی پیشتاز و R2-9 (به ترتیب 346/0 و 340/0 بر روز) بهطور معنیدار مشاهده شد. بنا بر نتایج آزمایش تحمل، کمترین درصد کاهش وزن تر و خشک در یاواراس، بهار، R1-10 و R3-16 و بیشترین آنها در R2-9 و پیشتاز بود. همچنین کمترین درصد کاهش کلروفیل در یاواراس و R1-10 و بیشترین آن در امید و R2-9 مشاهده شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، پیشتاز و R2-9 حساس‌ترین و یاواراس و R1-10 مقاومترین رقم‌ها و لاینهای گندم آزمایشی نسبت به S. graminum بودند.
مقاله پژوهشی
لیلا اصفهانی؛ سالار جمالی؛ آیت اله سعیدی زاده؛ حسن پدرام فر
چکیده
به‌منظور بررسی اثر قارچ Trichoderma viride، باکتری Pseudomonas fleurescens CHA0 و اسید سالیسیلیک روی نماتد ریشۀ گرهی (M. incognita race2) و تأثیر آنها بر روند تولید آنزیمهای دفاعی گوجهفرنگی، آزمونی در شرایط گلخانه به مرحلۀ اجرا درآمد. جمعیت نماتد روی رقم حساس گوجهفرنگی روتگرز تکثیر و گیاهان مورد آزمون، در مرحلۀ چهار برگی مایه‌زنی شدند. میزان فعالیت آنزیمهای ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر قارچ Trichoderma viride، باکتری Pseudomonas fleurescens CHA0 و اسید سالیسیلیک روی نماتد ریشۀ گرهی (M. incognita race2) و تأثیر آنها بر روند تولید آنزیمهای دفاعی گوجهفرنگی، آزمونی در شرایط گلخانه به مرحلۀ اجرا درآمد. جمعیت نماتد روی رقم حساس گوجهفرنگی روتگرز تکثیر و گیاهان مورد آزمون، در مرحلۀ چهار برگی مایه‌زنی شدند. میزان فعالیت آنزیمهای پراکسیداز، فنیل‌آلانین آمونیالیاز و کاتالاز در روزهای اول، چهارم و هفتم پس از مایه‌زنی نماتد، اندازه‌گیری شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، کاربرد قارچ، باکتری و اسید سالیسیلیک، باعث افزایش مهار (کنترل) نماتد شد و کاهش قابل ملاحظه‌ای در شاخص‌های آلودگی مانند شمار گال و تودۀ تخم رخ داد. به‌طوری‌که مایه‌زنی توأم گیاهان آلوده، در رقم‌های Gina VF، Falat CH، Falat 111 و Karoon به ترتیب موجب کاهش درصد شمار گال (81، 68، 80 و 83)، شمار کیسۀ تخم (87، 78، 83 و 88) و عامل تولیدمثل (83، 69، 82 و 84) شد. بیشترین شمار گال بهترتیب در رقم‌های Karoon، Flat 111، Gina VF و Flat CH و بدون حضور عامل‌های مهارکننده مشاهده شد. هر سه عامل افزون بر کاهش شاخص‌های نماتد، به ترتیب باعث افزایش فعالیت آنزیمهای دفاعی کاتالاز، پراکسیداز و فنیل‌آلانین آمونیالیاز در گیاه شدند. این افزایش در چهارمین روز پس از مایه‌زنی، به بیشترین میزان خود رسید.
مقاله پژوهشی
رضا حیدریان؛ خلیل بردی فتوحی فر؛ امیرحسین محمدی؛ محمد جوان نیک خواه
چکیده
بیماری خشکیدگی سرشاخه‌های درختان پسته یک بیماری مهم در مناطق پستهکاری ایران محسوب می‌گردد. یکی از مهمترین عوامل قارچی این بیماری، از جنس Paecilomyces است که اخیراً بر اساس مطالعات فیزیولوژیکی و فیلوژنتیکی در گونه P. formosus قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از توالی‌های نوکلئوتیدی ایدیومورف‌های تیپ آمیزشی شناخته‌شده در گونه P. ...
بیشتر
بیماری خشکیدگی سرشاخه‌های درختان پسته یک بیماری مهم در مناطق پستهکاری ایران محسوب می‌گردد. یکی از مهمترین عوامل قارچی این بیماری، از جنس Paecilomyces است که اخیراً بر اساس مطالعات فیزیولوژیکی و فیلوژنتیکی در گونه P. formosus قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از توالی‌های نوکلئوتیدی ایدیومورف‌های تیپ آمیزشی شناخته‌شده در گونه P. variotii موجود در بانک ژن (NCBI)، تعداد چهار جفت آغازگر طراحی شدند و در تعدادی از جدایههای قارچ P. formosusآزمایش گردیدند و درنهایت یک جفت آغازگر شامل Mat1-1f224 و Mat1-1r224 برای تکثیر Mat1-1 و یک جفت آغازگر به نام‌های Mat1-2f165 و Mat1-2r165 برای تکثیر Mat1-2 انتخاب شدند. ایدیومورف‌های تیپ آمیزشی در 124 جدایه از گونه P. formosusکه از درخت پسته و هشت گونه دیگر شامل بنه، انار، بادام اهلی، ابریشم مصری، خرزهره، درخت گز، درختچه شوره گز، درخت تاغ و هوای باغات پسته به دست آمده بودند، نیز تکثیر شدند. درنتیجه در 50 جدایه (3/40 درصد)Mat1-1، در 59 جدایه (6/47 درصد) Mat1-2 و در 15 جدایه (1/12 درصد) نیز هر دو ایدیومورف تیپ آمیزشی تکثیر شدند. تعداد 16 جدایه از هر تیپ آمیزشی و سه جدایه که دارای هر دو ایدیومورف بودند، انتخاب شدند و روی محیط کشت PDA با حالات مختلف باهم تلاقی داده شده و در دمای 25 درجه سلسیوس و شرایط تاریکی مداوم نگهداری شدند. پس از گذشت هشت ماه، هیچ نشانه‌ای مبنی بر وقوع تولیدمثل جنسی مشاهده نشد.
مقاله پژوهشی
زهرا دوستی؛ ناصر معینی نقده؛ عباسعلی زمانی؛ لیلا ندرلو
چکیده
این مطالعه به منظور پیش‌بینی تغییرات جمعیت سن گندم در مزرعه با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون خطی چند گانه انجام شد. دادههای مربوط به نوسانات جمعیت سن گندم در مزرعه‌ای به مساحت یک هکتار در سال‌های 1394 و 1395 در شهرستان چادگان بدست آمد. در این مدل‌ها از متغیرهای تاریخ نمونه برداری، متوسط دما، میانگین رطوبت نسبی، سرعت باد، جهت ...
بیشتر
این مطالعه به منظور پیش‌بینی تغییرات جمعیت سن گندم در مزرعه با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون خطی چند گانه انجام شد. دادههای مربوط به نوسانات جمعیت سن گندم در مزرعه‌ای به مساحت یک هکتار در سال‌های 1394 و 1395 در شهرستان چادگان بدست آمد. در این مدل‌ها از متغیرهای تاریخ نمونه برداری، متوسط دما، میانگین رطوبت نسبی، سرعت باد، جهت باد، بارش به عنوان متغیرهای وروردی و تغییرات جمعیت سن مادر به عنوان متغیر خروجی استفاده شد. شبکه مورد استفاده از نوع پرسپترون چند لایه با الگوریتم پس انتشار خطا و روش یادگیری مارکوارت- لونبرگ بود. نتایج نشان داد بین این دو مدل، شبکه عصبی مصنوعی با ضریب تعیین 96/0 بهتر از رگرسیون با ضریب تعیین 40/0 تراکم جمعیت سن مادر را پیش بینی می‌کند. پس از انجام آنالیز حساسیت برای ساده تر شدن مدل و استخراج عوامل مؤثرتر، چهار عامل شماره روز سال، دما، رطوبت و سرعت باد انتخاب شدند. مدل شبکه عصبی بار دیگر با استفاده از این چهار عامل آموزش داده شد و مدلی با 11 لایه مخفی بهترین نتیجه را داد که ضریب تعیین مرحله آزمون مدل 97/0 بدست آمد که باز هم حاکی از دقت بالای آن نسبت به مدل رگرسیون خطی چند گانه با ضریب تعیین 43/0 بود.
مقاله پژوهشی
مرضیه علی کرمی؛ حبیب اله چاره گانی؛ محمد عبدالهی
چکیده
تأثیر غلظت‌های مختلف عصارۀ آبی برگ گیاهان پنیرک (Malva sylvestris) و شقایق (Papaver rhoeas) و پوست سبز میوۀ گردو (Juglanse regia) در جلوگیری از تفریخ تخم و مرگ‌ومیر لارو سن دوم نماتد Meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. در آزمایش مرگ‌ومیر لارو سن دوم، 14 غلظت25/0، 3/0، 35/0، 4/0، 45/0، 5/0، 55/0، 6/0، 65/0، 75/0، 1، 25/1، 5/1 و 2 درصد از عصارۀ پنیرک، هفت غلظت 5/0، 5/1، 2، 5/2، 3، 5/3 ...
بیشتر
تأثیر غلظت‌های مختلف عصارۀ آبی برگ گیاهان پنیرک (Malva sylvestris) و شقایق (Papaver rhoeas) و پوست سبز میوۀ گردو (Juglanse regia) در جلوگیری از تفریخ تخم و مرگ‌ومیر لارو سن دوم نماتد Meloidogyne javanica در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. در آزمایش مرگ‌ومیر لارو سن دوم، 14 غلظت25/0، 3/0، 35/0، 4/0، 45/0، 5/0، 55/0، 6/0، 65/0، 75/0، 1، 25/1، 5/1 و 2 درصد از عصارۀ پنیرک، هفت غلظت 5/0، 5/1، 2، 5/2، 3، 5/3 و 4 درصد از عصارۀ شقایق و هشت غلظت 1، 2، 3، 5/3، 4، 5/4، 5 و 6درصد از عصارۀ پوست سبز میوۀ گردو استفاده شد. در بررسی‌های گلخانه‌ای، در سه آزمایش مستقل، درزمینۀ مهار (کنترل)کنندگی 100 میلی‌لیتر از غلظت‌های مؤثر در مرگ‌ومیر 20، 50 و 80 درصد (LC20، LC50 و LC80) لاروهای سن دوم مربوط به هر عصارۀ گیاهی (به ترتیب 36/0، 58/0 و 94/0 درصد عصارۀ پنیرک، 3/2، 9/2 و 8/3 درصد عصارۀ شقایق و 68/2، 07/4 و 18/5 درصد عصارۀ پوست میوۀ گردو) روی نماتد ریشه‌گرهی در گیاهچه‌های گوجهفرنگی بررسی و ارزیابی لازم صورت گرفت. نتایج بررسی‌ها نشان داد، در شرایط آزمایشگاهی، همۀ عصاره‌های گیاهی مورد بررسی ویژگی نماتدکشی داشتند. در شرایط گلخانه، افزایش غلظت عصاره‌های گیاهی بهطور معنیداری باعث بهبود شاخص‌های رشدی گیاه شدند. غلظت معادل LC80 عصاره‌های پنیرک، شقایق و پوست میوۀ گردو در مقایسه با تیمار شاهد، به ترتیب باعث کاهش معنیدار شمار گال به میزان 59، 71 و 74 درصد و فاکتور تولیدمثل نماتد به میزان 7/56، 85 و 87 درصد شد.
مقاله پژوهشی
هدی حسین راده؛ کیوان بهبودی؛ ژیلا دلخواه
چکیده
در این بررسی، تأثیر جدایۀ Pseudomonas fluorescens UTP100 در برهمکنش سه رقم گندم (فلات، مرودشت و نیکنژاد) و قارچ بیمارگر Fusarium culmorum بررسی شد. نتایج نشان داد، تیمار بذرهای هر سه رقم گندم با ریزوباکتری UTP100 منجر به کاهش معنیدار درصد آلودگی قارچ بیمارگر میشود. میزان کلونیزاسیون ریزوباکتری روی ریشۀ سه رقم گندم با یکدیگر متفاوت بود، به‌طوری‌که ...
بیشتر
در این بررسی، تأثیر جدایۀ Pseudomonas fluorescens UTP100 در برهمکنش سه رقم گندم (فلات، مرودشت و نیکنژاد) و قارچ بیمارگر Fusarium culmorum بررسی شد. نتایج نشان داد، تیمار بذرهای هر سه رقم گندم با ریزوباکتری UTP100 منجر به کاهش معنیدار درصد آلودگی قارچ بیمارگر میشود. میزان کلونیزاسیون ریزوباکتری روی ریشۀ سه رقم گندم با یکدیگر متفاوت بود، به‌طوری‌که بیشترین لگاریتم تعداد (شمار) سلول باکتری در میلیگرم ریشه در رقم فلات و کمترین آن در رقم نیکنژاد ثبت شد. آلودگی دو رقم فلات و مرودشت به قارچ بیمارگر منجر به کاهش تعداد سلول باکتری مستقر روی ریشه در مقایسه با شاهد شد. درحالی‌که در رقم نیکنژاد، قارچ بیمارگر در کلونیزاسیون ریزوباکتری اثر افزایشی داشت. فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین آمونیالیاز، به‌عنوان یکی از مهمترین آنزیمهای درگیر در واکنشهای دفاعی گیاه، در هر سه رقم گندم هنگامی‌که گیاه بهطور همزمان به ریزوباکتری و قارچ بیمارگر آلوده شدند بیش از هنگامی بود که گیاهان به‌صورت جداگانه با هر یک از این عاملها تیمار شدند. این موضوع، بهاحتمال بر نقش ریزوباکتری UTP100 در القای مقاومت سیستمیک از طریق افزایش فنیل‌آلانین آمونیالیاز تأکید دلالت دارد.
مقاله پژوهشی
ژاله جعفری؛ علی علیزاده؛ حمزه ایزدی؛ نصیر صابری ریسه
چکیده
مینوز برگ گوجهفرنگی، Tutaabsoluta از مهمترین آفت سبزی و صیفیجات است که بهطور چشمگیری تولید گوجهفرنگی را در جهان تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به اثر نامطلوب کاربرد آفت‌کش‌های شیمیایی در کنترل این آفت نیاز به روشهای جایگزین است. یکی از روش‌هایی که میتواند در کنترل این آفت مؤثر باشد استفاده از مهارکننده‌های آنزیمی است. ...
بیشتر
مینوز برگ گوجهفرنگی، Tutaabsoluta از مهمترین آفت سبزی و صیفیجات است که بهطور چشمگیری تولید گوجهفرنگی را در جهان تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به اثر نامطلوب کاربرد آفت‌کش‌های شیمیایی در کنترل این آفت نیاز به روشهای جایگزین است. یکی از روش‌هایی که میتواند در کنترل این آفت مؤثر باشد استفاده از مهارکننده‌های آنزیمی است. استفاده از مهارکننده‌های آنزیمی نیازمند شناخت دقیق آنزیمهای هدف در حشرات آفت است. در پژوهش حاضر میزان فعالیت، دما و اسیدیتۀ بهینۀ آنزیمهای آلفا-گلوکوزیداز، بتا-گلوکوزیداز، آلفا-گالاکتوزیداز و بتا-گالاکتوزیداز و نیز اثر مهارکنندگی عصارۀ پروتئینی گندم کویر، نخود، پیچک، داتوره و تاج‌خروس روی فعالیت این آنزیم‌ها، همره با محاسبۀ IC50، بررسی شده است. بیشترین میزان فعالیت مربوط به آلفا-گلوکوزیداز بود و میزان اسیدیتۀ بهینه برای فعالیت این آنزیم‌ها به‌جز بتا-گلوکوزیداز برابر با 6 به دست آمد. آنزیم بتا-گلوکوزیداز علاوه بر فعالیت بالا در اسیدیتۀ 6، در اسیدیتۀ برابر 8 بیشترین میزان فعالیت را داشت. دمای بهینه برای فعالیت آنزیمهای آلفا و بتا-گلوکوزیداز 40 درجۀ سلسیوس و برای آلفا و بتا-گالاکتوزیداز به ترتیب 40 و 45 درجۀ سلسیوس به دست آمد. در بررسی زایموگرام ژل به ترتیب 2، 3، 1 و 1 باند آنزیمی به ترتیب برای آلفا و بتا-گلوکوزیداز و آلفا و بتا-گالاکتوزیداز مشاهده شد. بررسی تأثیر مهارکننده‌های استخراج‌شده نشان داد، فعالیت آنزیمهای آلفا-گلوکوزیداز و بتا-گالاکتوزیداز بیشتر تحت تأثیر مهارکننده‌ها قرار میگیرد. عصارۀ پروتئینی نخود در مقایسه با سایر گیاهان، مهارکنندگی بیشتری را بر فعالیت آنزیمهای کربوهیدرازی داشت.
مقاله پژوهشی
الهام معاون؛ اباذر رجبی؛ محسن آقایی زاده
چکیده
در این تحقیق، واکنش 138 ژنوتیپ چغندرقند شامل 127 فامیل نیمه خواهری (HSF) و 11 جمعیت والدینی آنها به همراه دو شاهد مقاوم و حساس نسبت به بیماری سفیدک سطحی ناشی از قارچ Weltzien Vanha)) Erysiphe betaeدر شرایط مزرعه در ایستگاه تحقیقات چغندرقند مهندس مطهری کرج در سال 1392تعیین شد. بر پایۀ روند شدت آلودگی در30 مرداد، شمار 22 ژنوتیپ به‌عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم ...
بیشتر
در این تحقیق، واکنش 138 ژنوتیپ چغندرقند شامل 127 فامیل نیمه خواهری (HSF) و 11 جمعیت والدینی آنها به همراه دو شاهد مقاوم و حساس نسبت به بیماری سفیدک سطحی ناشی از قارچ Weltzien Vanha)) Erysiphe betaeدر شرایط مزرعه در ایستگاه تحقیقات چغندرقند مهندس مطهری کرج در سال 1392تعیین شد. بر پایۀ روند شدت آلودگی در30 مرداد، شمار 22 ژنوتیپ به‌عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم (با شدت آلودگی کمتر از 5/2) شناسایی شدند. در این میان، فامیل‌های HSF-850، HSF-848 و HSF-853به ترتیب با شدت آلودگی 1، 2/1 و 3/1 به‌عنوان مقاومترین فامیل‌ها بودند. تجزیۀ رگرسیون نشان داد، با افزایش شدت بیماری، عملکرد شکر سفید و عیار قند کاهش می‌یابد. با انجام تجزیۀ خوشه‌ای، جمعیتهای والدینی اولیه و فامیل‌های به‌دست‌آمده به 7 گروه تقسیم شدند. در این میان، اغلب ژنوتیپ‌های متحمل/مقاوم در گروه 5 قرار گرفتند که میتوان از آنها برای انتقال مقاومت بهره گرفت. در گروه 2، ژنوتیپ‌های HSF-584، HSF-582، HSF-557، HSF-551، HSF-866، HSF-844، HSF-670، HSF-556، HSF-628، HSF–610، HSF-564، HSF-685،HSF–619، HSF–664و HSF-558قرار داشتند که وضعیت بسیار مطلوب از نظر عملکرد ریشه، عملکرد شکر سفید، درصد قند قابل استحصال و عیار قند داشتند. لذا میتوان از این فامیل‌ها به‌عنوان والد گرده‌افشان برای تهیۀ رقم‌های هیبرید (دورگ) استفاده کرد یا در چرخۀ بعدی گزینش، از آنها فامیل‌های نیمه خواهری یا تمام خواهری جدید تهیه کرد.
مقاله پژوهشی
سعیده شهریاری نژاد؛ سیدعلی اصغر فتحی
چکیده
گونههای سرخرطومی Larinus spp. تولیدکنندۀ مان روی گیاهان دارویی تیرۀ Asteraceae فعالیت میکنند. در این تحقیق ویژگیهای چرخۀ زیستی سرخرطومی Larinus trehalanus G&Sh به‌عنوان یک‌گونۀ جدید روی گیاه دارویی CousiniastocksiiWinklerدر منطقۀ کرمان در شرایط صحرایی طی سال‌های 1389 و 1390 بررسی شد. این سرخرطومی به‌صورت حشرۀ کامل زمستانگذرانی می‌کند و در منطقۀ ...
بیشتر
گونههای سرخرطومی Larinus spp. تولیدکنندۀ مان روی گیاهان دارویی تیرۀ Asteraceae فعالیت میکنند. در این تحقیق ویژگیهای چرخۀ زیستی سرخرطومی Larinus trehalanus G&Sh به‌عنوان یک‌گونۀ جدید روی گیاه دارویی CousiniastocksiiWinklerدر منطقۀ کرمان در شرایط صحرایی طی سال‌های 1389 و 1390 بررسی شد. این سرخرطومی به‌صورت حشرۀ کامل زمستانگذرانی می‌کند و در منطقۀ کرمان یک نسل در سال دارد. حشرات ماده تخمهای خود را به‌صورت انفرادی درون ساقۀ گیاه میزبان قرار میدهند و برای محافظت از خشک شدن و دشمنان طبیعی، روی آن را با فضولات خود میپوشانند. لاروهای تازه خارجشده از تخم با حفر سوراخی به درون ساقۀ گیاه میزبان نفوذ کرده و آغاز به تغذیه از شیرۀ گیاهی کرده و روی ساقۀ گیاه میزبان مان ایجاد میکنند. درون هر مان تنها یک لارو رشد می‌کند. در شرایط طبیعی دورۀ رشد و نمو این سرخرطومی از تخم تا ظاهر شدن حشرات کامل آن 7/0±8/45 تا 5/0±5/46 روز طول میکشد. لاروهای کامل درون کپسول مان ساختهشده به شفیره تبدیل میشوند. حشرات کامل نسل جدید مدتی را روی بوتههای گیاه میزبان سپری میکنند و پس از خشک شدن کامل بوته، محلهای مناسبی را برای سپری کردن پاییز و زمستان جستجو میکنند.
